Xây dựng hồ sơ đề cử Di sản thế giới Hang Con Moong
Hội thảo có sự tham gia của hơn 100 đại biểu đến từ các cơ quan Trung ương, các địa phương; các nhà khoa học, nhà nghiên cứu thuộc lĩnh vực lịch sử, khảo cổ, di sản, địa chất, môi trường, du lịch,…
Khu Di tích Hang Con Moong gồm hàng chục hang động, mái đá phân bố trong không gian rộng hơn 20.000ha tại khu vực vùng đệm Vườn quốc gia Cúc Phương thuộc huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hóa cùng một số địa vực thuộc tỉnh Hòa Bình và Ninh Bình.
Hang Con Moong được phát hiện, khai quật, nghiên cứu từ năm 1974. Đến năm 2007, di tích Hang Con Moong được xếp hạng là Di tích quốc gia. Năm 2008, Di tích được khảo sát thực địa, chuẩn bị tư liệu xây dựng Hồ sơ Di sản văn hóa Thế giới.
Trong các năm từ 2010 đến 2014, Hang Con Moong và các di tích xung quanh đã được khai quật, kết quả thu được khối lượng tư liệu mới, đồ sộ, hết sức quan trọng trong nhận thức tiền sử Việt Nam và khu vực.
Đến năm 2015, Hang Con Moong và các di tích có liên quan đã được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt và phê duyệt Quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích khảo cổ.
Hiện nay, di tích Hang Con Moong và các di tích có liên quan tiếp tục được lựa chọn đưa vào lộ trình xây dựng Hồ sơ Di sản thế giới.
Tại hội thảo, các nhà khoa học đã thảo luận, đánh giá thực trạng khảo cổ Hang Con Moong và phụ cận với khả năng đề cử Di sản thế giới Hang Con Moong; xác định giá trị nổi bật toàn cầu và tiêu chí đề cử Di sản thế giới Hang Con Moong và phụ cận; quy hoạch, bảo tồn và phát huy di sản. Đồng thời, đề xuất các giải pháp bảo vệ di tích và khai thác tiềm năng, thế mạnh của Hang Con Moong và phụ cận gắn với phát triển du lịch.
Các ý kiến tham luận, thảo luận nhất trí cho rằng, Hang Con Moong và vùng phụ cận có thể đáp ứng 3 tiêu chí nổi bật toàn cầu, xứng đáng xây dựng hồ sơ đề cử vinh danh là Di sản thế giới. Đó là di sản Hang Con Moong có tầng văn hóa dày vào bậc nhất Đông Nam Á với diễn biến tiếp nối nhau liên tục; minh chứng thuyết phục truyền thống chế tác đá cuội với các kỹ nghệ tiêu biểu như Tiền Hòa Bình có niên đại khoảng 40.000-30.000 năm, kỹ nghệ Hòa Bình có niên đại từ khoảng 30.000 năm-20.000 năm và hậu Hòa Bình 17.000 năm - 7.000 năm (cách ngày nay).