Các bên nỗ lực tìm cách mở hành lang an toàn dân sự từ Dải Gaza

Ngày 11/10, Nhà Trắng cho biết Mỹ đang chủ động phối hợp với Israel và Ai Cập để mở hành lang an toàn dân sự từ Dải Gaza trong bối cảnh xung đột tiếp diễn giữa phong trào Hồi giáo Hamas và Israel khiến hàng nghìn người thiệt mạng ở cả hai bên.

Người phát ngôn của Nhà Trắng John Kirby cho biết nhận định hành lang an toàn có vai trò quan trọng nên chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden mong muốn sẽ sớm mở ra một hàng lang như vậy.

Người phát ngôn này cũng cho biết đến nay chính phủ đã nhận được báo cáo có 22 người Mỹ tại Israel thiệt mạng và 17 người vẫn còn mất tích.

Trong khi đó, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ, Nghị sỹ Dân chủ Chuck Schumer đã quyết định rút ngắn chuyến thăm châu Á và sẽ trở về Mỹ trong ngày 12/10 để nắm bắt tình hình tại Israel. Ông Schumer là quan chức gốc Do Thái cấp cao nhất từng được bầu chọn tại Mỹ.

Theo người phát ngôn của ông Schumer, sau khi có các cuộc làm việc hiệu quả tại Trung Quốc, phái đoàn Quốc hội Mỹ do ông dẫn đầu quyết định đẩy nhanh lịch trình làm việc tại Hàn Quốc để trở về New York trong tối 12/10.

Dải Gaza, dải đất nhỏ ven biển tiếp giáp với Israel ở phía Bắc và phía Đông đồng thời có chung biên giới với Ai Cập ở phía Tây Nam, là nơi sinh sống của khoảng 2,3 triệu người và do Phong trào Hồi giáo Hamas kiểm soát vùng lãnh thổ này từ năm 2007.

Israel đã quyết định phong tỏa hoàn toàn dải đất này sau khi xung đột bùng phát cuối tuần qua.

Hiện các cuộc đàm phán hòa giải trong khu vực (do Ai Cập, Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ dẫn dắt, với sự ủng hộ từ Saudi Arabia và Mỹ) đang tập trung vào các vấn đề mở hành lang an toàn để sơ tán người nước ngoài từ Dải Gaza, đưa cứu trợ nhân đạo khẩn cấp tới vùng này thông qua cửa khẩu trên biên giới Rafah của Ai Cập và tìm kiếm một lệnh ngừng bắn nhân đạo trên Dải Gaza cũng như các vùng xung quanh.

Theo các nguồn thạo tin, phong trào Hamas và các cơ quan đại diện người Palestine nhất trí phối hợp với các nỗ lực hòa giải trong khi Chính phủ Mỹ và các nước Arab đang hối thúc Israel tích cực tham gia để sớm triển khai kế hoạch.

Liên quan tới các cuộc đàm phán này, phóng viên TTXVN tại Cairo dẫn các nguồn tin an ninh Ai Cập ngày 11/10 cho biết nước này ủng hộ kế hoạch cung cấp viện trợ nhân đạo qua biên giới cho Dải Gaza nhưng bác bỏ mọi động thái nhằm thiết lập các hành lang an toàn cho những người tị nạn chạy trốn khỏi vùng đất này.

Nguồn tin giấu tên cho hay Ai Cập bác bỏ ý tưởng thiết lập hành lang an toàn cho dân thường để đảm bảo "quyền của người Palestine bảo vệ sự nghiệp và đất đai của mình."

Cairo, nhà hòa giải thường xuyên giữa Israel và Palestine, luôn khẳng định hai bên cần giải quyết xung đột trong biên giới, cho rằng đây là cách duy nhất để người Palestine có thể đảm bảo quyền thành lập nhà nước của họ.

Xung đột bùng phát và leo thang từ cuối tuần qua đã khiến tổng cộng hơn 2.000 người tại Israel và Dải Gaza thiệt mạng trong khi hàng nghìn người nước ngoài mắc kẹt ở cả hai bên. Nhiều nước đã mở các chiến dịch hồi hương công dân.

Theo phóng viên TTXVN tại Nigeria, ngày 11/10, nước này thông báo đã hồi hương 310 công dân từ Jordan sau khi họ rời Israel bằng đường bộ. Nhóm người này đã đến Israel theo chương trình hành hương hai năm một lần do chính quyền bang Lagos tổ chức.

Sau khi biết tin xung đột bùng phát ở miền Nam Israel, Ủy ban những người hành hương Thiên chúa giáo Nigeria đã tổ chức đưa cả nhóm đến Jordan để từ đó lên một chuyến bay đặc biệt của chính phủ thuê để trở về Lagos.

Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, Ngoại trưởng Canada Melanie Joly cho biết Chính phủ nước này đang theo dõi sát tình hình để kịp thời hỗ trợ các công dân Canada cùng gia đình rời khỏi các khu vực giao tranh vào cuối tuần này bằng đường hàng không, tính toán kế hoạch sơ tán bằng cả đường biển và đường bộ.

Canada đã điều 2 máy bay quân đội chuẩn bị thực hiện các chiến dịch sơ tán công dân từ Israel về nước. Khoảng 3.200 người Canada ở Israel và gần 500 người ở Gaza và Bờ Tây đã đăng ký để được sơ tán.

Argentina, quốc gia có tỷ lệ người Do Thái cao nhất khu vực Mỹ Latinh, ngày 10/10, cũng đã bắt đầu sơ tán hơn 1.200 người từ Israel qua Rome (Italy) để trở về nước.

Brazil thông báo huy động ít nhất 6 máy bay để nhanh chóng hồi hương công dân muốn rời khỏi Israel và vùng lãnh thổ Palestine. Có khoảng 14.000 người Brazil sinh sống tại Israel và 6.000 người tại các vùng lãnh thổ Palestine.

Hàn Quốc đã tổ chức chuyến bay đưa 192 công dân nước này từ Tel Aviv về sân bay Incheon gần thủ đô Seoul trong ngày 11/10.

Còn khoảng 30 người Hàn Quốc cũng sẽ được tổ chức lên các chuyến bay thương mại rời khỏi Israel trong tuần này và 27 người khác đang tham dự lễ hành hương tại Israel cũng sẽ đi theo đường bộ tới Jordan.

Các nước châu Âu như Pháp, Đức dự kiến tổ chức các chuyến bay sơ tán công dân trong các ngày 12-13/10.

Hy Lạp cũng đã sơ tán 90 công dân về nước và một chuyến bay sơ tán khác sẽ trở về vào sáng 12/10 (giờ Hy Lạp).

Tây Ban Nha, Thụy Sĩ, Na Uy, Bồ Đào Nha, Áo đã tổ chức chuyến bay từ Tel Aviv trong đêm 10/10 và ngày 11/10 sơ tán hàng trăm người từ Israel./.