
Đọc trong cổ sử, thấy có hiện tượng nhiều chiến thắng quan trọng diễn ra vào năm Tỵ. Như Lê Hoàn trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống nhà Tống và quân Tống xâm lược, theo cách đánh “đập nát đầu rắn”, giết được chủ tướng Hầu Nhân Bảo của giặc, ngày Kỷ Mùi tháng Ba năm Tân Tỵ (28/4/981) đuổi đại binh giặc khỏi đất nước.
Đó cũng là những trận đánh gay go trên phòng tuyến sông Cầu do nguyên soái Lý Thường Kiệt chỉ huy, đọc thư thần “Nam quốc sơn hà” làm khiếp vía địch quân, buộc quân Tống xâm lược lần thứ hai vào đầu tháng Hai năm Đinh Tỵ (đầu tháng 3/1077), phải rút chạy về nước.
Còn có những chiến thắng khác xảy ra vào năm Tỵ, nhưng có thể đã bị chép nhầm niên đại sang các năm khác, cần phải được xem xét lại.
Đó là trận quyết chiến chiến lược Đông Bộ Đầu đại thắng quân Mông Nguyên sang xâm lược lần thứ nhất. Một số biên niên sử bằng chữ quốc ngữ chép trận này diễn ra vào năm 1258, hoặc chép cụ thể cả ngày tháng năm (theo lịch dương) là 29/1/1258. Vì năm 1258 là năm Mậu Ngọ, nên một số người cho rằng trận Đông Bộ Đầu diễn ra vào năm Mậu Ngọ.
Nhưng thực tế, ngày 29/1/1258, tính theo Âm lịch là ngày 24 tháng Chạp năm Đinh Tỵ. Cho nên niên đại của trận Đông Bộ Đầu cần phải được viết lại cho đúng là năm Tỵ.
![]() |
| Nhà sử học Lê Văn Lan |
Trong lịch sử, còn một số sự kiện quan trọng diễn ra cũng vào các năm Tỵ. Như việc lễ, gả và cưới chồng của các công chúa thời Lý - Trần.
Đây không chỉ là những chuyện vui vẻ hôn nhân, mà còn là cốt cách của một quyết sách chính trị đặc sắc cho sự nghiệp giữ gìn lãnh thổ, bảo toàn biên cương của các triều đại này. Vì ở đây, các công chúa “lá ngọc cành vàng” từ Kinh đô Thăng Long được đưa đi làm và thành vợ của các thủ lĩnh người dân tộc vùng biên viễn phía Bắc, hoặc quốc vương nước láng giềng phương Nam xa xôi. Thì không khác gì làm “phái viên” (đại sứ) của triều đình đi giữ “tay hòm chìa khóa” cho chính quyền Trung ương ở các địa phương ấy.
Các công chúa Bình Dương, vào năm Kỷ Tỵ 1029, được gả cho châu mục Thân Triệu Thái ở châu Lạng; Phụng Kiều mất vào năm Quý Tỵ 1113 ở châu Chân Đăng sau khi được gả cho châu mục châu này, là những “nhân vật của năm Tỵ” như thế.
![]() |
| Hình tượng Bà Triệu trong tranh dân gian Đông Hồ |
Còn có trường hợp công chúa Huyền Trân, được gả cho quốc vương Chế Mân, nước Chiêm Thành. Năm Ất Tỵ 1305, quốc vương Chiêm Thành phái sứ giả Chế Bồ Đài cùng hơn 100 người, đem rất nhiều lễ vật quý, đến Thăng Long cầu hôn.
* * *
Theo quan niệm xưa, người sinh năm Tỵ thường được đánh giá là có đầu óc tư duy nhanh nhạy, nhạy bén trong xử lý tình huống, có trực giác mạnh mẽ. Họ thường hành động lặng lẽ, không phô trương, nhưng lại rất thận trọng và tính toán kỹ lưỡng. Với bản tính thâm trầm khôn ngoan, người tuổi Tỵ có thể đạt được nhiều thành công, nếu biết tận dụng tốt năng lực của mình.
Một số quan niệm hiện đại cho rằng đấy chỉ là điều người xưa nhận xét căn cứ vào thuộc tính của loài rắn. Còn khảo sát cuộc đời của một số nhân vật nổi tiếng tuổi Rắn trong lịch sử, ta sẽ thấy những điều thực tế, uyển chuyển, sinh động, rộng rãi hơn thế nhiều.
Như trường hợp của nữ Anh hùng dân tộc Bà Triệu, là người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa “long trời lở đất” bùng nổ vào năm 248 chống ách thống trị của nhà Ngô. Bà Triệu, người cầm tinh con Rắn (sinh vào năm Ất Tỵ 226) đã có câu nói được truyền tụng muôn đời: “Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chém cá kình ở biển Đông, đánh đuổi quân Ngô, giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ, chứ tôi không chịu khom lưng làm tì thiếp người ta”.
![]() |
| Tranh Đông Hồ vẽ chiến thắng Bạch Đằng, năm 938 |
“Thi thánh” Cao Bá Quát, theo sách “Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam”, cũng là cầm tinh con Rắn. Ông sinh vào năm Kỷ Tỵ (1809). Với hành động dùng muội đèn sửa bài thi cho thí sinh khoa thi Hương năm 1841 mà ông là giám khảo; với nhiệt tình tham gia làm quân sư cho cuộc khởi nghĩa Mỹ Lương và sau đó bị giặc sát hại vào năm 1855; với hàng trăm tác phẩm thi ca tài tình, đầy tính nhân văn khí phách của một bậc “thánh thơ”, ta lại thấy ở ông không nhiều tính thâm trầm, lặng lẽ; mà trái lại rất sôi động, quyết liệt đến mức sắc bén, ngang tàng.
Ta còn thấy nhiều học giả, văn nhân, nghệ sĩ “cầm tinh con Rắn”, như ông tổ nghệ thuật tuồng Đào Tấn, sinh năm Ất Tỵ (1845). Hay nhà văn Nguyễn Bá Học, sinh năm Đinh Tỵ (1857), để lại hậu thế câu danh ngôn: “Đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi, mà khó vì lòng người ngại núi e sông”. Nhà văn liệt sĩ Nam Cao, sinh năm Đinh Tỵ (1917), rất xông xáo, sắc sảo, nồng nàn trong cả những tác phẩm nổi tiếng, cũng như trong cuộc đời cống hiến cho cách mạng đến khi hy sinh.
Nhà sử học Lê Văn Lan

Chiều nay (22/11), các máy bay trực thăng của Trung đoàn 917, Sư đoàn 370, Quân chủng Phòng không - Không quân đã tiếp cận được một làng đang bị cô lập giữa mênh mông nước lũ và đã thả những gói nhu yếu phẩm đầu tiên xuống cho người dân. Mặc dù thời tiết không thuận lợi xong Tổ bay đã thả thành công 2 tấn hàng gồm những nhu yếu phẩm cấp thiết như: nước sạch, lương khô, bánh sữa, áo phao cứu sinh... đúng vị trí có nhiều người dân bị cô lập tại Hoà Xuân -Tuy Hoà.
PLM - Theo thông tin từ Công an P. Bãi Cháy (Quảng Ninh), đơn vị này đang phối hợp với Công an tỉnh Quảng Ninh điều tra vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng liên quan đến một xe Mercedes Maybach S600. Theo camera an ninh ven đường ghi lại, vào khoảng 1 giờ sáng ngày 20/11, trên đường Hậu Cần, thuộc P. Bãi Cháy, tỉnh Quảng Ninh...một chiếc xe mang thương hiệu Mercedes Maybach đang chạy tốc độ cao...bất ngờ đi lệch qua làn đường ngược chiều rồi tông mạnh vào đầu xe khách đang đỗ ven đường ở Quảng Ninh, khiến tài xế bất tỉnh tại chỗ, chiếc xe bị hư hỏng nặng.
Tối ngày 19.11, tại tỉnh Lào Cai đã diễn ra lễ khai mạc Festival sông Hồng năm 2025 với chủ đề “Nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt”. Sự kiện do UBND tỉnh Lào Cai chủ trì, với sự tham gia của các tỉnh, thành phố khu vực lưu vực sông Hồng và châu Hồng Hà (Vân Nam, Trung Quốc). Sự kiện được diễn ra trong 7 ngày (từ ngày 18 đến ngày 24.11) với nhiều hoạt động văn hoá, giao thương.
PLM - Ngày 20 tháng 11 năm 2025, tại Hà Nội, Báo Điện tử Tiếng nói Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) phối hợp với các cơ quan nghiên cứu, tổ chức chuyên môn, các doanh nghiệp... tổ chức diễn đàn kinh tế với chủ đề “Doanh nghiệp Nhà nước: Nâng cao năng lực cạnh tranh và vai trò dẫn dắt". Chương trình có sự đồng hành của Tổng Công ty Khí Việt Nam, Tổng công ty Cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội, Tổng Công ty Viễn thông Mobifone
Hàng hóa Hàng không Việt Nam (ACSV) tổ chức Giải Pickleball Báo Pháp luật Việt Nam Open – Tranh Cúp ACSV lần thứ nhất. Giải đấu nhằm lan tỏa tinh thần rèn luyện sức khỏe, kết nối cộng đồng và tăng cường quan hệ hợp tác giữa hai đơn vị trên tinh thần “Đoàn kết – Hữu nghị – Sức khỏe – Hiệu quả”.
Giữa cảnh sắc hoang sơ của đại ngàn Tây Bắc... bản Lùng Cúng, xã Nậm Có, tỉnh Lào Cai được ôm trọn bởi những dãy núi điệp trùng, xanh thẳm. Những mái nhà của đồng bào dân tộc Mông mộc mạc nép mình trong sương mờ tạo nên một bức tranh dung dị của miền sơn cước. Trong bức tranh hùng vĩ mà tĩnh lặng ấy, vẻ đẹp của núi rừng được tô điểm bởi sự cống hiến của người giáo viên nhân dân... những người trẻ mang trong mình đầy nhiệt huyết, hy sinh tuổi xuân để vun đắp cho ước mơ của trẻ em vùng cao…
Ngày 14/11 tại hội trường xét xử Toà án Nhân dân tỉnh Phú Thọ, cơ sở 2, có địa chỉ tại số 4 Lý Thái Tổ, phường Vĩnh Phúc. Toà án nhân dân tỉnh Phú Thọ đã đưa ra xét xử vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số 73/2025 đối với bị cáo Nguyễn Anh Tuấn, sinh năm 1993, trú tại xã Nghĩa Hưng, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc cũ nay là xã Vĩnh Hưng, bị Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc nay là Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Phú Thọ truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Trải qua 4 giờ làm việc liên tục và sau khi nghị án thảo luận. Hội đồng xét xử Toà án nhân dân tỉnh Phú Thọ xét thấy cần phải có thời gian để đánh giá tất cả quan điểm của các bên, vì vậy hội đồng xét xử quyết định kéo dài thời gian nghị án. Hội đồng xét xử sẽ tuyên án vào 8h sáng thứ 3 ngày 18.11.2025.
Chiều ngày 18.11, Ban chỉ đạo 197 thành phố Hà Nội đã tổ chức Hội nghị về thí điểm xây dựng các phường Cửa Nam, Hoàn Kiếm, Ba Đình kiểu mẫu về trật tự văn minh, đô thị.
Hội đồng xét xử toà án nhân dân cơ sở 2 tỉnh Phú Thọ, xét thấy cần phải thu thập bổ sung chứng cứ tài liệu mà không thể thu thập tại phiên toà được, nên đã quyết định hoãn phiên toà hình sự sơ thẩm thụ lý số 73/2025 ngày 10/6/2025 đối với bị cáo Nguyễn Anh Tuấn, bị Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc nay là Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Phú Thọ truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, thời gian mở lại phiên toà sẽ được thông báo sau.