Báo động tình trạng khai thác cát, sỏi sai quy định trên sông Lô: Kì 1: Ngang nhiên khai thác tài nguyên ngoài giờ quy định

Ngang nhiên khai thác tài nguyên ngoài giờ quy định

Khoản 1 điều 9, Nghị định 23/2020/NĐ-CP quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông: “thời gian được phép hoạt động khai thác trong ngày, từ 7 giờ sáng đến 5 giờ chiều, không được khai thác ban đêm; quy định về thời gian khai thác trong năm”.

Quy định là vậy, nhưng theo phản ánh của người dân sinh sống ở khu vực xã Bạch Lưu (huyện sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc) giáp ranh với xã Trị Quận và xã Hạ Giáp (huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ), các phương tiện khai thác cát, sỏi dưới lòng sông Lô ở khu vực này thường xuyên hoạt động từ sáng sớm cho đến tận chiều tối.

Có mặt tại hiện trường vào sáng ngày 30/5, ngay từ 6h, phóng viên báo PLVN đã ghi nhận tại khu vực sông Lô giữa hai xã Bạch Lưu, huyện sông Lô, Vĩnh Phúc giáp ranh với xã Trị Quận và xã Hạ Giáp, huyện Phù Ninh, Phú Thọ có 02 phương tiện cẩu gầu dây kết hợp đang thực hiện việc khai thác cát, sỏi dưới lòng sông Lô. Lượng cát, sỏi sau khi khai thác được đưa lên 2 phương tiện vận tải thủy mang số hiệu VP1168 và 01 tàu không rõ số hiệu.

Cùng thời điểm đó, cách vị trí trên khoảng 500m về phía thượng lưu, phóng viên tiếp tục ghi nhận 2 phương tiện cẩu gầu dây khác cũng đang khai thác cát, sỏi. Toàn bộ lượng khoáng sản này được đưa lên 4 phương tiện vận tải thủy mang các số hiệu bao gồm: VP1393, PT1822, PT2623, VP2048.

Theo quan sát, để hoạt động khai thác sai quy định được diễn ra “suôn sẻ”, dọc con đường đê ven sông Lô cũng như xung quanh khu vực khai thác dưới lòng sông thuộc địa phận giữa hai xã Bạch Lưu, huyện sông Lô, Vĩnh Phúc giáp ranh với xã Trị Quận và xã Hạ Giáp, huyện Phù Ninh, Phú Thọ luôn có người cảnh giới. Khi phát hiện có người lạ, lập tức xuất hiện một người tự xưng phụ trách việc khai thác cát, sỏi đã tiếp cận phóng viên. Người này cho biết “Bọn anh liên doanh với Công ty Đông Phương Nam. Tàu bắt đầu làm từ 06h03”.

Ngày 25/6, PV quay trở lại địa phận trên để ghi hình trong khoảng thời gian từ 17h35 đến 18h06, ở 04 vị trí khác nhau cũng có 04 phương tiện cẩu gầu dây hoạt động khai thác cát, sỏi hết sức khẩn trương. Lượng cát, sỏi khai thác được lần lượt đưa lên các phương tiện vận chuyển mang số hiệu VP1309, VP1333, VP0718, PT2623, NB8805, VP1108 cùng một số tàu không rõ số hiệu.

Tiếp đó, theo ghi nhận của PV tại thời điểm từ 5h30 sáng ngày 26/6, hoạt động khai thác cát, sỏi tại khu vực này vẫn diễn ra một cách “nhộn nhịp”, có phương tiện khai thác ngay sát vị trí kè bờ đã bị sạt lở. Hàng chục phương tiện vận tải tấp nập ra vào “ăn” cát, sỏi được khai thác trái phép mà không hề thấy bóng dáng của các lực lượng chức năng.

Mặc dù biết tàu cát, sỏi hoạt động tại khu vực giữa hai xã Bạch Lưu, huyện sông Lô, Vĩnh Phúc giáp ranh với xã Trị Quận và xã Hạ Giáp, huyện Phù Ninh, Phú Thọ, dễ dẫn đến tình trạng sạt lở nhưng người dân địa phương tại địa bàn này không dám có hành động ngăn chặn vì sợ bị các đối tượng ngăn cản, đe dọa.

“Tình trạng các tàu hút cát, sỏi hoạt động ngoài giờ quy định diễn ra ở đây đã mấy năm, tiềm ẩn nguy cơ xói, lở bất cứ lúc nào. Nhưng xã họ không có ý kiến gì, thì người dân chúng tôi giữ sao được”- một người dân địa phương cho biết.

Chính quyền xã: “Không có mỏ nào được cấp phép hoạt động”

Trao đổi với PV Báo PLVN, ông Đào Xuân Tùng, Phó Chủ tịch UBND xã Bạch Lưu (huyện Sông Lô, Vĩnh Phúc) cho biết: Hiện tại xã không nhận được thông báo có mỏ nào được cấp phép hoạt động khai thác ở sông Lô. Theo ông Tùng, mấy lần người dân phản ánh, xã có cử cán bộ địa chính đến xác minh thì thấy vị trí khai thác thuộc địa bàn tỉnh Phú Thọ..

Ông Tùng cho biết thêm, khu vực các tàu khai thác khó phân định ranh giới khiến chính quyền xã khó khăn trong việc quản lý.

Làm việc với Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Thọ để thu thập thông tin, PV được ông Nguyễn Khắc Định - Trưởng phòng Khoáng sản và Tài nguyên nước, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Thọ cho biết: “Trên địa bàn xã Hạ Giáp, xã Trị Quận huyện Phù Ninh, hiện tại có Công ty cổ phần xây lắp và cơ khí Phương Nam được cấp phép khai thác khoáng sản. Tuy nhiên, công ty đã có thông báo tạm dừng hoạt động cách đây khoảng 02 tháng”.

Theo quan sát, với tần suất khai thác như trên, chỉ tính riêng khối lượng khai thác ngoài giờ quy định thì ước tính mỗi ngày sẽ có hàng nghìn m3 cát, sỏi trên sông Lô bị khai thác trái phép, gây thất thoát lớn về tài nguyên, thất thu cho ngân sách Nhà nước. Đáng nói, thực trạng này đã diễn ra đã lâu nhưng chưa có “động thái” ngăn chặn hiệu quả của lực lượng chức năng có thẩm quyền. Vấn đề này là do “lỗ hổng” trong quản lý hay do sự đùn đẩy trách nhiệm giữa các cơ quan, chính quyền địa phương?

Trong khi đó tài nguyên trên sông Lô vẫn đang hàng ngày “chảy máu”…

Báo PLVN sẽ tiếp tục đưa thông tin đến bạn đọc trong kỳ 2: Sai phạm nối tiếp sai phạm