“Bảo tàng” nhạc cụ giữa đại ngàn
Làng văn hóa Đăk Răng (xã Đăk Dục, huyện Ngọc Hồi, Kom Tum) có 120 hộ, gần 400 nhân khẩu, trong đó đồng bào dân tộc Giẻ Triêng chiếm trên 95%. Ngôi làng có cảnh quan thiên nhiên hài hòa, hội tụ đầy đủ các yếu tố cảnh quan chung của vùng đất Tây Nguyên và đặc biệt rất mến khách.
Du khách được buôn làng chào đón bằng những tiếng cồng, tiếng chiêng vang dội với những điệu múa xoang mềm mại, uyển chuyển. Cồng chiêng của người Giẻ Triêng có 1 bộ gồm 3 loại: 1 ống nứa, một trống nhỏ và một chiêng bằng đồng. Khi bộ ba hợp âm này vang lên, mọi người trong làng nắm tay nhau cùng uống rượu, nhảy rạp, nhảy cho hết ngày và đêm, say sưa với đất trời.
Trong bộ trang phục truyền thống dân tộc Giẻ Triêng, Nghệ nhân ưu tú - già làng Đăk Răng - A Brol Vẽ (SN 1945) nhiệt tình mời du khách vào thăm “bảo tàng âm nhạc mini” của mình. Trong nhà sàn gỗ ánh màu thời gian, bộ nhạc cụ truyền thống của người Giẻ Triêng gồm 14 món: là Đoar, Pin, Ring, Oong Eng Nhâm, Pin Pui, Khèn, Đinh Tút, Ong Eng Ọt, Đâl Đô, Gar, Pun Pâu, Ta Linh, Ta Lẻ và Tơ Lun… đều được ông trưng bày, nâng niu. Các loại nhạc cụ này chủ yếu được làm từ gỗ, tre, nứa, giang… lấy trên rừng gần làng. Người thợ chế tác cần có tay nghề cao, cẩn thận, tỉ mỉ, bởi sự tinh tế cần thiết trong việc đục, đẽo, khoét lỗ; sẽ tạo ra những nhạc cụ có chất lượng âm thanh tốt, đạt chuẩn.
Để giới thiệu thanh âm núi rừng, già làng nhanh nhẹn lấy các nhạc cụ, lần lượt trình diễn từng loại và ngân nga điệu hát của dân tộc Giẻ Triêng. Già làng A Brol Vẽ còn có bộ chiêng sum bảy lá treo trên vách. "Đó là bộ chiêng quý, được đánh trong các hội làng, nhưng cả bộ không bằng hai lá chiêng đang cất trong nhà", nói rồi ông đi vào nhà trong và trở ra với hai lá chiêng, cái lớn chừng 50cm, cái nhỏ 40cm. Ông cho hay: "Cả hai xã Đăk Dục và Đăk Nông bây giờ, chỉ còn có mỗi độc bản này. Đến giờ, người làm chiêng này càng hiếm, bởi kỹ thuật làm chiêng thành bí truyền". Bộ chiêng của già Brol Vẽ nguyên bộ có bốn lá, gồm Ko, Kon, Tray, Sao, do dòng họ đổi từ 8 con trâu với người Lào và giao cho cha của ông cất giữ.
Đưa ánh mắt nhìn xa xăm, ông chậm rãi hồi tưởng, các thế hệ của người Giẻ Triêng sinh ra và lớn lên trong tiếng cồng chiêng, bên ánh lửa bập bùng, cùng những điệu múa xoang truyền thống. Dân tộc Giẻ Triêng là một trong những dân tộc có văn hóa rất độc đáo và giàu bản sắc.
Cồng chiêng xuất hiện trên mảnh đất Tây Nguyên chan hòa nắng gió từ bao giờ không ai rõ. Nó như mạch nước ngầm thấm đẫm hơi thở cuộc sống. Cồng chiêng là linh hồn của các lễ hội, gắn liền với đời sống văn hóa, tâm linh của dân tộc. Từ khi sinh ra, người dân đã nghe tiếng cồng tiếng chiêng ngân vang khắp núi rừng trong các dịp lễ hội truyền thống như khi gieo hạt lúa, lúc gọi linh hồn người về rừng, khi gọi hồn lúa...
Những bộ chiêng cổ là “vật chứng sống” tượng trưng cho sự trường tồn của bản làng trước những thay đổi của nhịp sống mới. Hầu hết người trong làng hôm nay đều một lòng gìn giữ, nối truyền, đồng thời tiếp tục duy trì những lễ hội, phong tục, tập quán tốt đẹp để cho tiếng cồng, tiếng chiêng luôn có dịp được vang lên. Không chỉ mang tính chất nghi lễ, nếu không có cồng chiêng, ngày tết, ngày lễ hội sẽ không vui, không tập trung được lũ trẻ, trai gái và buôn làng. Tuỳ vào từng lễ nghi mà giai điệu chiêng khác nhau, có khi thong thả, nhịp nhàng, khoan thai; có khi rộn ràng, sôi nổi; có khi trầm buồn.
Giữ “hồn” Giẻ Triêng
Để có thêm cồng chiêng chào đón du khách và giao lưu các dân tộc, già làng A Brol Vẽ động viên cả làng chắt chiu góp tiền, góp thóc sắm cồng chiêng. Kinh tế khó khăn, ban đầu, bà con không mấy hưởng ứng bởi áp lực cơm áo, gạo tiền, “lên nương cả ngày còn chưa ấm bụng”. Không nản, già làng A Brol Vẽ kiên trì phân tích cho bà con buôn làng hiểu giá trị của âm nhạc, giá trị của di sản ông cha để lại.
“Mưa dầm thấm lâu”, ngôi làng nhỏ bé ấy đã làm được chuyện lớn. Cứ mỗi tháng hai lần, đội nam, nữ với khoảng 50 người trong trang phục truyền thống cùng biểu diễn luyện tập bảo tồn những bài múa xoang, cồng chiêng và sáng tác thêm những điệu múa mới.
Già làng Brol Vẽ và người dân buôn làng Đăk Răng còn tham gia: “Ngày hội văn hóa, thể thao các dân tộc”, “Liên hoan văn hóa cồng chiêng”, “Liên hoan dân ca dân vũ” với nhiều quy mô khác nhau… Các hoạt động này đã góp phần quan trọng vào việc bảo tồn, phát huy các di sản văn hóa cho dân tộc Giẻ Triêng. Cách đây vài năm, ông từng được mời ra Làng Văn hoá các dân tộc Việt Nam ở Đồng Mô (Hà Nội) giới thiệu các nét văn hoá truyền thống của người Giẻ Triêng và mong muốn có nhiều khách du lịch đến với buôn làng, để hiểu hơn về người Giẻ Triêng.
Những năm qua, ngôi nhà sàn của già Brol Vẽ đã đón tiếp nhiều lượt khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan, tìm hiểu văn hóa dân tộc bản địa. Ông xem đó như một phần trách nhiệm của mình.
Già làng A Brol Vẽ mong muốn, các cơ quan chức năng quan tâm, hỗ trợ nguồn kinh phí trong công tác bảo tồn và phát huy những giá trị văn hoá tiêu biểu của các dân tộc thiểu số tỉnh Kon Tum và các chương trình, dự án, đề án của tỉnh về công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể. Qua đó, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, nghệ thuật truyền thống của các dân tộc thiểu số Việt Nam.
(Nguồn: Báo in Pháp luật Việt Nam số 227 ra ngày 15/8/2022)
Theo dõi chúng tôi trên:
PLM - Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, hồi 7 giờ ngày 4.11, vị trí tâm bão Kalmaegi ở vào khoảng 10,7 độ vĩ bắc; 123,5 độ kinh đông, trên khu vực miền Trung Philippines. Với sức gió vùng gần tâm bão mạnh cấp 13 (134-149km/giờ), giật cấp 16. Bão đang di chuyển theo hướng tây tây bắc với tốc độ khoảng 20km/giờ.
Plm - Trước tình hình mưa lớn kéo dài, nước lũ dâng cao gây ngập sâu nhiều khu vực tại TP Huế, chính quyền thành phố đã xuyên đêm bám địa bàn, khẩn trương ứng cứu, hỗ trợ người dân, đặc biệt là người già, sản phụ và bệnh nhân đến nơi an toàn.
Liên quan tới phản ánh về việc đánh người gây thương tích tại khu 2, thôn Hoàng Xá, xã Hoàng Kim, huyện Mê Linh, nay là thôn Hoàng Xá, xã Yên Lãng, TP Hà Nội mà báo Pháp luật Việt Nam đã phản ánh trước đó. Ngày 27.9.2025, Cơ quan cảnh sát điều tra công an thành phố Hà Nội đã có quyết định số D2007 về việc không khởi tố vụ án hình sự đối với vụ việc xô xát giữa hai gia đình. Tiếp đó, ngày 30.9.2025 công an xã Yên Lãng đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính bà Nhã và 1 số thành viên trong gia đình bà với lý do gây mất trật tự công cộng.
Ngày 02/11, nhiều đoàn từ thiện cũng tới Huế để trao tặng quà cho người dân nhằm động viên để người dân khắc phục khó khăn, sớm khôi phục sản xuất, ổn định cuộc sống.
(PLM) - Thông qua các tham luận và ý kiến đề xuất, Hội thảo khoa học cấp quốc gia “Hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới” đã nhận diện các vấn đề thực tiễn và tham khảo kinh nghiệm quốc tế, hướng tới mục tiêu đưa thể chế, pháp luật trở thành lợi thế cạnh tranh và đóng vai trò dẫn dắt sự phát triển của đất nước.
(PLM) - Đồng chí Phan Đình Trạc, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương nhấn mạnh, cần thúc đẩy hình thành các ngành, lĩnh vực pháp luật mới, bên cạnh các ngành, lĩnh vực pháp luật hiện có để đáp ứng yêu cầu kiến tạo, dẫn dắt của pháp luật trước những phát triển mới trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và các lĩnh vực mới khác của đời sống kinh tế - xã hội.
Thị trường chung cư tại Hà Nội tiếp tục ghi nhận mức giá cao kỷ lục trong quý III/2025 khi giá sơ cấp đạt trung bình 95 triệu đồng/m², trong đó có tới hơn 43% nguồn cung mới được chào bán với mức trên 120 triệu đồng/m² — lực kéo chủ yếu đến từ quỹ đất hạn hẹp và chi phí đầu vào tăng. Theo báo cáo mới nhất, trong quý III/2025, giá bán sơ cấp căn hộ tại Hà Nội đạt mức trung bình 95 triệu đồng/m². Đáng chú ý, nhiều dự án cao cấp nổi bật chào bán ở mức giá mới: dự án Lancaster Legacy (khoảng 149 triệu/m²), Heritage West Lake (khoảng 140 triệu/m²), Discovery Complex (115 triệu/m²) và Vinhomes Global Gate (110-130 triệu/m²) đều vượt mức trước đó.
(PLM) - Sáng ngày 30/10/2025, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh, Tổ phó Tổ công tác liên ngành, đã làm việc với UBND tỉnh Bắc Ninh về rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa Thủ tục Hành chính (TTHC) dựa trên dữ liệu theo Công điện 201/CĐ-TTg ngày 22/10/2025 của Thủ tường Chính phủ.
(PLM) - Chiều ngày 30/10/2025, Đoàn kiểm tra công tác thi đua, khen thưởng Cụm Thi đua số II của Bộ Tư pháp do TS Vũ Hoài Nam – Tổng Biên tập Báo Pháp luật Việt Nam, Cụm trưởng Cụm Thi đua số II làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với Học viện Tư pháp về công tác thi đua, khen thưởng năm 2025.
