Thứ năm 06/11/2025 09:32
qc-top
Home | Văn hóa - Giải trí | Khèn Mông - Nhạc khí thiêng kết nối giữa cõi trần và thế giới tâm linh

Khèn Mông - Nhạc khí thiêng kết nối giữa cõi trần và thế giới tâm linh

Khèn Mông là nhạc khí thiêng kết nối giữa cõi trần và thế giới tâm linh, được diễn tấu trong tang ma, là phương tiện kết nối cộng đồng, chia sẻ tâm tư tình cảm. Đặc biệt, tiếng khèn đã trở thành giai điệu hò hẹn, phương tiện gửi lời yêu của bao chàng trai, cô gái. Khèn Mông càng được người dân trân trọng và tự hào khi được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Khèn Mông là nhạc cụ gắn liền với đời sống của đồng bào dân tộc Mông từ bao đời nay và đã trở thành nhạc cụ không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, tạo nên nét văn hóa đặc sắc của đồng bào. Khèn hiện hữu trong mọi mặt của đời sống sinh hoạt, văn hóa và tâm linh của người Mông, là một loại nhạc cụ độc đáo, không chỉ bởi tính đại chúng của nó mà còn là nhạc cụ, đạo cụ.

Theo nghệ nhân Thào Cáng Súa, xã Mồ Dề, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái, khèn là nhạc khí thiêng kết nối giữa cõi trần và thế giới tâm linh, được sử diễn tấu trong tang ma nhưng cũng là phương tiện kết nối cộng đồng, chia sẻ tâm tư tình cảm. Đặc biệt, tiếng khèn đã trở thành giai điệu hò hẹn, phương tiện chắp gió gửi lời yêu của bao chàng trai, cô gái.

Bất cứ chàng trai người Mông nào khi biết cầm con dao, cái cuốc để lao động trên nương, trên rẫy thì cũng là lúc họ biết cầm khèn. Với họ, học thổi khèn không chỉ là một cách để giải trí, mà còn là phương tiện để thể hiện tài nghệ của mình và là chiếc cầu nối để họ tìm cho mình một người bạn đời thích hợp.

Khi biết tin khèn Mông Mù Cang Chải đã góp phần không nhỏ vào sự phát triển chung của khèn Mông Yên Bái và đặc biệt hơn là được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, nghệ nhân Thào Cáng Súa tự hào chia sẻ, "Tôi rất vui khi khèn mông được công nhận và lọc vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Tôi hứa sẽ tiếp tục truyền dạy các điệu khèn, cách chế tác khèn cho thế hệ trẻ để khèn Mông luôn được gìn giữ cho muôn đời sau”.

Các nghệ nhân xã Lao Chải, huyện Mù Cang Chải tập luyện các điệu nhảy và khèn Mông. Ảnh: Bùi Bình
Các nghệ nhân xã Lao Chải, huyện Mù Cang Chải tập luyện các điệu nhảy và khèn Mông. Ảnh: Bùi Bình

Không chỉ đối với những nghệ nhân, niềm tự hào ấy đã lan tỏa tới thế hệ trẻ, tạo thêm động lực để thế hệ trẻ chung tay gìn giữ và phát huy loại nhạc cụ này thực sự là biểu tượng thiêng liêng, là nét văn hóa mang đậm bản sắc văn hóa trong mắt bạn bè, du khách gần xa.

Anh Sùng A Dà, bản Háng Cháng Lừ, xã Khao Mang huyện Mù Cang Chải tự hào cho biết, “bản thân tôi thấy rất vinh dự và tự hào khi biết khèn Mông được công nhận là Di sản phi vật thể quốc gia, thời gian tới, tôi sẽ tiếp tục duy trì và lưu truyền nghệ thuật khèn Mông cho thế hệ trẻ ”.

Những năm qua, khèn mông không còn là biểu tượng văn hóa đơn thuần của người Mông huyện Mù Cang Chải mà là nét văn hóa đặc trưng với những hoạt động văn hóa rộng rãi, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia và đông đảo du khách biết đến.

Mỗi du khách hay các nhà nhiếp ảnh đều có những cảm nhận sâu sắc về khèn Mông cũng như việc chế tác nhạc cụ này, ông Nguyễn Đình Thi, Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Yên Bái tâm sự, “chúng tôi có dịp đến thăm nghệ nhân Thào Cáng Súa mới thấy được sự công phu, tỷ mỷ nhất là khi được xem ông chế tác và biểu diễn thì thấy đây là một nghệ thuật giá trị và là nét văn hóa độc đáo của người Mông”.

Nét văn hóa độc đáo của khèn Mông và đặc biệt hơn khi khèn Mông Yên Bái nói chung và Mù Cang Chải nói riêng được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể, đã góp phần giúp các cấp có những chính sách đúng đắn trong công tác bảo tồn và lưu giữ khèn Mông trong tương lai.

Từ đó, tạo điều kiện và hỗ trợ các nghệ nhân, câu lạc bộ khèn Mông phát triển, gìn giữ một cách có hiệu quả nhất, ông Giàng A Chinh, Phó Chủ tịch UBND xã Mồ Dề cho biết, “khèn Mông vừa được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đó là niềm vinh dự với người Mông, để tiếp tục phát huy giá trị nghệ thuật trình diễn khèn Mông, thời gian tới, cấp ủy chính quyền xã Mồ Dề tiếp tục lãnh chỉ đạo các nghệ nhân tiếp tục truyền dạy cho thế hệ trẻ để gìn giữ loại hình nghệ thuật này, vừa thúc đẩy phát triển du lịch nâng cao đời sống tinh thần cho người dân trên địa bàn”.

Với niềm tự hào của các tầng lớp nhân dân và sự chung tay bảo tồn các giá trị văn hóa của các cấp, các ngành, khèn Mông sẽ tiếp tục phát triển và trở thành nét văn hóa đặc trưng, luôn xứng đáng là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Cùng với đó các tầng lớp nhân dân sẽ tiếp tục phát huy, bảo tồn hơn nữa để khèn Mông thực sự là biểu tượng văn hóa, thu hút đông đảo du khách đến tìm hiểu và trở thành một sản phẩm du lịch trong cồng đồng người Mông.

Bùi Bình (https://thanhtra.com.vn/xa-hoi/doi-song/khen-mong-nhac-khi-thieng-ket-noi-giua-coi-tran-va-the-gioi-tam-linh-218942.html)

Tags:

Bài liên quan
Tin bài khác
Ngành Du lịch Việt Nam thích ứng để tăng tốc về đích

Ngành Du lịch Việt Nam thích ứng để tăng tốc về đích

Trước áp lực ngày càng tăng của biến đổi khí hậu, ngành Du lịch Việt Nam đang dần thích ứng với những thay đổi bất thường của thời tiết. Xu hướng “du lịch thích ứng với biến đổi thời tiết” đã và đang được ngành Du lịch thiết kế để ứng phó trước các tình huống thời tiết cực đoan, nhằm duy trì trải nghiệm du lịch trọn vẹn cho hành khách.
Phạt 10 triệu đồng nếu cha mẹ ép con học tập quá sức

Phạt 10 triệu đồng nếu cha mẹ ép con học tập quá sức

(PLVN) - Từ 15/12, các hành vi cưỡng ép, cản trở, cô lập, giam cầm, gây áp lực thường xuyên về tâm lý các thành viên gia đình, sẽ bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng.
Nét tinh hoa văn hóa xưa tại làng nghề giấy dó niên đại nghìn năm

Nét tinh hoa văn hóa xưa tại làng nghề giấy dó niên đại nghìn năm

Làng Yên Thái từ thế kỷ 15 đã vang danh khắp chốn với nghề làm giấy dó truyền thống như một niềm tự hào của người dân Kẻ Bưởi. Ngày nay, trong bản đồ du lịch Tây Hồ, “Điểm dịch vụ, du lịch văn hóa và giới thiệu nghề truyền thống làm giấy dó của vùng Bưởi xưa” tại địa chỉ số 189 phố Trích Sài (phường Tây Hồ, Hà Nội) là nơi tôn vinh lưu giữ, bảo tồn những giá trị của nghề làm giấy dó truyền thống thu hút du khách trong nước và quốc tế khi về tham quan, du lịch mảnh đất nghìn năm văn hiến.
Festival Thăng Long - Hà Nội 2025: Di sản ngàn năm vọng khúc thời đại

Festival Thăng Long - Hà Nội 2025: Di sản ngàn năm vọng khúc thời đại

Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức dưới sự chỉ đạo của TP Hà được kỳ vọng trở thành một bước ngoặt, nơi di sản thức tỉnh, hòa mình vào dòng chảy đương đại, kiến tạo nên những giá trị kinh tế và văn hóa mới cho Hà Nội.
Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2025: Đề tài lịch sử "lên ngôi"

Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2025: Đề tài lịch sử "lên ngôi"

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa phối hợp với UBND tỉnh Bắc Ninh tổ chức Lễ bế mạc, tổng kết và trao giải thưởng Liên hoan Chèo toàn quốc năm 2025. Hai vở diễn đạt Huy chương Vàng là “Nguyễn Văn Cừ - Tuổi trẻ chí lớn” (Nhà hát Chèo Quân đội) và “Thiên mệnh” (Nhà hát Chèo Bắc Ninh). NSƯT Quỳnh Mai của Nhà hát Chèo Bắc Ninh cũng được trao giải Diễn viên Xuất sắc nhờ vai diễn trong “Thiên mệnh”.
Lý do FIFA bác đơn kháng cáo của Malaysia

Lý do FIFA bác đơn kháng cáo của Malaysia

FIFA bác kháng cáo, giữ nguyên án phạt đối với Liên đoàn bóng đá Malaysia và 7 cầu thủ nhập tịch.
Lâm Đồng và kỳ vọng vực dậy võ cổ truyền Việt Nam

Lâm Đồng và kỳ vọng vực dậy võ cổ truyền Việt Nam

(PLVN) - Ngày 06/10/2025, ông Đinh Văn Tuấn - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng ký quyết định số 1607/QĐ-UBND về việc cho phép thành lập Liên đoàn Võ thuật cổ truyền tỉnh Lâm Đồng (VTCTLĐ). VTCTLĐ dựa trên nền tảng Liên đoàn Võ thuật cổ truyền tỉnh Bình Thuận (cũ) và Liên đoàn Võ thuật cổ truyền tỉnh Lâm Đồng (cũ) hợp nhất lại, và nay, thêm nhiều nhân tố Võ thuật cổ truyền tỉnh Đắk Nông (cũ) tụ về.
Khép lại Liên hoan Chèo toàn quốc - 2025: Tỏa sáng tinh hoa sân khấu dân tộc

Khép lại Liên hoan Chèo toàn quốc - 2025: Tỏa sáng tinh hoa sân khấu dân tộc

(PLVN) - Sau gần hai tuần diễn ra sôi nổi, Liên hoan Chèo toàn quốc - 2025 chính thức khép lại tối 2/11 tại Trung tâm Văn hóa - Triển lãm tỉnh Bắc Ninh, để lại nhiều dấu ấn đẹp trong lòng công chúng và giới nghệ sĩ, khẳng định sức sống bền bỉ của nghệ thuật Chèo trong đời sống đương đại.
UNESCO vinh danh Danh nhân văn hóa Lê Quý Đôn nhân kỷ niệm 300 năm ngày sinh

UNESCO vinh danh Danh nhân văn hóa Lê Quý Đôn nhân kỷ niệm 300 năm ngày sinh

(PLVN) - Ngày 31/10, tại thành phố Samarkand, Cộng hòa Uzbekistan, Kỳ họp lần thứ 43 Đại hội đồng Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã thông qua Nghị quyết vinh danh và cùng tham gia kỷ niệm 300 năm ngày sinh Danh nhân văn hóa Lê Quý Đôn.
Trưng bày đồ chơi dân gian Việt tại Hàn Quốc

Trưng bày đồ chơi dân gian Việt tại Hàn Quốc

Đây là hoạt động văn hóa đặc sắc, nằm trong chuỗi sự kiện chào mừng sự tham dự của Việt Nam tại Hội nghị cấp cao APEC 2025 góp phần giới thiệu, quảng bá đất nước, con người và di sản văn hóa Việt Nam đến bạn bè quốc tế.
Khi người trẻ làm "phim cách mạng"

Khi người trẻ làm "phim cách mạng"

(PLVN) - Nói làm “phim cách mạng” nghe to tát, thực ra đây là một tác phẩm nhỏ của những sinh viên đại học ở Thủ đô. Họ muốn thử nghiệm xây dựng một tác phẩm về dòng phim cách mạng. Một câu chuyện nhỏ, nhưng là một tinh thần lớn của người trẻ với tình yêu quê hương.
"Hội tụ di sản" - tôn vinh tinh hoa văn hóa dân tộc

"Hội tụ di sản" - tôn vinh tinh hoa văn hóa dân tộc

Chương trình "Hội tụ di sản", do Trung tâm Hoạt động văn hóa, khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám phối hợp với các đơn vị tổ chức tại khu nhà Thái Học, ngày 1 - 9/11/2025, với hoạt động trải nghiệm, quảng bá sản phẩm đặc trưng từ các làng nghề truyền thống tiêu biểu của Hà Nội - Huế - Ninh Bình - Tây Nguyên. Đây là sự kiện mở đầu cho chuỗi các hoạt động Festival Thăng Long - Hà Nội 2025.
dai-phu-phat
happer-vn
Cổng pháp luật Quốc gia phiên bản chính thức có 6 tính năng đột phá mới

Cổng pháp luật Quốc gia phiên bản chính thức có 6 tính năng đột phá mới

Chiều muộn 5/11, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh làm việc với các đơn vị về công tác truyền thông Cổng pháp luật Quốc gia phiên bản chính thức.
Gặp mặt báo chí giới thiệu Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam-Campuchia lần thứ 2

Gặp mặt báo chí giới thiệu Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam-Campuchia lần thứ 2

Sáng 5/11, tại Hà Nội, Bộ Quốc phòng tổ chức gặp mặt báo chí giới thiệu Giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt Nam-Campuchia lần thứ hai. Trung tướng Nguyễn Văn Đức, Cục trưởng Cục Tuyên huấn (Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam) chủ trì buổi gặp mặt.
Phát biểu Khai mạc Hội nghị Trung ương 14 của Tổng Bí thư Tô Lâm

Phát biểu Khai mạc Hội nghị Trung ương 14 của Tổng Bí thư Tô Lâm

Sáng 5/11, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương 14 đã khai mạc trọng thể tại Thủ đô Hà Nội. Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì, phát biểu khai mạc Hội nghị. Báo Pháp luật Việt Nam trân trọng giới thiệu toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm.
Bắt giữ đối tượng lừa tiền nhiều... cán bộ công an

Bắt giữ đối tượng lừa tiền nhiều... cán bộ công an

Ngày 5/11, Công an tỉnh Lai Châu cho biết, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh đã thi hành lệnh bắt khẩn cấp Quách Văn Lập (sinh năm 1985, trú xã Đại Đồng, tỉnh Phú Thọ) về hành vi “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Khởi tố 17 bị can liên quan đến sai phạm trong việc xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc

Khởi tố 17 bị can liên quan đến sai phạm trong việc xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc

Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03, Bộ Công an) đã khởi tố 17 bị can liên quan đường dây mua bán mã vùng trồng, giấy kiểm nghiệm trong hoạt động xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc.
Triệt phá đường dây buôn bán, vận chuyển bình khí cười quy mô lớn

Triệt phá đường dây buôn bán, vận chuyển bình khí cười quy mô lớn

(PLVN) - Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Quảng Ninh mới chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng triệt phá thành công một đường dây buôn bán, vận chuyển khí cười (N2O) quy mô lớn, thu giữ 637 bình khí cười cùng 4 ô tô là phương tiện vận chuyển.
Báo Pháp luật Việt Nam trao “Mái ấm Tư pháp” và hệ thống đèn chiếu sáng tại Cao Bằng

Báo Pháp luật Việt Nam trao “Mái ấm Tư pháp” và hệ thống đèn chiếu sáng tại Cao Bằng

PLM - Trong 2 ngày 01-02/11/2025. Đoàn công tác của Báo PLVN phối hợp với các đơn vị của tỉnh Cao Bằng, trao 02 căn nhà “Mái ấm Tư pháp” cho các hộ dân và 1 đường điện thắp sáng cho UBND xã Đình Phong.

Bộ Xây dựng yêu cầu khẩn trương kiểm định an toàn cầu Sông Lô

Bộ Xây dựng yêu cầu khẩn trương kiểm định an toàn cầu Sông Lô

PLM - Bộ Xây dựng vừa có văn bản gửi UBND tỉnh Phú Thọ, đề nghị khẩn trương rà soát, kiểm tra, đánh giá chất lượng và khả năng chịu lực của công trình cầu Sông Lô – cây cầu đang có dấu hiệu xuống cấp nghiêm trọng.

Trung tâm Nghiên cứu, Ứng dụng Tế bào gốc và Ngân hàng mô Hcell: Mở ra hướng đi mới cho y học tái tạo

Trung tâm Nghiên cứu, Ứng dụng Tế bào gốc và Ngân hàng mô Hcell: Mở ra hướng đi mới cho y học tái tạo

PLM - Sáng ngày 5/11, tại Hà Nội, Trung tâm Nghiên cứu, Ứng dụng Tế bào gốc và Ngân hàng mô Hcell chính thức khai trương, đánh dấu bước phát triển mới trong lĩnh vực y học tái tạo và ứng dụng tế bào gốc tại Việt Nam.

60 Ngày cao điểm chuyển đổi thuế khoán sang kê khai

60 Ngày cao điểm chuyển đổi thuế khoán sang kê khai

Từ đầu tháng 11, ngành Thuế triển khai 60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai, với cam kết giải đáp vướng mắc cho hộ kinh doanh trong vòng 24 giờ, nhằm đảm bảo 100% hộ áp dụng thuế kê khai hoặc chuyển lên doanh nghiệp trước ngày 1/1/2026.

Mua bán vàng miếng có thể bị đánh thuế 0,1% mỗi lần giao dịch

Mua bán vàng miếng có thể bị đánh thuế 0,1% mỗi lần giao dịch

Sáng 3/11, thừa ủy quyền Thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày trước Quốc hội dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), trong đó bổ sung quy định thu nhập từ chuyển nhượng vàng miếng thuộc diện chịu thuế. Mức thuế dự kiến là 0,1% tính trên giá chuyển nhượng của từng giao dịch.

Bộ Tư pháp tập huấn công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Bộ Tư pháp tập huấn công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Sáng ngày 4/11, tại Hà Nội, Đảng ủy Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo tập huấn nghiệp vụ công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trước, trong và sau đại hội Đảng các cấp.

Hà Nội: Tiệm ảnh PIXIE bị tố quay lén, phát tán hình ảnh khách trong phòng thử đồ photobooth

Hà Nội: Tiệm ảnh PIXIE bị tố quay lén, phát tán hình ảnh khách trong phòng thử đồ photobooth

Bão Kalmaegi đang tiến vào Biển Đông với sức gió cuồng phong

Bão Kalmaegi đang tiến vào Biển Đông với sức gió cuồng phong

PLM - Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, hồi 7 giờ ngày 4.11, vị trí tâm bão Kalmaegi ở vào khoảng 10,7 độ vĩ bắc; 123,5 độ kinh đông, trên khu vực miền Trung Philippines. Với sức gió vùng gần tâm bão mạnh cấp 13 (134-149km/giờ), giật cấp 16. Bão đang di chuyển theo hướng tây tây bắc với tốc độ khoảng 20km/giờ.

Lũ chồng lũ ở Huế, lực lượng chức năng tổng lực giúp nhân dân

Lũ chồng lũ ở Huế, lực lượng chức năng tổng lực giúp nhân dân

Plm - Trước tình hình mưa lớn kéo dài, nước lũ dâng cao gây ngập sâu nhiều khu vực tại TP Huế, chính quyền thành phố đã xuyên đêm bám địa bàn, khẩn trương ứng cứu, hỗ trợ người dân, đặc biệt là người già, sản phụ và bệnh nhân đến nơi an toàn.

Vụ đánh gẫy răng hàng xóm: Nạn nhân bị xử phạt vi phạm hành chính

Vụ đánh gẫy răng hàng xóm: Nạn nhân bị xử phạt vi phạm hành chính

Liên quan tới phản ánh về việc đánh người gây thương tích tại khu 2, thôn Hoàng Xá, xã Hoàng Kim, huyện Mê Linh, nay là thôn Hoàng Xá, xã Yên Lãng, TP Hà Nội mà báo Pháp luật Việt Nam đã phản ánh trước đó. Ngày 27.9.2025, Cơ quan cảnh sát điều tra công an thành phố Hà Nội đã có quyết định số D2007 về việc không khởi tố vụ án hình sự đối với vụ việc xô xát giữa hai gia đình. Tiếp đó, ngày 30.9.2025 công an xã Yên Lãng đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính bà Nhã và 1 số thành viên trong gia đình bà với lý do gây mất trật tự công cộng.