Con chip quang học tí hon này, được đặt tên là Yuheng (còn gọi là Rafael), có thể phân tích ánh sáng theo thời gian thực với độ chính xác mà trước đây chỉ có thể đạt được với các thiết bị phòng thí nghiệm lớn và phức tạp.
Theo các nhà nghiên cứu, con chip này cung cấp độ chính xác quang phổ (độ sắc nét) cao hơn 100 lần so với các thiết bị chụp ảnh tức thời thông thường và có khả năng phân biệt các màu sắc cách nhau chưa đến một phần mười nanomet.
Nhờ vậy, Yuheng có thể ghi lại ánh sáng của 5.600 ngôi sao chỉ trong một lần chụp, đạt hiệu suất quan sát cao hơn các kính thiên văn quang phổ hàng đầu thế giới từ 100 đến 10.000 lần. Điều này đồng nghĩa với việc việc lập bản đồ Dải Ngân Hà – vốn cần tới hàng thiên niên kỷ – có thể rút ngắn xuống chưa đầy 10 năm.
Điểm đột phá của Yuheng nằm ở cách tiếp cận hoàn toàn mới. Thay vì tách ánh sáng thành dải màu như các thiết bị truyền thống (vốn khiến mất nhiều ánh sáng và cần thiết bị cồng kềnh), Yuheng thu nhận toàn bộ ánh sáng cùng lúc, sau đó mã hoá thông tin màu sắc bằng mẫu giao thoa ngẫu nhiên bên trong chip.
Chip sử dụng tinh thể lithium niobate, có khả năng bẻ cong ánh sáng khi được cấp điện áp, kết hợp với thuật toán máy tính tiên tiến để giải mã và tái tạo toàn bộ phổ màu chỉ trong tích tắc.
Nhờ vậy, Yuheng đạt tới độ truyền sáng 73%, ghi hình ở 88 khung hình mỗi giây mà không đánh mất độ sáng hay độ sắc nét – tương đương việc “nén” cả một bàn quang học khổng lồ vào một con chip siêu nhỏ.
Thành tựu này không chỉ giới hạn trong thiên văn học. Với khả năng phân tích quang phổ cực nhanh và chính xác, Yuheng có thể được ứng dụng trong y học để kiểm tra mô, phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh mà không cần xâm lấn; trong nông nghiệp và môi trường, chip có thể gắn lên flycam để đánh giá chất lượng đất hoặc phát hiện chất ô nhiễm; hay trong xe tự hành, giúp nhận diện vật cản và biển báo trong điều kiện ánh sáng phức tạp.
Nhóm nghiên cứu hiện đang lên kế hoạch thử nghiệm chip Yuheng trên kính viễn vọng Gran Telescopio Canarias ở Tây Ban Nha – kính đơn khẩu độ lớn nhất thế giới – nhằm quan sát sao, thiên hà, vật chất tối và lỗ đen với độ chi tiết chưa từng có.
Tuy nhiên, công nghệ này vẫn đang trong giai đoạn đầu. Các nhà nghiên cứu hiện đang nỗ lực cải thiện tính ổn định và khả năng tích hợp của con chip để sẵn sàng đưa vào ứng dụng thực tế.
Theo dõi chúng tôi trên:
(PLM) - Trước diễn biến phức tạp của bão số 12 (Fengshen), sáng 21/10, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã ký công điện gửi các Sở GD&ĐT từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi, yêu cầu chủ động ứng phó và bảo đảm an toàn tuyệt đối cho học sinh, giáo viên.
Sáng 22/10 tại Hà Nội, tại trụ sở Bộ Tư pháp, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc chủ trì cuộc họp ban tổ chức chương trình bình chọn, tôn vinh “Gương sáng Pháp luật” năm 2025.
(PLM) - Sáng 21/10, tại Hà Nội, Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam (VNMAC) tổ chức Hội nghị vận động tài trợ nguồn lực phục vụ công tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh. Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 701, chủ trì Hội nghị. Cùng dự có Thượng tướng Phùng Sĩ Tấn, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, các đại diện bộ, ngành, cơ quan quân đội, doanh nghiệp trong nước, đại sứ quán các nước, tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ, cùng các chuyên gia, nhà khoa học.
(PLM) - Theo thông tin mới nhất ngày 21/10, cuộc gặp thượng đỉnh giữa Donald Trump – Tổng thống Mỹ và Vladimir Putin – Tổng thống Nga dự kiến tổ chức tại Hungary đã bị hoãn, khi Moscow từ chối nhượng bộ về đề xuất ngừng bắn ngay trong vùng hiện trạng với Ukraine.
PLM - Ngày 21/10, thị trường vàng trong nước tiếp tục ghi nhận đà tăng mạnh. Giá vàng nhẫn vượt xa vàng miếng, thiết lập mức cao kỷ lục. Tại Bảo Tín Minh Châu, vàng nhẫn được niêm yết 155,5 – 158,5 triệu đồng/lượng; vàng miếng SJC giao dịch quanh mức 150,5 – 151,5 triệu đồng/lượng. Các thương hiệu lớn như DOJI, PNJ, Phú Quý cũng đồng loạt tăng thêm từ 500.000 đến 1 triệu đồng/lượng so với ngày hôm qua.
(PLM) - Ngày 22/10, Bão số 12 (Fengshen) cách TP Đà Nẵng khoảng 280-370 km về phía Đông-Đông Bắc, với sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão ở cấp 10 (89-102 km/h), giật cấp 12.
(PLM) - Bộ Khoa học và Công nghệ công bố kết quả bảng xếp hạng mức độ chuyển đổi số (DTI) năm 2024 dành cho các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Hà Nội lần đầu tiên vươn lên dẫn đầu cả nước với giá trị DTI đạt 0,8241 điểm.
Liên quan vụ việc tại trường THPT Minh Phú, xã Sóc Sơn, tối ngày 20.10, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố 02 bị can trong vụ Làm nhục người khác và gây rối trật tự công cộng, xảy ra tại xã Sóc Sơn.
(PLM) - Ngày 19/10, Báo Pháp luật Việt Nam phối hợp với các nhà tài trợ, tổ chức lễ khánh thành và bàn giao 3 ngôi nhà “Mái ấm tư pháp” cho các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn tại tỉnh Hà Tĩnh. Đoàn công tác do Tiến sĩ Vũ Hoài Nam – Tổng Biên tập Báo Pháp luật Việt Nam dẫn đầu, cùng đại diện Sở Tư pháp tỉnh Hà Tĩnh và các doanh nghiệp tài trợ, đã trực tiếp đến hai huyện Hương Khê và Vũ Quang để trao tặng nhà cho các hộ nghèo, khó khăn về nhà ở.
Phát huy vai trò là lực lượng nòng cốt trong công tác duy trì, đảm bảo trật tự đô thị, trật tự an toàn giao thông trên toàn địa bàn, Công an xã Đại Thanh, Hà Nội đã triển khai nhiều kế hoạch có trọng tâm trọng điểm, tập trung xử lý các vi phạm là nguyên nhân chính gây mất an toàn cho người tham gia giao thông, từng bước xây dựng bộ mặt đô thị sáng xanh sạch đẹp.
