Bộ Công Thương vừa có dự thảo lần 6 về nghị định kinh doanh xăng dầu. Trong đó, đáng chú ý là quy định giá xăng dầu sẽ do thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối công bố. Tại một số dự thảo trước đó, Bộ Công Thương cũng quy định để các thương nhân tự công bố nhưng Bộ vẫn đưa ra giá trần.
Cụ thể, tại dự thảo này, nguyên tắc điều chỉnh giá bán xăng dầu đã hoàn toàn theo thị trường và Nhà nước chỉ can thiệp theo Luật Giá để ổn định thị trường khi có cơ quan có thẩm quyền ban bố tình trạng khẩn cấp, sự cố, thảm họa, thiên tai, dịch bệnh và mặt bằng giá thị trường của các mặt hàng xăng dầu có biến động bất thường.
Giá bán xăng dầu được tính bằng công thức: chi phí tạo nguồn + chi phí kinh doanh cộng + lợi nhuận cộng + thuế giá trị gia tăng. Trong đó, chi phí tạo nguồn, gồm: chi phí tạo nguồn từ nguồn nhập khẩu, chi phí tạo nguồn từ nguồn trong nước, do thương nhân tự xác định theo thực tế kinh doanh, thay vì Bộ Công Thương sẽ áp khung giá như các dự thảo trước.
Tương tự, chi phí kinh doanh là chi phí lưu thông xăng dầu trong nước thực tế, gồm chi phí bán buôn, chi phí bán lẻ ở nhiệt độ thực tế của thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, thương nhân phân phối xăng.
Lợi nhuận sẽ do thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, thương nhân phân phối xăng dầu tự xác định theo thực tế kinh doanh. Còn thuế giá trị gia tăng sẽ thực hiện theo quy định pháp luật về thuế.
Thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối sẽ được tự tính toán và công bố giá bán buôn, giá bán lẻ xăng dầu trong và ngoài hệ thống của mình. Đồng thời, thông báo về Bộ Công Thương, UBND cấp tỉnh, Sở Công Thương và Chi cục Quản lý thị trường nơi thương nhân có hệ thống phân phối.
Ngoài ra, thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, thương nhân phân phối xăng dầu sẽ phải kết nối mạng với cơ quan quản lý nhà nước về dữ liệu kê khai giá.
Như vậy, thay vì Bộ Công Thương tính toán và công bố giá vào thứ 5 hàng tuần, thì nhiệm vụ này được giao cho thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối. Nhưng nếu công bố giảm giá bán lẻ xăng dầu, sẽ không hạn chế số lần giảm giá giữa 2 kỳ công bố giá
Tại dự thảo này, Bộ Công Thương cũng đã thay đổi về quyền mua bán của thương nhân phân phối xăng dầu khi quy định, các thương nhân phân phối xăng dầu được mua từ các thương nhân phân phối khác. Tại các dự thảo trước Bộ quy định thương nhân phân phối chỉ được mua xăng dầu từ thương nhân đầu mối.
Đáng chú ý, với thương nhân bán lẻ xăng dầu, dự thảo quy định, đối tượng này phải ký hợp đồng mua hàng với thương nhân cung cấp xăng dầu (thương nhân đầu mối, phân phối).
Ngoài ra, dự thảo cũng quy định, cửa hàng xăng dầu đã được thương nhân sử dụng để làm điều kiện cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân bán lẻ xăng dầu thì không được cho thương nhân khác sử dụng để làm điều kiện cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện kinh doanh phân phối xăng dầu khác trong chuỗi cung ứng xăng dầu.
Hoàng Tú
