Với người dân Tây Nguyên, cồng chiêng là linh hồn cuộc sống, báu vật của cộng đồng. Trong các ngày lễ cúng, ma chay, cưới hỏi, cồng chiêng là món ăn tinh thần không thể thiếu.
Họ quan niệm rằng làng nào, gia đình nào có nhiều chiêng thì có nhiều thần chiêng phù hộ, con cái học hành giỏi giang, mùa màng bội thu, cuộc sống gia đình ấm no, hạnh phúc.
Bên cạnh đó, cồng chiêng còn được người Tây Nguyên xem như sợi dây kết nối giữa con người và thần linh, để mỗi lần cúng tế đều phải có âm thanh cồng chiêng vang vọng, báo cáo với các vị thần về những thành quả đạt được của người dân.
Kết thúc phần diễn tấu cồng chiêng trong Lễ hội Đua thuyền trên sông Pô Kô, anh Rơ Lan Huân (dân tộc Jrai, làng Nú, xã Ia Khai, huyện Ia Grai, Gia Lai) cho hay với người dân tộc Jrai, cồng chiêng là văn hóa cộng đồng, linh hồn dân tộc, là "món ăn tinh thần" không thể thiếu.
Người Jrai có nghèo đến mấy cũng không bán cồng chiêng, chỉ cần thấy cồng chiêng là biết đó là tài sản của cộng đồng người Tây Nguyên.
Cuộc sống hiện đại có nhiều loại âm nhạc thay thế nhưng với đồng bào dân tộc Bahnar, không âm thanh nào có thể thay thế được âm vang cồng chiêng.
Vào các dịp lễ, Tết, con người có thể không có áo mới nhưng cồng chiêng lúc nào cũng được đan áo mới, túi mới để được bảo quản. Những gia đình có điều kiện, khi xây nhà, đều dành riêng một phòng để cất giữ cồng chiêng.
Không chỉ với người Jrai, cồng chiêng cũng là báu vật linh thiêng của đồng bào dân tộc Bahnar tại Gia Lai, những cộng đồng người dân tộc thiểu số có cuộc sống gắn bó với cồng chiêng từ ngàn đời nay, không tách rời.
Theo già Đinh Blich (già làng K'giang, xã Kong Lơng Khơng, huyện Kbang), mỗi dân tộc trên đất Tây Nguyên sẽ có những bản diễn tấu cồng chiêng riêng hoặc có cách bảo tồn giá trị văn hóa riêng.
Với người Bahnar trước đây, cồng chiêng được cất giữ, bảo quản thật kín đáo trong nhà rông thì nay đã được mang ra để phục vụ phát triển du lịch cộng đồng.
Từ đó, người già, thanh niên, thậm chí là phụ nữ, trẻ em nay cũng đã biết diễn tấu cồng chiêng, niềm vui khi những tiếng cồng chiêng đã có mặt trong tất cả sự kiện vui buồn của dân làng và được lan tỏa ra cộng đồng ngày một mạnh mẽ.
Sở dĩ già Blich nói như vậy là vì tại xã Kong Lơng Khơng, nay các đội cồng chiêng nhí, cồng chiêng nữ, cồng chiêng nam đều được anh Đinh A Ngưi tập hợp, biểu diễn cho du khách tại homestay của mình, mang về thu nhập cho bà con trong làng. Từ đó, văn hóa cồng chiêng được lan tỏa, được bảo tồn và phát huy giá trị vốn có.
Năm 2021, theo số liệu thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai, tại 1.192 làng đồng bào dân tộc trên địa bàn tỉnh hiện còn lưu giữ 5.655 bộ cồng chiêng (dân tộc J’rai có 3.373 bộ; dân tộc Bahnar có 2.282 bộ) và 932 bộ cồng chiêng quý hiếm.
Tỉnh Gia Lai cũng có khoảng 900 nghệ nhân giỏi, hơn 60 nghệ nhân biết chỉnh chiêng và đã có 23 nghệ nhân được công nhận là Nghệ nhân Ưu tú.
Có thể nói, đây là những “báu vật sống” đang đóng góp thầm lặng để bảo vệ, phát huy giá trị không gian văn hóa cồng chiêng trên mảnh đất Tây Nguyên đại ngàn.
Từ góc nhìn một nhà quản lý, một người nghiên cứu văn hóa Tây Nguyên, bà Nguyễn Thị Phương Loan, Giám đốc Trung tâm Văn hóa, Thông tin - Thể thao huyện Ia Grai, cho biết trong những lời kể của các già làng, thời kháng chiến chống Mỹ, người Tây Nguyên còn cõng cả chiêng đi đánh giặc, họ bỏ nhà để chạy giặc nhưng phải cõng chiêng theo.
Họ xem chiêng như máu thịt của mình, cuộc sống khó khăn đến mấy cũng không bán, dù gian lao thế nào cũng không bỏ. Với người Tây Nguyên, người còn thì chiêng còn, người mất thì chiêng mất…
Và đến khi người Kinh vào Tây Nguyên sinh sống và làm việc thì họ cũng đã từng bước hòa mình vào thế giới của người bản địa. Họ cũng xem cồng chiêng như một phần văn hóa đời sống tinh thần.
Với nhiều ý nghĩa, cồng chiêng trong tâm thức người Jrai, người Bahnar hay người Kinh trên mảnh đất Gia Lai đều tuyệt đẹp.
Những năm gần đây, Gia Lai đã chú trọng khai thác các yếu tố của không gian văn hóa cồng chiêng để phát triển du lịch, kết hợp lễ hội với yếu tố di sản thiên nhiên, xây dựng các tour du lịch cộng đồng.
Đây là hướng đi mới, giúp cộng đồng bảo tồn di sản gắn với phát triển du lịch dịch vụ, xóa đói, giảm nghèo và phát triển bền vững.
Từ kinh nghiệm triển khai các mô hình du lịch dựa vào di sản hiện nay, có thể nói Gia Lai đang có những bước đi đúng hướng, góp phần cùng với đồng bào các dân tộc Tây Nguyên trong việc bảo tồn, phát huy giá trị của Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên./.
Theo dõi chúng tôi trên:
(PLM) - Diễn đàn Báo chí Toàn quốc lần thứ II, diễn ra trong hai ngày 19-20/6 tại Hà Nội, đã trở thành điểm nhấn quan trọng hướng tới kỷ niệm 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam. Với 12 phiên thảo luận chuyên sâu, sự kiện quy tụ giới báo chí cả nước cùng tìm giải pháp đổi mới, thích ứng trong kỷ nguyên số, đặc biệt tập trung vào việc chinh phục thế hệ độc giả trẻ. Trong khuôn khổ diễn đàn, phiên thảo luận "Chinh phục độc giả Gen Z – Giải mã công thức thành công" thu hút sự quan tâm đặc biệt. Nhà báo Phùng Công Sưởng, Tổng Biên tập Báo Tiền Phong, cùng đại diện lãnh đạo các cơ quan báo chí đã chỉ rõ: Gen Z là thế hệ sinh từ 1996-2012 là nhóm độc giả chủ lực hiện nay, thế hệ này ưu tiên thông tin tốc độ cao, tương tác mạnh, nội dung ngắn gọn, trực quan và cá nhân hóa.
(PLM) - Theo báo cáo số 261 ngày 29/4/2025 của Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Nam Đuống gửi Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bắc Ninh, từ ngày 31/3 đến ngày 29/4/2025, trên địa bàn huyện Lương Tài tồn tại 7 trường hợp vi phạm hành lang bảo vệ công trình thủy lợi tại các xã Lâm Thao, Bình Định, thị trấn Thứa.
(PLM) - Xuống cấp, dột nát, là thực tế tại 1 số ki ốt Chợ Quang Minh, Mê Linh, TP Hà Nội sau gần 20 năm đi vào hoạt động. Khắc phục tình trạng này các tiểu thương đã tiến hành cải tạo nâng cấp ki ốt. Và chuyện bắt đầu từ đây, từ ngỡ ngàng, lo lắng rồi hoang mang khi 8 hộ kinh doanh nhận được quyết định Quyết định xử phạt vi phạm hành chính từ UBND huyện Mê Linh.
(PLM) - Suốt chặng đường một thế kỷ hình thành và phát triển, báo chí cách mạng Việt Nam đã khẳng định vai trò là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng – văn hóa, đồng hành cùng dân tộc trong công cuộc đấu tranh giải phóng, thống nhất đất nước, cũng như đóng góp không nhỏ trong hành trình đổi mới, phát triển và hội nhập. Báo chí không chỉ phản ánh hiện thực, mà còn góp phần định hướng dư luận, khơi dậy lòng yêu nước, hun đúc khát vọng vươn lên và lan tỏa những giá trị tốt đẹp trong đời sống xã hội. Bước vào kỷ nguyên chuyển đổi số, khi công nghệ và trí tuệ nhân tạo (AI) đang định hình lại toàn bộ cấu trúc truyền thông toàn cầu, nền báo chí cách mạng Việt Nam cũng đang đứng trước những cơ hội và thách thức mới.
(PLM) - Ngày 03/6/2025 vừa qua, Toàn án nhân dân TP Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang đã mở phiên toà xét xử sơ thẩm vụ “Kiện đòi tài sản" giữa nguyên đơn là ông Đỗ Văn Khoát, sinh năm 1977, có địa chị tại Thị Trấn Thổ Tang, Huyện Vĩnh Tường, Tỉnh Vĩnh Phúc và bị đơn là ông Phạm Văn Tuyến, sinh năm 1974, có địa chỉ tại tổ 06, Phường Tân Hà, Thành phố Tuyên Quang, Tỉnh Tuyên Quang. Theo nội dung vụ án, thì ông Khoát cho rằng, “Ông Tuyến có vay của ông số tiền là 1,5 tỷ đồng. Sau một ngày nghị án, chiều ngày 4/6/2025, HĐXX tuyên chấp nhận yêu cầu đòi nợ của ông Đỗ Văn Khoát, buộc ông Phạm Văn Tuyến phải trả cho ông Khoát khoản nợ 1,5 tỷ đồng; ngoài ra Tòa tuyên bác phần yêu cầu trả tiền lãi chậm trả của ông Khoát. Ông Tuyến cho rằng bản án chưa thấu tình, cũng chưa đạt lý, nên sẽ kháng cáo. Bởi ông Tuyến cho rằng, ông đã cung cấp nhiều bằng chứng chứng minh ông và người thân đã chuyển trả số tiền nhưng không được toà cho vào khấu trừ số tiền trong vụ án.
(PLM) - Sáng 17/6, đồng chí Lại Xuân Môn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đã đến thăm và chúc mừng Báo Pháp luật Việt Nam nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025).
(PLM) - Hội đồng Giải Báo chí TP Hải Phòng vừa long trọng tổ chức Lễ công bố và trao Giải Báo chí TP Hải Phòng năm 2023–2024. Đây là sự kiện quan trọng nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025).
(PLM) - Theo ghi nhận phóng viên báo Pháp luật Việt Nam trong những ngày đầu tháng 6 năm 2025, hiện nay trên địa bàn quận Hoàng Mai, Hà Nội nhiều khu vực được tập kết, san lấp trạc thải xây dựng, chất thải rắn xây xựng có dấu hiệu trái phép.
(PLM) - Hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Tư pháp Việt Nam và 40 năm ngày Báo PLVN ra số báo đầu tiên, sáng 13/6, Đảng bộ Báo Pháp luật Việt Nam đã tổ chức sinh hoạt chuyên đề “Về nguồn” tại Khu di tích lịch sử Bộ Tư pháp, thuộc xã Minh Thanh, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang.
(PLM) - Tại số nhà số 85, tổ 1 thị trấn Kim Bài, huyện Thanh Oai, Hà Nội đang tồn tại một số kiot xây dựng lấn chiếm hành lang giao thông đường bộ, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cháy nổ và vệ sinh môi trường do rác thải.
