Xót xa những vụ đào mộ cổ
Vào ngày 3/5/2025 vừa qua, Trung tâm Nghiên cứu lịch sử và Bảo tồn di sản Thanh Hóa phát hiện dấu hiệu xâm phạm tại lăng mộ Vua Lê Túc Tông. Sở VH,TT&DL Thanh Hóa đã ngay lập tức phối hợp với Công an tỉnh, UBND huyện Thọ Xuân, Ngọc Lặc và các đơn vị liên quan kiểm tra hiện trường.
Qua kiểm tra, lực lượng chức năng ghi nhận một hố đào trái phép sâu 1,6m, rộng 90cm x 52cm, tại khu vực lăng mộ. Tại hiện trường, cơ quan chức năng thu giữ 14 mảnh bia đá khắc chữ Hán cổ, trong đó có dòng chữ “Đại Việt Túc Tông Nhượng…” thể hiện miếu hiệu của Vua Lê Túc Tông.
Các mảnh bia có hình rồng trang trí theo phong cách thời Lê, chữ khắc theo lối Khải. Ngoài ra còn có 15 mảnh gạch cổ màu xám đen. Tất cả hiện vật đã được niêm phong và bảo quản tại kho của Khu di tích Lam Kinh để phục vụ điều tra.
Qua điều tra bước đầu, đã xác định được hai đối tượng là thủ phạm thực hiện hành vi đào trộm và đã bị Công an tỉnh Thanh Hóa bắt giữ. Vụ việc đang tiếp tục được làm rõ.
Trước sự việc nghiêm trọng trên, Thứ trưởng Bộ VH,TT& DL Hoàng Đạo Cương đã ký Công văn số 2096/BVHTTDL-DSVH, gửi UBND tỉnh Thanh Hóa, đề nghị khẩn trương đánh giá mức độ thiệt hại tại lăng mộ Vua Lê Túc Tông, kiểm tra hiện trạng các di tích trên địa bàn để ngăn chặn kịp thời các hành vi xâm hại, đồng thời đề xuất phương án xử lý phù hợp.
Phúc đáp công văn, ngày 13/5/2025, Sở VH,TT&DL tỉnh Thanh Hóa đã có Văn bản số 2171/SVHTTDL-DSVH gửi Bộ VH,TT&DL, báo cáo chi tiết vụ việc đào bới trái phép lăng mộ Vua Lê Túc Tông - một phần của Khu di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt Lam Kinh. Văn bản cũng đề cập đến các biện pháp khẩn trương đang được triển khai để bảo đảm an ninh, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về di sản văn hóa.
Trước đó, ngày 5/1/2025, thông tin từ Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cũng cho biết, lăng mộ Chúa Nguyễn Phúc Khoát bị đào trộm. Tại hiện trường còn vương vãi lớp đất đá do việc đào mộ để lại. Đây không phải lần đầu tiên lăng mộ Chúa Nguyễn Phúc Khoát bị xâm hại. Khu lăng mộ này từng bị kẻ xấu đào trộm dưới thời chiến tranh để tìm kiếm vàng bạc, châu báu.
Vì sao nạn đào trộm mộ cổ lại hoành hành?
Những món đồ tùy táng trong mộ vua chúa thường là vật phẩm cực kỳ quý hiếm như gươm ngọc, bình gốm triều đại, trang sức bằng vàng, đá quý, sách cổ viết tay, tượng đồng… Không ít cổ vật bị đánh cắp từ mộ cổ Việt Nam đã “lưu lạc” sang nước ngoài, nằm trong các bộ sưu tập tư nhân hoặc được rao bán công khai tại các nhà đấu giá quốc tế. Vấn nạn này đã làm “chảy máu” di sản, khiến nhiều vật chứng quan trọng của lịch sử khó có thể quay trở lại quê hương.
Một trong những hệ lụy lớn nhất của nạn đào trộm mộ là cản trở công tác khảo cổ và phục dựng lịch sử. Mỗi ngôi mộ cổ là một “tư liệu sống” mang nhiều lớp thông tin - từ cấu trúc chôn cất, vật liệu xây dựng, đồ tùy táng đến DNA người được chôn cất - tất cả đều có giá trị khoa học to lớn. Ngoài thiệt hại về kinh tế ước tính nhiều tỷ đồng, những tổn thất giá trị tinh thần, nghệ thuật khó có thể đo đếm bởi hầu hết cổ vật đều là linh vật đối với mỗi di tích, là tác phẩm nghệ thuật có giá trị lịch sử, thẩm mỹ cao...
Cơ quan Công an cũng đã triệt phá, bắt giữ một số đối tượng đào trộm mộ cổ nhưng đáng ngại là thực trạng này vẫn tiếp tục diễn ra. Một số địa phương còn thiếu lực lượng chuyên trách về bảo vệ di tích, thiếu kinh phí và công nghệ giám sát.
Theo ngành Văn hóa, bên cạnh việc pháp luật tăng chế tài xử phạt thì các địa phương lập danh mục và hồ sơ chi tiết về các di tích, cổ vật và mộ cổ. Tăng cường áp dụng công nghệ như GPS, camera giám sát để bảo vệ di tích; Phối hợp với cảnh sát và các tổ chức quốc tế để truy tìm, thu hồi cổ vật bị đánh cắp; Tham gia các công ước quốc tế như Công ước UNESCO về chống buôn lậu di sản văn hóa; Tăng mức phạt hành chính và hình sự đối với các hành vi vi phạm, đặc biệt là các đối tượng tổ chức hoặc tiêu thụ cổ vật trái phép. Đưa các vụ việc điển hình ra xét xử công khai nhằm răn đe và giáo dục cộng đồng.
Một yếu tố quan trọng không thể thiếu là giáo dục ý thức cộng đồng. Người dân địa phương cần được phổ biến kiến thức về giá trị của di sản, được khuyến khích tố giác hành vi đào trộm, bảo vệ những chứng tích thiêng liêng của lịch sử.
Theo dõi chúng tôi trên:
(PLM) - Ngày 22/8, tại Hà Nội, Bộ Tư pháp đã tổ chức buổi gặp mặt tri ân các đồng chí cán bộ hưu trí của Bộ, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Tư pháp Việt Nam (28/8/1945 - 28/8/2025). Đây là dịp để các thế hệ cán bộ ngành Tư pháp cùng hội ngộ, ôn lại những kỷ niệm sâu sắc, tri ân những đóng góp to lớn của các thế hệ cha anh, những người đã cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và phát triển ngành Tư pháp.
(PLM) - 20h ngày 21/8, hơn 16.300 cán bộ, chiến sĩ, gồm 43 khối đi bộ, 18 khối đứng, 14 khối xe pháo quân sự, đặc chủng của Quân đội và công an, cùng lực lượng diễu binh của các nước: Liên Bang Nga, Lào và Campuchia đã tổng hợp luyện tại quảng trường Ba Đình.
(PLM) - Sáng 21/8, tại Hà Nội, Báo Pháp luật Việt Nam phối hợp cùng Công ty Chan Long Fitness tổ chức Lễ ký kết tài trợ trang phục và vợt thi đấu Pickleball trong khuôn khổ Hội thao ngành Tư pháp lần thứ III – năm 2025, hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngành Tư pháp Việt Nam và Quốc khánh 2/9.
(PLM) - Sáng ngày 21/08/2025 tại trụ sở Bộ Tư pháp đã diễn ra Lễ trao giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ nhất và cuộc thi trực tuyến “tìm hiểu về bộ, ngành Tư pháp”.
(PLM) - Mặc dù 20h tối ngày 21/8 mới chính thức diễn ra buổi tổng hợp luyện diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, thế nhưng ngay từ đầu giờ chiều, nhiều tuyến đường quanh quảng trường Ba Đình người dân đã đổ về để theo dõi buổi tổng hợp luyện.
(PLM) - Năm 2025 – một năm đặc biệt của đất nước và ngành Tư pháp. Đại hội XIII tiến tới Đại hội XIV của Đảng. Hoàn thành Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội 5 năm 2021-2025. Và đặc biệt, ngành Tư pháp kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống, cùng Đại hội thi đua yêu nước lần thứ VI. Trong bối cảnh ấy, Giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ nhất được tổ chức – một sân chơi trí tuệ, sáng tạo và đầy tâm huyết, nhằm tôn vinh những tác phẩm báo chí xuất sắc, đồng hành cùng hành trình xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam.
(PLM) - Hòa chung trong khí thế thi đua sôi nổi lập thành tích chào mừng 80 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân Việt Nam (19/8/1945 – 19/8/2025) và kỷ niệm Quốc khánh 2/9, Đảng Ủy, UBND và Công an Phường Ô Chợ Dừa, Thành phố Hà Nội, long trọng tổ chức Đại hội thể dục thể thao giao lưu bóng đá và pickleball.
(PLM) Ngay từ sáng sớm ngày 21/8, người dân đã tập trung trên các con đường xung quanh khu vực có đoàn diễu binh, diễu hành đi qua. Người dân mang theo cờ tổ quốc, áo mưa, quạt cầm tay, ô và đồ ăn, thức uống gọn nhẹ để thuận tiện sử dụng tại chỗ.
(PLM) - Với người dân Hà Nội, treo cờ Tổ quốc trong dịp Quốc Khánh 2/9 không chỉ là nghi thức truyền thống, mà còn là cách bày tỏ lòng biết ơn đến các thế hệ đi trước. Tại các con phố như hàng Cháo, Nguyễn Thái Học, Hàng Mã… người dân tất bật trang hoàng cờ hoa rực rỡ để chào đón ngày lễ lớn của dân tộc – Kỷ niệm 80 năm Quốc Khánh.
(PLM) - Triển lãm Mùa xuân độc lập khai mạc ngày 18/8, là hoạt động ý nghĩa do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Bộ VHTTDL và Bảo tàng Hồ Chí Minh tổ chức nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9
