Xót xa những vụ đào mộ cổ
Vào ngày 3/5/2025 vừa qua, Trung tâm Nghiên cứu lịch sử và Bảo tồn di sản Thanh Hóa phát hiện dấu hiệu xâm phạm tại lăng mộ Vua Lê Túc Tông. Sở VH,TT&DL Thanh Hóa đã ngay lập tức phối hợp với Công an tỉnh, UBND huyện Thọ Xuân, Ngọc Lặc và các đơn vị liên quan kiểm tra hiện trường.
Qua kiểm tra, lực lượng chức năng ghi nhận một hố đào trái phép sâu 1,6m, rộng 90cm x 52cm, tại khu vực lăng mộ. Tại hiện trường, cơ quan chức năng thu giữ 14 mảnh bia đá khắc chữ Hán cổ, trong đó có dòng chữ “Đại Việt Túc Tông Nhượng…” thể hiện miếu hiệu của Vua Lê Túc Tông.
Các mảnh bia có hình rồng trang trí theo phong cách thời Lê, chữ khắc theo lối Khải. Ngoài ra còn có 15 mảnh gạch cổ màu xám đen. Tất cả hiện vật đã được niêm phong và bảo quản tại kho của Khu di tích Lam Kinh để phục vụ điều tra.
Qua điều tra bước đầu, đã xác định được hai đối tượng là thủ phạm thực hiện hành vi đào trộm và đã bị Công an tỉnh Thanh Hóa bắt giữ. Vụ việc đang tiếp tục được làm rõ.
Trước sự việc nghiêm trọng trên, Thứ trưởng Bộ VH,TT& DL Hoàng Đạo Cương đã ký Công văn số 2096/BVHTTDL-DSVH, gửi UBND tỉnh Thanh Hóa, đề nghị khẩn trương đánh giá mức độ thiệt hại tại lăng mộ Vua Lê Túc Tông, kiểm tra hiện trạng các di tích trên địa bàn để ngăn chặn kịp thời các hành vi xâm hại, đồng thời đề xuất phương án xử lý phù hợp.
Phúc đáp công văn, ngày 13/5/2025, Sở VH,TT&DL tỉnh Thanh Hóa đã có Văn bản số 2171/SVHTTDL-DSVH gửi Bộ VH,TT&DL, báo cáo chi tiết vụ việc đào bới trái phép lăng mộ Vua Lê Túc Tông - một phần của Khu di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt Lam Kinh. Văn bản cũng đề cập đến các biện pháp khẩn trương đang được triển khai để bảo đảm an ninh, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về di sản văn hóa.
Trước đó, ngày 5/1/2025, thông tin từ Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cũng cho biết, lăng mộ Chúa Nguyễn Phúc Khoát bị đào trộm. Tại hiện trường còn vương vãi lớp đất đá do việc đào mộ để lại. Đây không phải lần đầu tiên lăng mộ Chúa Nguyễn Phúc Khoát bị xâm hại. Khu lăng mộ này từng bị kẻ xấu đào trộm dưới thời chiến tranh để tìm kiếm vàng bạc, châu báu.
Vì sao nạn đào trộm mộ cổ lại hoành hành?
Những món đồ tùy táng trong mộ vua chúa thường là vật phẩm cực kỳ quý hiếm như gươm ngọc, bình gốm triều đại, trang sức bằng vàng, đá quý, sách cổ viết tay, tượng đồng… Không ít cổ vật bị đánh cắp từ mộ cổ Việt Nam đã “lưu lạc” sang nước ngoài, nằm trong các bộ sưu tập tư nhân hoặc được rao bán công khai tại các nhà đấu giá quốc tế. Vấn nạn này đã làm “chảy máu” di sản, khiến nhiều vật chứng quan trọng của lịch sử khó có thể quay trở lại quê hương.
Một trong những hệ lụy lớn nhất của nạn đào trộm mộ là cản trở công tác khảo cổ và phục dựng lịch sử. Mỗi ngôi mộ cổ là một “tư liệu sống” mang nhiều lớp thông tin - từ cấu trúc chôn cất, vật liệu xây dựng, đồ tùy táng đến DNA người được chôn cất - tất cả đều có giá trị khoa học to lớn. Ngoài thiệt hại về kinh tế ước tính nhiều tỷ đồng, những tổn thất giá trị tinh thần, nghệ thuật khó có thể đo đếm bởi hầu hết cổ vật đều là linh vật đối với mỗi di tích, là tác phẩm nghệ thuật có giá trị lịch sử, thẩm mỹ cao...
Cơ quan Công an cũng đã triệt phá, bắt giữ một số đối tượng đào trộm mộ cổ nhưng đáng ngại là thực trạng này vẫn tiếp tục diễn ra. Một số địa phương còn thiếu lực lượng chuyên trách về bảo vệ di tích, thiếu kinh phí và công nghệ giám sát.
Theo ngành Văn hóa, bên cạnh việc pháp luật tăng chế tài xử phạt thì các địa phương lập danh mục và hồ sơ chi tiết về các di tích, cổ vật và mộ cổ. Tăng cường áp dụng công nghệ như GPS, camera giám sát để bảo vệ di tích; Phối hợp với cảnh sát và các tổ chức quốc tế để truy tìm, thu hồi cổ vật bị đánh cắp; Tham gia các công ước quốc tế như Công ước UNESCO về chống buôn lậu di sản văn hóa; Tăng mức phạt hành chính và hình sự đối với các hành vi vi phạm, đặc biệt là các đối tượng tổ chức hoặc tiêu thụ cổ vật trái phép. Đưa các vụ việc điển hình ra xét xử công khai nhằm răn đe và giáo dục cộng đồng.
Một yếu tố quan trọng không thể thiếu là giáo dục ý thức cộng đồng. Người dân địa phương cần được phổ biến kiến thức về giá trị của di sản, được khuyến khích tố giác hành vi đào trộm, bảo vệ những chứng tích thiêng liêng của lịch sử.
Theo dõi chúng tôi trên:
(PLM) - Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa xác nhận thông tin đập thủy điện Bắc Khê 1 (xã Kim Hồng, huyện Tràng Định cũ, tỉnh Lạng Sơn) bị vỡ khoảng 10m, nước ồ ạt tràn vào Ban điều hành và xuống vùng hạ du.
Hà Phương - Sơn Tùng - Minh Anh
(PLM) - Do ảnh hưởng của cơn bão số 11 Matmo, rạng sáng ngày 07/10 Hà Nội và các tỉnh lân cận đón nhận cơn mưa nặng hạt kéo dài nhiều giờ đồng hồ, hậu quả nhiều khu vực, tuyến phố tại nội thành Hà Nội tiếp tục chìm sâu trong biển nước, gây ám ảnh cho người dân bởi trận ngập úng từ con bão số 10 còn chưa khắc phục hết, nhiều nơi vẫn đang ngập nước do con bão trước gây ra.
Thành Lương - Anh Trần - Hải Phong - Minh Anh
(PLM) - Sáng 6/10, Hội nghị lần thứ 13 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã khai mạc tại Hà Nội.
(PLM) - Chiều 6/10, tại họp báo quý III của Bộ Công an, Công an Thanh Hóa thông tin về vụ án liên quan ông Cao Tiến Đoan – thường gọi Bầu Đoan – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn BĐS Đông Á, Chủ tịch CLB Đông Á Thanh Hóa.
(PLM)- Dưới góc nhìn pháp lý, Dự án Viva Land của Công ty Cổ phần BĐS Việt Nam (Cty VinaLand), LS Lê Hồng – Văn phòng LS Trung Hòa – Đoàn LS Tp Hà Nội cho rằng với những căn cứ, tài liệu mà khách hàng cung cấp có dấu hiệu của sự không minh bạch, lừa dối khách hàng để ký HĐMB và chiếm đoạt số tiền của khách hàng.
Tuấn Anh
(PLM) - Giữa trùng khơi bao la của biển trời Tổ quốc, ánh trăng rằm tháng Tám vẫn tròn vành vạnh. Cũng như bao miền quê đất liền, Trung thu nơi đầu sóng Trường Sa vẫn rộn ràng tiếng cười, lung linh sắc đèn, đong đầy tình yêu thương từ đất mẹ gửi ra.
Nguyệt Anh - Anh Trần
(PLM) - Báo Pháp luật Việt Nam đã có bài phản ánh “Hương Định Lan cầu cứu để giữ lại tên của chính mình”. Bài viết ghi nhận cơ sở sản xuất hương trầm “Định Lan” – thương hiệu hơn 20 năm tại Nam Định (nay là Ninh Bình) - đang lao đao trước nguy cơ mất thương hiệu. Dưới góc nhìn pháp lý, Luật sư Ngô Thị Như Nguyện - Công ty Luật TNHH MTV DEPROS, chuyên gia trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ đã có những nhận định về vụ việc này.
Tuấn Anh - Mỵ Châu
(PLM) - Chiều 4.10, một vụ nổ bình gas xảy ra tại ki ốt bán hàng gần sân vận động Tiên Lãng (xã Tiên Lãng, TP.Hải Phòng) khiến nhiều người bị thương, nhiều tài sản bị hư hại. Lực lượng chức năng đã nhanh chóng có mặt tại hiện trường để xử lý, ngăn chặn nguy cơ cháy lan.
Tuấn Kiệt - Hương Giang
(PLM) - Ngày 3/10, Hoàng Thị Hường cùng 5 bị can trong “hệ sinh thái Hoàng Hường” đã bị Cơ quan Cảnh sát điều tra khởi tố về tội Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng. Theo Cơ quan Cảnh sát điều tra, “hệ sinh thái Hoàng Hường” gồm có 18 công ty, 25 hộ kinh doanh và 44 cá nhân được lập ra để kinh doanh bán các sản phẩm thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Trong thời gian, từ tháng 1/2021 đến tháng 6/2025, Hoàng Hường đã để ngoài sổ sách kế toán doanh thu gần 1.800 tỷ đồng, kê sai quy định thuế giá trị gia tăng doanh thu gần 2.100 tỷ đồng.
(PLM) - Bão số 11 Matmo đã mạnh lên cấp 11, giật cấp 14, bão đi nhanh, dự báo có thể sẽ mạnh lên cấp 13, giật cấp 16.
