Con chip quang học tí hon này, được đặt tên là Yuheng (còn gọi là Rafael), có thể phân tích ánh sáng theo thời gian thực với độ chính xác mà trước đây chỉ có thể đạt được với các thiết bị phòng thí nghiệm lớn và phức tạp.
Theo các nhà nghiên cứu, con chip này cung cấp độ chính xác quang phổ (độ sắc nét) cao hơn 100 lần so với các thiết bị chụp ảnh tức thời thông thường và có khả năng phân biệt các màu sắc cách nhau chưa đến một phần mười nanomet.
Nhờ vậy, Yuheng có thể ghi lại ánh sáng của 5.600 ngôi sao chỉ trong một lần chụp, đạt hiệu suất quan sát cao hơn các kính thiên văn quang phổ hàng đầu thế giới từ 100 đến 10.000 lần. Điều này đồng nghĩa với việc việc lập bản đồ Dải Ngân Hà – vốn cần tới hàng thiên niên kỷ – có thể rút ngắn xuống chưa đầy 10 năm.
Điểm đột phá của Yuheng nằm ở cách tiếp cận hoàn toàn mới. Thay vì tách ánh sáng thành dải màu như các thiết bị truyền thống (vốn khiến mất nhiều ánh sáng và cần thiết bị cồng kềnh), Yuheng thu nhận toàn bộ ánh sáng cùng lúc, sau đó mã hoá thông tin màu sắc bằng mẫu giao thoa ngẫu nhiên bên trong chip.
Chip sử dụng tinh thể lithium niobate, có khả năng bẻ cong ánh sáng khi được cấp điện áp, kết hợp với thuật toán máy tính tiên tiến để giải mã và tái tạo toàn bộ phổ màu chỉ trong tích tắc.
Nhờ vậy, Yuheng đạt tới độ truyền sáng 73%, ghi hình ở 88 khung hình mỗi giây mà không đánh mất độ sáng hay độ sắc nét – tương đương việc “nén” cả một bàn quang học khổng lồ vào một con chip siêu nhỏ.
Thành tựu này không chỉ giới hạn trong thiên văn học. Với khả năng phân tích quang phổ cực nhanh và chính xác, Yuheng có thể được ứng dụng trong y học để kiểm tra mô, phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh mà không cần xâm lấn; trong nông nghiệp và môi trường, chip có thể gắn lên flycam để đánh giá chất lượng đất hoặc phát hiện chất ô nhiễm; hay trong xe tự hành, giúp nhận diện vật cản và biển báo trong điều kiện ánh sáng phức tạp.
Nhóm nghiên cứu hiện đang lên kế hoạch thử nghiệm chip Yuheng trên kính viễn vọng Gran Telescopio Canarias ở Tây Ban Nha – kính đơn khẩu độ lớn nhất thế giới – nhằm quan sát sao, thiên hà, vật chất tối và lỗ đen với độ chi tiết chưa từng có.
Tuy nhiên, công nghệ này vẫn đang trong giai đoạn đầu. Các nhà nghiên cứu hiện đang nỗ lực cải thiện tính ổn định và khả năng tích hợp của con chip để sẵn sàng đưa vào ứng dụng thực tế.
Theo dõi chúng tôi trên:
(PLM) - Trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng đang diễn ra mạnh mẽ, khí thiên nhiên ngày càng khẳng định vai trò là nguồn năng lượng “cầu nối” hướng tới phát triển bền vững và giảm phát thải. Trước yêu cầu bảo đảm an ninh năng lượng và thực hiện cam kết phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, Diễn đàn Chiến lược và Xu hướng Phát triển Thị trường Khí thiên nhiên (CNG, LNG, LPG) tại Việt Nam và khu vực ASEAN được tổ chức nhằm nhận diện cơ hội, thách thức và đề xuất các giải pháp thúc đẩy thị trường khí thiên nhiên phát triển hiệu quả, an toàn và bền vững.
(PLM) - Chiều ngày 22/12, đồng chí Nguyễn Thanh Tú - Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ, Thứ trưởng Bộ Tư pháp đã tới dự và chỉ đạo Hội nghị triển khai công tác năm 2026 của Cục Đăng ký giao dịch bảo đảm và Bồi thường nhà nước. Tham dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo các đơn vị gồm: Văn phòng Bộ, Vụ Tổ chức cán bộ, Cục Kế hoạch - Tài chính và Cục Công nghệ thông tin, cùng toàn thể cán bộ chủ chốt, công chức, viên chức và người lao động của Cục Đăng ký giao dịch bảo đảm và Bồi thường nhà nước.
(PLM) - Chiều ngày 22/12/2025, tại Bộ Tư pháp, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh đã có buổi làm việc với các đơn vị thuộc Bộ về công tác chuẩn bị tổ chức Hội nghị Sơ kết 03 năm triển khai thực hiện Quyết định 1156/QĐ-TTg.
(PLM) - Nhằm hưởng ứng “chiến dịch Quang Trung” do Thủ tướng Chính phủ phát động, và hướng tới chào mừng Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22/12, tại tỉnh Đắk Lắk, những người lính Sư đoàn 372 Quân chủng Phòng không - Không quân đang viết tiếp câu chuyện đẹp về tình quân – dân bằng những nhiệm vụ cụ thể, thiết thực: chung tay xây dựng nhà ở cho bà con vùng lũ, giúp nhân dân sớm ổn định cuộc sống sau thiên tai.
(PLM) - Ngày 20.12, tại tỉnh Điện Biên, Quỹ cộng đồng WCO Việt Nam phối hợp với UBND xã Mường Nhà, đã tổ chức lễ bàn giao 3 giếng khoan cho trường Phổ thông dân tộc bán trú tiểu học và trung học cơ sở Phu Luông và Trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở Mường Nhà.
(PLM) - Ngày 19.12, Công đoàn Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam tổ chức Đại hội lần thứ VII, nhiệm kỳ 2025 – 2030.
(PLM)- Sáng ngày 20.12, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Lạng Sơn đã tổ chức sự kiện “Chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”. Đây là một trong nhiều hoạt động thiết thực triển khai các chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước về công tác giảm nghèo bền vững, chăm lo đời sống Nhân dân.
(PLM) Ngày 17.12.2025, Toà án Nhân dân khu vực 2 - Thái Nguyên đã mở phiên toà xét xử sơ thẩm đối với bị cáo Nguyễn Văn Dương sinh năm 1978 và bị cáo Nguyễn Văn Huấn sinh năm 1982 cả hai cùng thường trú tại tổ dân phố Sơn Tía, phường Bá Xuyên, tỉnh Thái Nguyên và đồng thời là bị hại trong vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số 52/2025. Tuy nhiên Thẩm phán, Chủ toạ phiên toà đã có quyết định về việc hoãn phiên toà, do có đơn xin hoãn của bị cáo Huấn và luật sư bảo vệ cho bị cáo Dương yêu cầu toà triệu tập Huấn cùng nhiều người liên quan.
(PLM) - Theo phản ánh, thời gian gần đây, trên sông Hồng đoạn qua khu vựcxã Mê Linh và xã Ô Diên xuất hiện một số tàu hút cát hoạt động rầm rộ cả ngày lẫn đêm.
(PLM) - Sáng 19/12/2025 tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, phường Xuân Phương, TP Hà Nội đã long trọng tổ chức lễ khánh thành công trình khu biểu tượng tình đoàn kết, hữu nghị và tri ân quốc tế. Đây là một trong những sự kiện, công trình Chào mừng kỷ niệm 79 năm Ngày toàn quốc kháng chiến 19/12/1946-19/12/2025, 81 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22/12/1944- 22/12/2025 và 36 năm Ngày hội quốc phòng toàn dân 22/12/1989-22/12/2025, hướng tới chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 14 của Đảng cộng sản Việt Nam.
