Thứ hai 13/10/2025 14:22
Email: [email protected]
Trình bày nội dung dự án Luật Dân số, đại diện Cục Dân số, Bộ Y tế cho biết, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, sự vào cuộc, tích cực tham gia, phối hợp, nỗ lực triển khai công tác dân số của các cấp, các ngành và cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của các tầng lớp Nhân dân, các tổ chức quốc tế, công tác dân số nước ta trong những năm qua đã đạt được những kết quả quan trọng. Chính sách, pháp luật về dân số từng bước được hoàn thiện. Từ năm 2006 đến năm 2021, nước ta đã đạt và duy trì mức sinh thay thế; duy trì mức độ gia tăng dân số phù hợp; quy mô dân số năm 2024 đạt hơn 101 triệu người.
Tuy nhiên, qua rà soát các văn bản pháp luật có liên quan, Bộ Y tế nhận thấy, nhiều quy định có liên quan đến công tác dân số chưa đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành và không đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn.
Thực trạng dân số Việt Nam đã phát sinh những vấn đề nghiêm trọng phải kịp thời giải quyết. Cụ thể, mức sinh trên toàn quốc đang có xu hướng giảm thấp dưới mức sinh thay thế, từ 2,11 con/phụ nữ (2021) xuống 1,91 con/phụ nữ (2024) - thấp nhất trong lịch sử và được dự báo là sẽ tiếp tục xuống thấp trong các năm tiếp theo, nếu mức sinh tiếp tục giảm, đến năm 2039 Việt Nam sẽ kết thúc thời kỳ dân số vàng, năm 2042 quy mô dân số trong độ tuổi lao động đạt đỉnh và sau năm 2054 dân số sẽ bắt đầu tăng trưởng âm. |
| Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương phát biểu. |
Bên cạnh đó, mất cân bằng giới tính khi sinh trở thành thách thức, năm 2006, tỷ số giới tính khi sinh ở mức 109,8 bé trai/100 bé gái sinh ra sống - vượt ngưỡng cân bằng tự nhiên (103-107), năm 2024 là 111,4. Như vậy, tỷ số giới tính khi sinh luôn ở mức cao. Dự báo, nếu tỷ số giới tính khi sinh vẫn giữ nguyên như hiện nay, Việt Nam sẽ dư thừa 1,5 triệu nam giới 15-49 tuổi vào năm 2039 và tăng lên 2,5 triệu vào năm 2059. Điều đó sẽ dẫn tới nguy cơ phá vỡ cấu trúc gia đình, một bộ phận nam giới sẽ phải kết hôn muộn, không có khả năng kết hôn, gia tăng tình trạng buôn bán phụ nữ, trẻ em gái, mại dâm, bạo hành giới, tội phạm xuyên quốc gia...
Do đó, Luật Dân số được ban hành nhằm tạo cơ sở pháp lý thống nhất, đồng bộ, góp phần thể chế hóa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng về vấn đề dân số và công tác dân số; có các biện pháp giải quyết các vấn đề nảy sinh về dân số và được đặt trong mối quan hệ hữu cơ với các yếu tố kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững; khắc phục các hạn chế, tồn tại; đáp ứng yêu cầu công tác dân số phát triển trong tình hình mới.
Dự thảo Luật gồm 7 Chương, 21 Điều, tập trung về các nội dung cụ thể như:
Về biện pháp duy trì mức sinh thay thế: Ưu đãi về chế độ nghỉ thai sản, nghỉ thêm 01 tháng ngoài thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản, nghỉ thêm 05 ngày làm việc ngoài thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con. Ưu đãi về tài chính, chi hỗ trợ bằng tiền mặt hoặc hiện vật khi phụ nữ sinh con, sinh đủ 02 con và sinh đủ 02 con trước 35 tuổi; chi hỗ trợ sinh hoạt phí; mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở. Hỗ trợ chi phí ăn đối với trẻ em học mầm non. Hỗ trợ cho phụ nữ mang thai, sinh con trong sàng lọc, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh.
Về biện pháp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên: Đưa nội dung không trọng nam hơn nữ, không lựa chọn giới tính khi sinh vào hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư; đình chỉ có thời hạn đối với người hành nghề y có hành vi công bố, thông báo, tiết lộ thông tin về giới tính thai nhi cho khách hàng trừ trường hợp xác định giới tính phục vụ chẩn đoán và điều trị các bệnh di truyền liên quan đến giới tính theo quy định của Bộ Y tế; ưu đãi tài chính về hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật cho những gia đình chỉ sinh hai con gái.
Góp ý tại buổi thẩm định, ông Nguyễn Xuân Mai, Bộ Công an rà soát, bảo đảm thống nhất, đồng bộ trong nội dung quy định về hỗ trợ cho phụ nữ mang thai, sinh con trong sàng lọc trước sinh và sơ sinh quy định tại khoản 2 Điều 17 của Luật này và việc sàng lọc bệnh, tật bẩm sinh trước sinh và sơ sinh thuộc gói dịch vụ cơ bản do Ngân sách nhà nước bảo đảm. Đồng thời, đại diện Bộ Công an nêu rõ, tại khoản 2 Điều 17 của Luật quy định việc sàng lọc bệnh, tật bẩm sinh trước sinh và sơ sinh thuộc gói dịch vụ cơ bản do Ngân sách nhà nước bảo đảm do đó, không thể giao cho chính quyền địa phương cấp tỉnh quyết định áp dụng ưu đãi về tài chính trong biện pháp duy trì mức sinh thay thế theo quy định tại Khoản 6 Điều 11.
Bên cạnh đó, về quy định “ưu đãi tài chính hỗ trợ bằng tiền mặt hoặc hiện vật với gia đình sinh con một bề, có hai con gái” mang lại nhiều cách hiểu khác nhau về “sinh con một bề” dễ gây nhầm lẫn trong quá trình triển khai, do đó cần nghiên cứu, quy định rõ ràng hơn.
Tại buổi thẩm định, các thành viên Hội đồng thẩm định góp ý các nội dung về nội dung xây dựng và phát triển cơ sở hỗ trợ, chăm sóc người cao tuổi tại cộng đồng, hỗ trợ chăm sóc người cao tuổi; bổ sung định nghĩa về già hóa dân số, dân số già; bổ sung nguyên tắc về lồng giép, thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo theo quy định của Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo bảo đảm đồng bộ, thống nhất; nghiên cứu, bổ sung các điều kiện bảo đảm thực hiện công tác dân số ngoài nguồn lực tài chính; cân nhắc, nghiên cứu, bổ sung nội dung về vô sinh, hiếm muộn...
Phát biểu kết luận buổi thẩm định, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh nhất trí với sự cần thiết sửa đổi Luật Dân số để tạo cơ sở thống nhất, đồng bộ, cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng.
 |
Về dự thảo tờ trình, Thứ trưởng đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát, bổ sung nội dung trong đó bổ sung nguyên nhân bất cập; làm rõ thêm nội dung về dân số phát triển; các nội dung liên quan đến tài chính, ngân sách; trách nhiệm sinh con...
Về Dự thảo Luật, Thứ trưởng đề nghị cụ thể hóa, quy phạm hóa đầy đủ các nhóm nội dung của các chính sách đã được thông qua. Thứ trưởng đánh giá phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng. Tuy nhiên cần bảo đảm thể chế hóa đầy đủ các nội dung nêu tại Nghị quyết 21 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới, trong đó chú ý các nội dung về quy mô, cơ cấu, phân bổ dân số hợp lý, thực hiện lồng ghép có hiệu quả yếu tố dân số trên tất cả các lĩnh vực quy hoạch, phát huy tối đa thời kỳ dân số vàng...; Kết luận 149-KL/TW năm 2025 về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW năm 2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá 12 về công tác dân số trong tình hình mới; Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Thứ trưởng nhấn mạnh, dự thảo Luật có liên quan đến rất nhiều luật khác, do đó, cơ quan chủ trì cần rà soát kỹ lưỡng, đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Theo dõi chúng tôi trên:
(PLM) - Sau những ngày mưa lớn do ảnh hưởng của hoàn lưu bão, nhiều xã ngoại thành Hà Nội như Thư Lâm, Đa Phúc, Trung Giã bị ngập sâu, giao thông chia cắt, đời sống người dân gặp nhiều khó khăn. Trước tình hình đó, các lực lượng gồm cán bộ, chiến sĩ Công an TP Hà Nội, học viên Trường Cao đẳng An ninh nhân dân, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 141 (Sư đoàn 312), cùng đoàn viên thanh niên, hội viên phụ nữ, cựu chiến binh, giáo viên và người dân địa phương đã phối hợp triển khai cứu trợ, hỗ trợ người dân di dời tài sản và khắc phục hậu quả sau mưa lũ.
(PLM) - Ngày 30.9.2025, Toà án nhân dân tỉnh Bắc Ninh đã có quyết định số 28.2025/QĐST-DS về việc đình chỉ giải quyết vụ án dân sự thụ lý số 96/2024/TLST-DS ngày 18.11.2024 về việc tranh chấp quyền sử dụng đất giữa nguyên đơn là ông Nguyễn Văn Hùng, sinh năm 1959; bà Phạm Thị Xuyên sinh năm 1954, cùng trú tại thôn Tân Thành, xã Lạng Giang, tỉnh Bắc Ninh. Bị đơn là bà Nguyễn Thị Thuật, sinh năm 1947, có địa chỉ tại thôn Tân Thành, xã Lạng Giang, tỉnh Bắc Ninh.
(PLM) - Sáng ngày 09/10 đoàn thiện nguyện xuất phát từ Hà Nội mang theo gần 3 tấn hàng cứu trợ đã khẩn trương lên đường đến với bà con tỉnh Thái Nguyên, một trong những nơi đang bị ngập lụt nặng nề nhất trong đợt mưa lũ này.
(PLM) - Rạng sáng 11/10, ngôi nhà bốn tầng một tum nằm sâu trong ngõ 180 phố Kim Hoa, phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám bốc cháy làm cả gia đình 5 người tử vong.
(PLM) - Ngày 10/10/2025, nhân dịp kỷ niệm 73 năm Ngày truyền thống Ngành Xuất bản, In và Phát hành sách Việt Nam (10/10/1952 – 10/10/2025), Đoàn công tác Bộ Tư pháp do đồng chí Nguyễn Quang Thái, Phó Bí thư chuyên trách Đảng ủy Bộ làm Trưởng đoàn đã đến thăm và chúc mừng Nhà Xuất bản Tư pháp. Cùng tham gia đoàn có đại diện các đơn vị thuộc Đảng ủy và Văn phòng Bộ.
(PLM) - Sáng 10/10, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh đã có mặt tại trụ sở Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam để trao số tiền 740 triệu đồng ủng hộ đồng bào các tỉnh bị thiệt hại do bão lũ.
(PLM) Từ ngày 9 đến 11/10/2025, Hội nghị Ung thư Phổi Châu Á 2025 lần đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam, đánh dấu bước tiến quan trọng trong hợp tác quốc tế về nghiên cứu và điều trị ung thư. Sự kiện do Tổng Hội Y học Việt Nam và Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam phối hợp cùng Hội Nghiên cứu Ung thư Phổi Thế giới tổ chức.
(PLM) - Từ tối ngày 8/10, mực nước sông Cầu và sông Cà Lồ dâng nhanh, lên vượt mức báo động 3, nước tràn qua đê vào khu vực dân cư gây ngập sâu tại nhiều xã như Sóc Sơn, Trung Giã, Đa Phúc, Thư Lâm, Nội Bài. Công an thành phố Hà Nội đã nhanh chóng huy động các lực lượng chạy đua với lũ dữ, triển khai đồng thời nhiều mũi công tác, sử dụng xuồng máy, ca nô, phao cứu sinh và thiết bị chuyên dụng, đi sâu vào từng ngõ nhỏ, từng nhà, dùng loa và đèn pin ra tín hiệu kêu gọi di tản.
(PLM) - Sáng 10/10, Trường Tiểu học Ngô Thì Nhậm (phường Hai Bà Trưng, TP Hà Nội) tổ chức chương trình “Hành trình yêu thương – Thắp sáng ước mơ”, phát động quyên góp ủng hộ đồng bào các tỉnh bị ảnh hưởng bởi mưa lũ.
(PLM) - “Bầu ơi thương lấy bí cùng, tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”, “Một con ngựa đau, cả tàu bỏ cỏ” — những câu ca dao, tục ngữ giản dị ấy lại vang lên tha thiết trong những ngày bão lũ vừa qua. Giữa cảnh nước dâng, nhà trôi, ruộng vườn tan hoang, người Việt lại thấy ấm lòng bởi tinh thần tương thân tương ái, bởi nghĩa đồng bào sâu nặng vốn đã ăn sâu trong máu thịt dân tộc. Trong cơn lũ dữ, có những giọt nước mắt rơi vì đau thương, nhưng cũng có những giọt nước mắt rơi vì xúc động – xúc động bởi tình người, tình đồng bào, bởi truyền thống tốt đẹp “lá lành đùm lá rách” vẫn vẹn nguyên qua bao thế hệ người Việt.
