Chủ nhật 24/08/2025 04:06
qc-top
Home | Văn hóa - Giải trí | Chuyện năm Tỵ và người tuổi rắn trong lịch sử

Chuyện năm Tỵ và người tuổi rắn trong lịch sử

(PLVN) - Năm Dương lịch 2025, gọi theo Âm lịch và cách tính đếm của văn minh phương Đông cổ truyền, thì là năm “Tỵ”, đứng thứ sáu trong số hệ 12 năm của “Địa Can”, sau năm “Thìn”, trước năm “Ngọ”, có con giáp tương ứng và làm biểu tượng là con rắn.

Đọc trong cổ sử, thấy có hiện tượng nhiều chiến thắng quan trọng diễn ra vào năm Tỵ. Như Lê Hoàn trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống nhà Tống và quân Tống xâm lược, theo cách đánh “đập nát đầu rắn”, giết được chủ tướng Hầu Nhân Bảo của giặc, ngày Kỷ Mùi tháng Ba năm Tân Tỵ (28/4/981) đuổi đại binh giặc khỏi đất nước.

Đó cũng là những trận đánh gay go trên phòng tuyến sông Cầu do nguyên soái Lý Thường Kiệt chỉ huy, đọc thư thần “Nam quốc sơn hà” làm khiếp vía địch quân, buộc quân Tống xâm lược lần thứ hai vào đầu tháng Hai năm Đinh Tỵ (đầu tháng 3/1077), phải rút chạy về nước.

Còn có những chiến thắng khác xảy ra vào năm Tỵ, nhưng có thể đã bị chép nhầm niên đại sang các năm khác, cần phải được xem xét lại.

Đó là trận quyết chiến chiến lược Đông Bộ Đầu đại thắng quân Mông Nguyên sang xâm lược lần thứ nhất. Một số biên niên sử bằng chữ quốc ngữ chép trận này diễn ra vào năm 1258, hoặc chép cụ thể cả ngày tháng năm (theo lịch dương) là 29/1/1258. Vì năm 1258 là năm Mậu Ngọ, nên một số người cho rằng trận Đông Bộ Đầu diễn ra vào năm Mậu Ngọ.

Nhưng thực tế, ngày 29/1/1258, tính theo Âm lịch là ngày 24 tháng Chạp năm Đinh Tỵ. Cho nên niên đại của trận Đông Bộ Đầu cần phải được viết lại cho đúng là năm Tỵ.

Nhà sử học Lê Văn Lan
Nhà sử học Lê Văn Lan

Trong lịch sử, còn một số sự kiện quan trọng diễn ra cũng vào các năm Tỵ. Như việc lễ, gả và cưới chồng của các công chúa thời Lý - Trần.

Đây không chỉ là những chuyện vui vẻ hôn nhân, mà còn là cốt cách của một quyết sách chính trị đặc sắc cho sự nghiệp giữ gìn lãnh thổ, bảo toàn biên cương của các triều đại này. Vì ở đây, các công chúa “lá ngọc cành vàng” từ Kinh đô Thăng Long được đưa đi làm và thành vợ của các thủ lĩnh người dân tộc vùng biên viễn phía Bắc, hoặc quốc vương nước láng giềng phương Nam xa xôi. Thì không khác gì làm “phái viên” (đại sứ) của triều đình đi giữ “tay hòm chìa khóa” cho chính quyền Trung ương ở các địa phương ấy.

Các công chúa Bình Dương, vào năm Kỷ Tỵ 1029, được gả cho châu mục Thân Triệu Thái ở châu Lạng; Phụng Kiều mất vào năm Quý Tỵ 1113 ở châu Chân Đăng sau khi được gả cho châu mục châu này, là những “nhân vật của năm Tỵ” như thế.

Hình tượng Bà Triệu trong tranh dân gian Đông Hồ
Hình tượng Bà Triệu trong tranh dân gian Đông Hồ

Còn có trường hợp công chúa Huyền Trân, được gả cho quốc vương Chế Mân, nước Chiêm Thành. Năm Ất Tỵ 1305, quốc vương Chiêm Thành phái sứ giả Chế Bồ Đài cùng hơn 100 người, đem rất nhiều lễ vật quý, đến Thăng Long cầu hôn.

* * *

Theo quan niệm xưa, người sinh năm Tỵ thường được đánh giá là có đầu óc tư duy nhanh nhạy, nhạy bén trong xử lý tình huống, có trực giác mạnh mẽ. Họ thường hành động lặng lẽ, không phô trương, nhưng lại rất thận trọng và tính toán kỹ lưỡng. Với bản tính thâm trầm khôn ngoan, người tuổi Tỵ có thể đạt được nhiều thành công, nếu biết tận dụng tốt năng lực của mình.

Một số quan niệm hiện đại cho rằng đấy chỉ là điều người xưa nhận xét căn cứ vào thuộc tính của loài rắn. Còn khảo sát cuộc đời của một số nhân vật nổi tiếng tuổi Rắn trong lịch sử, ta sẽ thấy những điều thực tế, uyển chuyển, sinh động, rộng rãi hơn thế nhiều.

Như trường hợp của nữ Anh hùng dân tộc Bà Triệu, là người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa “long trời lở đất” bùng nổ vào năm 248 chống ách thống trị của nhà Ngô. Bà Triệu, người cầm tinh con Rắn (sinh vào năm Ất Tỵ 226) đã có câu nói được truyền tụng muôn đời: “Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chém cá kình ở biển Đông, đánh đuổi quân Ngô, giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ, chứ tôi không chịu khom lưng làm tì thiếp người ta”.

Tranh Đông Hồ vẽ chiến thắng Bạch Đằng, năm 938
Tranh Đông Hồ vẽ chiến thắng Bạch Đằng, năm 938

“Thi thánh” Cao Bá Quát, theo sách “Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam”, cũng là cầm tinh con Rắn. Ông sinh vào năm Kỷ Tỵ (1809). Với hành động dùng muội đèn sửa bài thi cho thí sinh khoa thi Hương năm 1841 mà ông là giám khảo; với nhiệt tình tham gia làm quân sư cho cuộc khởi nghĩa Mỹ Lương và sau đó bị giặc sát hại vào năm 1855; với hàng trăm tác phẩm thi ca tài tình, đầy tính nhân văn khí phách của một bậc “thánh thơ”, ta lại thấy ở ông không nhiều tính thâm trầm, lặng lẽ; mà trái lại rất sôi động, quyết liệt đến mức sắc bén, ngang tàng.

Ta còn thấy nhiều học giả, văn nhân, nghệ sĩ “cầm tinh con Rắn”, như ông tổ nghệ thuật tuồng Đào Tấn, sinh năm Ất Tỵ (1845). Hay nhà văn Nguyễn Bá Học, sinh năm Đinh Tỵ (1857), để lại hậu thế câu danh ngôn: “Đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi, mà khó vì lòng người ngại núi e sông”. Nhà văn liệt sĩ Nam Cao, sinh năm Đinh Tỵ (1917), rất xông xáo, sắc sảo, nồng nàn trong cả những tác phẩm nổi tiếng, cũng như trong cuộc đời cống hiến cho cách mạng đến khi hy sinh.

Nhà sử học Lê Văn Lan

(baophapluat.vn)
Bài liên quan
Tin bài khác
Sáng tạo trong kích cầu du lịch

Sáng tạo trong kích cầu du lịch

(PLVN) - Trong 7 tháng đầu năm 2025, du lịch là một trong những điểm sáng trong nền kinh tế. Trong các tỉnh, thành, TP HCM là một trong những “ngôi sao” khi đã đón hơn 4,55 triệu lượt khách quốc tế, tăng gần 48% so với cùng kỳ; khách nội địa đạt 21,7 triệu lượt, tăng 8,2%. Doanh thu du lịch ước đạt trên 140.300 tỉ đồng, ghi nhận mức tăng trưởng 29,9% so với cùng kỳ.
"Vietnam Today" - quảng bá Việt Nam ra thế giới

"Vietnam Today" - quảng bá Việt Nam ra thế giới

(PLVN) - Kênh truyền hình đối ngoại bằng tiếng Anh đầu tiên của Việt Nam - “Vietnam Today” quảng bá Việt Nam ra thế giới sẽ phát sóng chính thức vào ngày 7/9/2025.
Tiếp nhận 2 hiện vật do người cận vệ từng phục vụ Bác Hồ trao tặng

Tiếp nhận 2 hiện vật do người cận vệ từng phục vụ Bác Hồ trao tặng

(PLVN) Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch vừa tiếp nhận hai hiện vật quý gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp của Bác Hồ do TS. Trần Viết Hoàn, nguyên Giám đốc Khu Di tích trân trọng trao tặng.
Một gia đình ở Phú Thọ phát hiện cổ vật có niên đại trên 2.500 năm

Một gia đình ở Phú Thọ phát hiện cổ vật có niên đại trên 2.500 năm

(PLVN) Ông Nguyễn Hữu Long cho biết, trong quá trình làm vườn, gia đình ông phát hiện và đào được một số dụng cụ bằng đồng nằm dưới lớp đất sâu trong khuôn viên khu vườn của gia đình. Gia đình ông đã bàn giao cho chính quyền địa phương.
Hơn 1.000 đầu sách quý được trưng bày tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Hơn 1.000 đầu sách quý được trưng bày tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám

(PLVN) - Gần 1.000 đầu sách quý, nhất là các cuốn sách về lịch sử, văn hóa Thăng Long – Hà Nội, truyền thống khoa bảng của đất nước được trưng bày tại Không gian văn hóa đọc tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Đây được xem là một thư viện mở dành cho cộng đồng.
Tổng Biên tập báo Pháp luật Việt Nam là thành viên tiên phong của Liên minh Niềm tin số

Tổng Biên tập báo Pháp luật Việt Nam là thành viên tiên phong của Liên minh Niềm tin số

(PLVN) Sáng 18/8, Tại Hà Nội, trong khuôn khổ Hội nghị “KOL với kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” (KOL summit 2025), Liên minh niềm tin số đã chính thức ra mắt. Tiến sĩ Vũ Hoài Nam - Tổng Biên tập báo Pháp luật Việt Nam - là một trong 15 thành viên tiên phong của Liên minh.
Chủ nhà “Gia đình haha” là khách mời của "Anh trai vượt ngàn chông gai" 7-8

Chủ nhà “Gia đình haha” là khách mời của "Anh trai vượt ngàn chông gai" 7-8

(PLVN) Hai đêm diễn cuối cùng của concert "Anh trai vượt ngàn chông gai" (Day 7 & 8) sẽ chính thức diễn ra vào ngày 6 và 7/9/2025 tại TP. Hồ Chí Minh với khách mời là chủ nhà “Gia đình haha”
30 nghìn khán giả rưng rưng khi nghe Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập

30 nghìn khán giả rưng rưng khi nghe Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập

(PLVN) Tối 17/8/2025, trong sắc đỏ của màu cờ Tổ quốc, 30 nghìn khán giả rưng rưng khi nghe Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại chương trình nghệ thuật đặc biệt với tựa đề “Tự hào là người Việt Nam”.
Hàng trăm du khách có nguy cơ phơi nhiễm bệnh dại do dơi tại công viên quốc gia Grand Teton

Hàng trăm du khách có nguy cơ phơi nhiễm bệnh dại do dơi tại công viên quốc gia Grand Teton

(PLVN) Hàng trăm người từng lưu trú trong các căn lều gỗ tại công viên quốc gia Grand Teton (bang Wyoming, Mỹ) đang được cơ quan y tế khẩn trương liên hệ để cảnh báo nguy cơ phơi nhiễm bệnh dại, sau khi phát hiện nhiều dơi làm tổ tại đây.
KOL summit 2025: Tiết kiệm tiền trang trí hoa tươi ủng hộ nhân dân Cu Ba anh em

KOL summit 2025: Tiết kiệm tiền trang trí hoa tươi ủng hộ nhân dân Cu Ba anh em

Ban tổ chức Hội nghị “KOL với kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” (KOL summit 2025) đã quyết định: Toàn bộ chi phí dự kiến dành cho việc trang trí hoa tại Hội nghị và hoa gửi tặng khách mời, Ban Tổ chức đã dành để ủng hộ nhân dân Cuba theo lời kêu gọi của Ban Chấp hành Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam.
Bảo đảm an toàn khi đi du lịch một mình

Bảo đảm an toàn khi đi du lịch một mình

(PLVN) - Trong vài năm trở lại đây, Việt Nam là một trong những quốc gia luôn lọt vào tốp các điểm đến du lịch an toàn dành cho các khách “độc hành” và phụ nữ. Tuy nhiên, Việt Nam có nhiều sông, biển, đi núi cao hiểm trở, cho nên, khách du lịch cần phải lưu ý trước khi chuẩn bị những chuyến đi “phượt” một mình.
Giáo Hội Phật giáo Việt Nam kêu gọi “Hiến máu cứu người - Hành Bồ tát đạo” nhân dịp Quốc khánh 2/9

Giáo Hội Phật giáo Việt Nam kêu gọi “Hiến máu cứu người - Hành Bồ tát đạo” nhân dịp Quốc khánh 2/9

(PLVN) Hôm nay, 15/8, Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Phó pháp chủ Hội đồng Chứng minh, Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN đã thay mặt Ban Thường trực Hội đồng Trị sự ký ban hành Công văn số 375/HĐTS-VP1 kêu gọi Tăng Ni, Phật tử cả nước hưởng ứng phong trào “Hiến máu cứu người - Hành Bồ tát đạo”.
dai-phu-phat
tp
Việt Nam như một “hình mẫu của hòa bình và phát triển bền vững”

Việt Nam như một “hình mẫu của hòa bình và phát triển bền vững”

(PLVN) - Trả lời phỏng vấn báo chí nhân dịp kỷ niệm 80 năm thành lập ngành Ngoại giao (28/8/1945 - 28/8/2025), Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh nhiệm vụ phát huy “sức mạnh mềm” của dân tộc, gia tăng hình ảnh và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế tương xứng với tầm vóc lịch sử và văn hóa, vị thế chính trị và kinh tế của đất nước.
Nồng ấm buổi gặp mặt cán bộ hưu trí Bộ Tư pháp

Nồng ấm buổi gặp mặt cán bộ hưu trí Bộ Tư pháp

(PLVN) - Ngày 22/8, Lãnh đạo Bộ Tư pháp đã có buổi gặp mặt ấm cúng, thân mật với các cán bộ hưu trí nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Ngành Tư pháp (28/8/1945 – 28/8/2025).
Thượng tướng Nguyễn Quang Ngọc giữ chức Thứ trưởng Bộ Quốc phòng

Thượng tướng Nguyễn Quang Ngọc giữ chức Thứ trưởng Bộ Quốc phòng

(PLVN) - Thượng tướng Nguyễn Quang Ngọc, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam được bổ nhiệm giữ chức Thứ trưởng Bộ Quốc phòng.
Sắp phúc thẩm vụ án chú rể ẩu đả với hàng xóm ngay trước ngày cưới

Sắp phúc thẩm vụ án chú rể ẩu đả với hàng xóm ngay trước ngày cưới

(PLVN) TAND tỉnh Hưng Yên đang lên lịch mở phiên phúc thẩm vụ án bị cáo Ngô Ngọc Minh (SN 1998) và anh trai là Ngô Mạnh Thành (SN 1994, cùng ngụ huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình (cũ); nay là xã Tiên Hưng, tỉnh Hưng Yên) có hành vi “cố ý gây thương tích”.
Cho khách chơi ‘khí cười’, nhân viên cơ sở 90’s House bị khởi tố

Cho khách chơi ‘khí cười’, nhân viên cơ sở 90’s House bị khởi tố

(PLVN) - Phòng Cảnh sát kinh tế - Công an TP HCM cho biết đã khởi tố, bắt giam 10 người là quản lý, nhân viên cơ sở kinh doanh 90’s House, địa chỉ 90 - 92 Lê Thị Riêng, phường Bến Thành liên quan đến hoạt động, buôn bán, tàng trữ và tổ chức cho khách sử dụng “khí cười” (khí N2O).
Bắt giữ 4 thiếu niên cướp xe máy trên đường Hà Nội

Bắt giữ 4 thiếu niên cướp xe máy trên đường Hà Nội

(PLVN) - Công an phường Kim Liên phối hợp Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hà Nội mới bắt giữ 4 đối tượng cướp xe máy trên đường Giải Phóng.
Bộ Tư pháp tri ân cán bộ hưu trí nhân kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành

Bộ Tư pháp tri ân cán bộ hưu trí nhân kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành

(PLM) - Ngày 22/8, tại Hà Nội, Bộ Tư pháp đã tổ chức buổi gặp mặt tri ân các đồng chí cán bộ hưu trí của Bộ, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Tư pháp Việt Nam (28/8/1945 - 28/8/2025). Đây là dịp để các thế hệ cán bộ ngành Tư pháp cùng hội ngộ, ôn lại những kỷ niệm sâu sắc, tri ân những đóng góp to lớn của các thế hệ cha anh, những người đã cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và phát triển ngành Tư pháp.

Hơn 16.000 cán bộ, chiến sĩ tổng hợp luyện trong “vòng tay nhân dân”

Hơn 16.000 cán bộ, chiến sĩ tổng hợp luyện trong “vòng tay nhân dân”

(PLM) - 20h ngày 21/8, hơn 16.300 cán bộ, chiến sĩ, gồm 43 khối đi bộ, 18 khối đứng, 14 khối xe pháo quân sự, đặc chủng của Quân đội và công an, cùng lực lượng diễu binh của các nước: Liên Bang Nga, Lào và Campuchia đã tổng hợp luyện tại quảng trường Ba Đình.

Chan Long Fitness tài trợ trang phục và vợt Pickleball cho Hội thao ngành Tư pháp lần thứ III – năm 2025

Chan Long Fitness tài trợ trang phục và vợt Pickleball cho Hội thao ngành Tư pháp lần thứ III – năm 2025

(PLM) - Sáng 21/8, tại Hà Nội, Báo Pháp luật Việt Nam phối hợp cùng Công ty Chan Long Fitness tổ chức Lễ ký kết tài trợ trang phục và vợt thi đấu Pickleball trong khuôn khổ Hội thao ngành Tư pháp lần thứ III – năm 2025, hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngành Tư pháp Việt Nam và Quốc khánh 2/9.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp: “Giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ Nhất lan tỏa văn hóa pháp lý, giá trị tốt đẹp trong cộng đồng”

Bộ trưởng Bộ Tư pháp: “Giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ Nhất lan tỏa văn hóa pháp lý, giá trị tốt đẹp trong cộng đồng”

(PLM) - Sáng ngày 21/08/2025 tại trụ sở Bộ Tư pháp đã diễn ra Lễ trao giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ nhất và cuộc thi trực tuyến “tìm hiểu về bộ, ngành Tư pháp”.

Hàng vạn người đổ về quảng trường Ba Đình chờ xem Tổng hợp luyện diễu binh

Hàng vạn người đổ về quảng trường Ba Đình chờ xem Tổng hợp luyện diễu binh

(PLM) - Mặc dù 20h tối ngày 21/8 mới chính thức diễn ra buổi tổng hợp luyện diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, thế nhưng ngay từ đầu giờ chiều, nhiều tuyến đường quanh quảng trường Ba Đình người dân đã đổ về để theo dõi buổi tổng hợp luyện.

Giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp – "Lan tỏa giá trị pháp luật”

Giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp – "Lan tỏa giá trị pháp luật”

(PLM) - Năm 2025 – một năm đặc biệt của đất nước và ngành Tư pháp. Đại hội XIII tiến tới Đại hội XIV của Đảng. Hoàn thành Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội 5 năm 2021-2025. Và đặc biệt, ngành Tư pháp kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống, cùng Đại hội thi đua yêu nước lần thứ VI. Trong bối cảnh ấy, Giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ nhất được tổ chức – một sân chơi trí tuệ, sáng tạo và đầy tâm huyết, nhằm tôn vinh những tác phẩm báo chí xuất sắc, đồng hành cùng hành trình xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam.

Sôi nổi ngày hội thể thao phường Ô Chợ Dừa chào mừng 80 năm Ngày truyền thống Công an Nhân dân

Sôi nổi ngày hội thể thao phường Ô Chợ Dừa chào mừng 80 năm Ngày truyền thống Công an Nhân dân

(PLM) - Hòa chung trong khí thế thi đua sôi nổi lập thành tích chào mừng 80 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân Việt Nam (19/8/1945 – 19/8/2025) và kỷ niệm Quốc khánh 2/9, Đảng Ủy, UBND và Công an Phường Ô Chợ Dừa, Thành phố Hà Nội, long trọng tổ chức Đại hội thể dục thể thao giao lưu bóng đá và pickleball.

Người dân xếp hàng từ sáng sớm chờ xem hợp luyện diễu binh

Người dân xếp hàng từ sáng sớm chờ xem hợp luyện diễu binh

(PLM) Ngay từ sáng sớm ngày 21/8, người dân đã tập trung trên các con đường xung quanh khu vực có đoàn diễu binh, diễu hành đi qua. Người dân mang theo cờ tổ quốc, áo mưa, quạt cầm tay, ô và đồ ăn, thức uống gọn nhẹ để thuận tiện sử dụng tại chỗ.

Sắc cờ Tổ quốc phủ kín Thủ đô

Sắc cờ Tổ quốc phủ kín Thủ đô

(PLM) - Với người dân Hà Nội, treo cờ Tổ quốc trong dịp Quốc Khánh 2/9 không chỉ là nghi thức truyền thống, mà còn là cách bày tỏ lòng biết ơn đến các thế hệ đi trước. Tại các con phố như hàng Cháo, Nguyễn Thái Học, Hàng Mã… người dân tất bật trang hoàng cờ hoa rực rỡ để chào đón ngày lễ lớn của dân tộc – Kỷ niệm 80 năm Quốc Khánh.

“Mùa xuân Độc lập”: Tình yêu Tổ Quốc qua nét vẽ sơn mài

“Mùa xuân Độc lập”: Tình yêu Tổ Quốc qua nét vẽ sơn mài

(PLM) - Triển lãm Mùa xuân độc lập khai mạc ngày 18/8, là hoạt động ý nghĩa do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Bộ VHTTDL và Bảo tàng Hồ Chí Minh tổ chức nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9