2 DỰ ÁN THUA LỖ NGÀNH CÔNG THƯƠNG: Chờ phương án tái cơ cấu tài chính
Hai dự án bắt đầu có lãi
Theo báo cáo mới nhất, Dự án cải tạo, mở rộng, nâng công suất Nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc của Công ty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc khởi công cuối năm 2010, đi vào vận hành từ năm 2015, chậm 36 tháng so với kế hoạch. Sau khi mở rộng, Nhà máy luôn vận hành ổn định nhưng Công ty Đạm Hà Bắc lại chuyển từ có lãi sang thua lỗ. Nguyên nhân được xác định là do giá nguyên vật liệu đầu vào tăng và chi phí tài chính rất lớn, với các khoản vay ngân hàng có lãi suất cao và phải chịu lãi phạt (do không trả đúng hạn) dẫn đến lãi chồng lãi.
Đến cuối năm 2021, Công ty đã trả nợ 2.323 tỷ đồng và hơn 104 triệu USD, nhưng vẫn còn nợ hơn 6,4 nghìn tỷ đồng (vay gốc hơn 3 nghìn tỷ đồng, nợ lãi hơn 3.300 tỷ đồng) và hơn 112 triệu USD. Năm 2021, Công ty đạt doanh thu 4.558 tỷ đồng, lần đầu tiên lãi 6,25 tỷ đồng sau nhiều năm thua lỗ.
Trong nửa đầu năm 2022, Nhà máy đạt sản lượng 236.000 tấn ure, tăng 110% so với cùng kỳ, doanh thu đạt 3.585 tỷ đồng, tăng 94% so với cùng kỳ, lợi nhuận sau thuế 1.346 tỷ đồng (cùng kỳ năm trước lỗ 409 tỷ đồng). Tuy nhiên, khoản lỗ lũy kế trong 5 năm 2015-2020 của Công ty vẫn còn rất lớn, lên tới 4.760 tỷ đồng.
Trong khi đó, Nhà máy Đạm Ninh Bình đi vào hoạt động năm 2012 và liên tục thua lỗ từ thời điểm hoạt động (lỗ hơn 7.000 tỷ đồng, trong khi vốn điều lệ chỉ khoảng 2.500 tỷ đồng). Đến ngày 31/12/2021, Nhà máy còn nợ 12.000 tỷ đồng, trong đó nợ gốc khoảng 9.600 tỷ đồng, nợ lãi khoảng 2.400 tỷ đồng.
Tuy nhiên, từ năm 2021, hoạt động của Nhà máy đã có chuyển biến tích cực hơn. Trong 6 tháng đầu năm 2022, doanh nghiệp (DN) đạt doanh thu hơn 2.500 tỷ đồng và đã có lãi 651 tỷ đồng. Dự báo sắp tới, thị trường tiêu thụ sẽ rộng lớn hơn khi nhu cầu ure tăng cao. Đồng thời, Nhà máy đã tích lũy được các kinh nghiệm vận hành, sản xuất, kinh doanh.
Cần “quyết” sớm phương án tái cơ cấu tài chính
Trong cuộc làm việc mới đây với 2 dự án này, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ một số vấn đề lớn cần giải quyết gồm tranh chấp hợp đồng EPC; vướng mắc, khó khăn về tài chính; Trên cơ sở đó, Thủ tướng giao Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại DN (CMSC), Vinachem phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương xây dựng đề án xử lý các vấn đề của dự án theo phương án tái cơ cấu tài chính, trong đó tập trung tái cơ cấu nợ vay, khẩn trương báo cáo cấp có thẩm quyền trong tháng 8/2022.
Ngay sau cuộc làm việc của Thủ tướng Chính phủ với 2 dự án, Chủ tịch Hội đồng thành viên Vinachem Nguyễn Phú Cường cũng đã tổ chức các cuộc làm việc với 2 Công ty để thực hiện các chỉ đạo. Theo đó, ông Cường yêu cầu, 2 Công ty cần phối hợp với các Ban chức năng tích cực giải quyết các vấn đề về hợp đồng EPC với nhà thầu theo yêu cầu của CMSC; Đảm bảo duy trì sản xuất ổn định trong toàn hệ thống, ổn định việc làm, nâng cao đời sống cho người lao động; Tái cơ cấu DN, nâng cao năng suất lao động, tiết giảm chi phí, giảm giá thành sản phẩm nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh.
Trước đó, Vinachem đã xây dựng 4 phương án xử lý vấn đề của Đạm Hà Bắc gồm: Chuyển vốn vay thành vốn góp; cơ cấu lại tài chính; bán vốn nhà nước tại DN; cho phá sản DN. Trên cơ sở đánh giá ưu, nhược điểm của từng phương án, Vinachem đề xuất lựa chọn phương án tái cơ cấu lại các khoản nợ ngân hàng của Đạm Hà Bắc, với những giải pháp như khoanh nợ, giãn nợ, dừng tính phạt trên số tiền gốc, tiền lại chậm trả…
Với Dự án Đạm Ninh Bình, Vinachem đề xuất các phương án gồm tái cơ cấu nợ vay; phá sản DN; bán toàn bộ DN. Trên cơ sở tính toán các phương án, Vinachem đề xuất lựa chọn phương án tái cơ cấu nợ vay để bảo đảm quyền lợi và giảm thiểu thiệt hại cho tất cả các bên, góp phần bảo đảm bình ổn thị trường phân bón và an ninh lương thực quốc gia.
Theo nguồn tin của PLVN, hiện nay, 2 đơn vị này vẫn đang tích cực đàm phán với nhà thầu để giải quyết vướng mắc quyết toán hợp đồng EPC tiến tới quyết toán hoàn thành dự án. Tuy nhiên, vấn đề cấp bách nhất với 2 đơn vị này là tái cơ cấu tài chính, nếu không sớm tái cơ cấu được theo đề xuất, khó khăn sẽ càng thêm khó khăn.
Ví dụ, nhiều khoản vay của Đạm Hà Bắc đang chịu lãi phạt rất cao, thời hạn trả nợ chỉ đến năm 2023. Nếu không được tái cơ cấu tài chính thì sẽ ảnh hưởng đến quá trình phục hồi và hoạt động sản xuất kinh doanh bền vững của DN. “Tính riêng trong năm 2021, tuy Công ty đã trả nợ được VDB tới 745 tỷ đồng nhưng nghĩa vụ nợ phải trả lại tăng thêm 79 tỷ đồng (từ 6.321 tỷ đồng đầu năm lên 6.400 tỷ đồng vào cuối năm) cho thấy tính cấp bách phải tái cơ cấu tài chính cho Công ty” - nguồn tin cho hay.
(Nguồn: Báo in Pháp luật Việt Nam số 238 ra ngày 26/8/2022)