Học hạnh phúc sẽ làm được những điều lớn lao
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng: Cách đặt vấn đề này rộng lớn, bao trùm hơn và sâu hơn cách đặt vấn đề phát triển các trường học hạnh phúc, dẫu cho trường học hạnh phúc là một phần quan trọng của hạnh phúc trong giáo dục. “Chủ đề hội thảo này cũng hết sức có ý nghĩa, khi nền giáo dục của Việt Nam đang có những thay đổi mạnh mẽ, trọng tâm của sự thay đổi đó là nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển con người một cách toàn diện, giúp con người biết sống hạnh phúc, tạo ra hạnh phúc cho mình và cho những người có liên quan.
Một cộng đồng những người hạnh phúc chỉ có thể được tạo ra bởi một nền giáo dục hạnh phúc. Đây cũng chính là định hướng lớn mà Bộ GD&ĐT đang chỉ đạo triển khai trong toàn ngành với những mức độ và cách thức khác nhau ở các bậc học và các đối tượng”, Bộ trưởng chia sẻ.
Cho rằng, đã có nhiều thảo luận về mục tiêu, đặc điểm, phương pháp, các thành tố, các bên liên quan tới giáo dục và của nền giáo dục hướng tới hạnh phúc của cả người học, của thầy cô, của phụ huynh và bất cứ ai liên quan. Do đó, Bộ trưởng nhấn mạnh tới một phương diện, một khía cạnh là nhân tố quan trọng của giáo dục hạnh phúc và hạnh phúc của giáo dục - đó là nhân tố nội tại, nhân tố chủ động của người học, cũng là nhân tố cốt lõi và quyết định của hạnh phúc trong giáo dục. Đó chính là việc chủ thể người học tự biết tạo ra và biết cảm nhận về hạnh phúc trong quá trình học.
“Trong quá trình học mà nhận thấy được sự sung sướng hạnh phúc của việc học, thì người ấy sẽ làm được những việc hết sức lớn lao”, nêu quan điểm này, Bộ trưởng lý giải: Hạnh phúc là một trạng thái tâm lý, cảm xúc, trạng thái tinh thần của con người, khi mà người ta thấy thoải mái, thỏa mãn, sung sướng, thăng hoa. Có những hạnh phúc chung của một nhóm, một cộng đồng, nhưng nó được góp phần bởi các cá thể và cảm nhận bởi các cá thể.
Đặt câu hỏi “phải làm thế nào để người học đạt tới trạng thái và cảm nhận thấy hạnh phúc trong tham dự quá trình giáo dục, với tư cách là chủ thể, tự mình và tự thân?”, Bộ trưởng bày tỏ: “Nói về người học, đương nhiên ta cần đề cập tới người học và việc học. Hạnh phúc tôi đang đề cập là chỉ nói tới hạnh phúc của việc học, tức vui học, học vui, lạc học, học là vui, càng học càng vui, càng tiến bộ, càng nhiều lạc thú tinh thần. Đối với người học, chúng ta cần bàn tới ở đây là làm thế nào giúp học sinh có được thật nhiều niềm vui sướng trong quá trình học, niềm vui và sự hứng thú càng lớn lao, bền vững, sâu xa thì việc học của người đó càng thành công, càng gặt hái được nhiều kết quả tốt.”
Nhấn mạnh các yếu tố giúp hình thành những trạng thái hạnh phúc cho người học trong hoạt động giáo dục, Bộ trưởng nhắc tới đầu tiên: Người học có chí hướng, có khát vọng và quyết tâm càng lớn thì những hạnh phúc tiềm năng càng dồi dào nơi người đó, niềm hạnh phúc cũng sẽ lớn hơn khi người đó đạt được các kỳ vọng lớn. Quy mô, tầm vóc của hạnh phúc tùy thuộc và mức độ kỳ vọng được thỏa mãn. Vì vậy, để người học đạt được nhiều niềm vui sướng và hạnh phúc trong việc học, cần giúp người học đặt mục tiêu học tập cho đúng đắn, cho lớn, cho sâu, cho rộng…. để có thứ động cơ từ bên trong của sự phấn đấu và đạt tới hạnh phúc.
“Chí càng lớn, vấp ngã càng dễ vượt qua, cái vất vả càng trở nên nhỏ bé, khó khăn cũng không thể ngăn cản và con đường tới hạnh phúc vì vậy cũng thênh thang hơn. Chí ngắn thì dễ thỏa mãn, chí không đủ thì dễ giữa đường bỏ cuộc, không thể đi tới niềm vui hoàn thành cuối cùng. Chí ngắn cũng có niềm vui dễ đạt, nhưng cái dễ đạt bao giờ cũng không có chiều sâu và bền vững và cuộc sống nếu là tập hợp của những cái dễ đạt và niềm vui dễ thì khó có những sự nghiệp lớn”, Bộ trưởng nói.
Cùng đó, học sinh biết tu dưỡng rèn luyện bản thân là gốc của việc học tập phát triển toàn diện và là gốc của việc đạt tới hạnh phúc. Người biết tu dưỡng theo các chuẩn mực sẽ có cảm nhận đúng đắn về hạnh phúc, về giá trị của hạnh phúc, về hạnh phúc chân chính. Hạnh phúc luôn gắn liền với giá trị văn hóa. Trường học hạnh phúc chỉ đúng nghĩa chân chính khi hạnh phúc ở trường học đó phù hợp với các giá trị tích cực, các giá trị chuẩn.
Thầy hạnh phúc mới kiến tạo thế giới hạnh phúc
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, người thầy cần biết cách định hướng, tạo dựng cho học sinh cách tự giải quyết vấn đề trong học tập, tự tìm hiểu, tự xử lý, tự giải đáp, chính là bắt đầu dắt tay học sinh bước đầu tiên vào con đường truy tìm hạnh phúc trong việc học. Chỉ khi học sinh tự mày mò, tự tìm hiểu, tự giải quyết được, học sinh sẽ thấy hứng thú và tiếp tục tìm kiếm ở chiều rộng và sâu hơn, suy luận ở cấp độ cao hơn, từ cấp độ biết, hiểu, tới hiểu sâu, suy luận, vận dụng, khái quát… Khi người học vượt qua bất cứ cấp độ nào, sự hứng thú và hạnh phúc cũng gia tăng. Và khi học sinh không thể giải quyết được, rơi vào bức xúc, bức bối, muốn giải tỏa… thì khi đó những công cụ hỗ trợ dạy và học, hoặc là người thầy giải đáp sẽ giúp học sinh tháo gỡ bỏ vướng mắc. Khi vứt bỏ “điểm nghẽn” và vướng mắc đó người học sẽ cảm thấy được giải tỏa, được thăng hoa và họ sẽ tự cảm nhận thấy cảm giác hạnh phúc.
![]() |
Thầy hạnh phúc mới có trò hạnh phúc. (Ảnh minh họa: PV) |
Trích dẫn câu nói của Khổng tử trong Luận Ngữ từng nói về việc dạy học: “Bất phẫn bất khải, bất phỉ bất phát…”, nghĩa là chưa bức bối vì chưa sáng rõ thì thầy không gợi mở cho, không đến cùng việc tự tìm đường thì thầy chưa chỉ lối cho, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng: Thầy biết dạy học nêu vấn đề, biết gợi dẫn, khuyến khích người học tự giải quyết vấn đề là yếu tố chuyên môn sâu xa hướng người học tìm thấy hạnh phúc và hứng thú trong việc học.
Thêm nữa, đó là sự kiến giải cá nhân và sự suy nghĩ sâu sắc/khuyến khích văn hóa đọc, sự tranh luận, tôn trọng sự khác biệt trong lớp học, trong quá trình dạy học là quá trình khuyến khích người học bày tỏ quan điểm và cách đánh giá riêng, tinh thần tự do… Đó là quá trình dạy học hướng người học tới sự sung sướng của chính quá trình học tập.
Cùng đó, phương pháp dạy học cá thể hóa là phương pháp rất tốt phát huy người học và có thể đem lại cho người học tìm thấy niềm vui và hứng thú riêng trong sự học. Phương pháp này nhằm phát huy điểm mạnh, hạn chế điểm yếu của riêng từng cá nhân người học, để có phương pháp riêng, khích lệ riêng, đánh giá riêng, hỗ trợ riêng… Sự phù hợp và hiệu quả đối với các cá nhân là một điều kiện quan trọng và con đường đưa cá nhân đó tới trạng thái hạnh phúc…
Điều quan trọng, học sinh cần lấy chính bản thân mình làm chuẩn để đánh giá sự tiến bộ, để làm việc so sánh. Học sinh tự cảm nhận và đánh giá về sự tiến bộ của mình. Khi họ thấy mình tốt hơn ngày hôm qua, họ sẽ hạnh phúc. Để đạt được điều đó, cần có thái độ đúng và sống trong sáng, biết quan tâm tới người khác là tiền đề của hạnh phúc đích thực…
Hơn hết, học đi đôi với hành, học cần thực hành. Lý thuyết luôn màu xám và khó gợi được sự hứng thú, cần gắn chặt học đi đôi với hành, học từ hành và trong hành, hành và học không tách rời nhau. Quá trình này khiến người học nhận được các kết quả từ thực tế và họ sẽ cảm thấy hiệu quả của việc học một cách sinh động cụ thể, sự sinh động cụ thể này sẽ đem lại hạnh phúc thường trực và luôn luôn trong quá trình học. Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, hoạt động giáo dục cần chú ý tới giáo dục phát triển trí tuệ cảm xúc hay năng lực cảm xúc, khả năng kiểm soát và bộc lộ cảm xúc… Đây là giáo dục cách để con người sống hạnh phúc, biết tạo dựng hạnh phúc cho mình và cho mọi người.
Đồng thời, người thầy luôn luôn lắng nghe, luôn luôn thấu hiểu, luôn chia sẻ là điều rất quan trọng khiến việc học của học trò trở nên hứng thú. Có nhà tu hành đã từng nói, thầy, cô giáo hạnh phúc sẽ thay đổi thế giới. Chỉ có những con người hạnh phúc mới có thể kiến tạo cho một thế giới hạnh phúc.
Thông qua Hội thảo Hạnh phúc trong Giáo dục 2024, Viện EDI mong muốn lan tỏa các giá trị tích cực, hỗ trợ đào tạo giáo viên để góp phần xây dựng một hệ sinh thái giáo dục lành mạnh và tạo động lực phát triển không chỉ về mặt học thuật mà còn về thể chất, tinh thần và mối quan hệ xã hội cho học sinh, xây dựng môi trường học tập hạnh phúc.
Chuyên gia giáo dục Thomas Hobson được biết đến với tên gọi Teacher Tom - tên blog nổi tiếng của ông, nơi ông đăng các bài viết hằng ngày suốt hơn một thập kỷ qua. Ông là nhà giáo dục mầm non đã trực tiếp đứng lớp 20 năm, diễn giả quốc tế, chuyên gia tư vấn giáo dục, đào tạo giáo viên, người dẫn podcast và tác giả sách.
Nguyệt Thương
(PLM) - Sau cải tạo, nâng cấp, hồ Đống Đa kỳ vọng sẽ trở nên khang trang, sạch đẹp với kiến trúc hiện đại, đồng bộ với các công trình hiện có, phù hợp với xu thế phát triển chung, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của nhân dân.
(PLM)- Theo Nghị định mới của Chính phủ, trường hợp giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội theo kiểm toán, quyết toán và kết quả kiểm tra của Sở Xây dựng cao hơn giá bán, giá thuê mua do chủ đầu tư đã ký hợp đồng thì chủ đầu tư không được thu thêm phần chênh lệch của người mua, thuê mua nhà ở xã hội. Trong trường hợp thấp hơn thì chủ đầu tư phải hoàn trả lại phần chênh lệch cho người mua, thuê mua nhà ở xã hội.
(PLVN) - Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa có đề xuất điều chỉnh lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với xe ô tô đang lưu hành tại Hà Nội và TP.HCM.
(PLM) - Năm 2025, đánh dấu 40 năm ngày Báo Pháp luật Việt Nam phát hành số báo đầu tiên (10/7/1985 – 10/7/2025) và cũng là năm thứ 18 liên tiếp hành trình tri ân tháng Bảy được tiếp nối “Chuyến đi bồi đắp tâm hồn”.
(PLM) - Hôm nay 1/7, thành phố Hà Nội và 126 đơn vị xã, phường mới cùng với các địa phương trên cả nước bắt đầu đi vào hoạt động, vận hành theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đánh dấu thời khắc đặc biệt, một bước chuyển mình lịch sử của đất nước, với sự tái cấu trúc mạnh mẽ bộ máy - nhằm xây dựng nền hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả - phù hợp với vai trò, tiềm lực và vị thế của Thủ đô. Trong đó việc giải quyết thủ tục hành chính là nhiệm vụ được Thành phố ưu tiên để bảo đảm mọi hoạt động được thông suốt, kịp thời, không gián đoạn.
(PLM) - Đúng 6 giờ sáng ngày 1/7, trong thời khắc lịch sử, khi đất nước bước vào vận hành bộ máy chính quyền mới, những tiếng chuông đại hồng chung từ 18 nghìn ngôi chùa, cơ sở tự viện trên toàn quốc đã ngân vang như một lời nguyện cầu Quốc thái dân an, tiếp sức cho đất nước ta vững vàng bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
(PLM) - Sáng 30/6, Thành Uỷ - HĐND - UBND – UBMTTQ Việt Nam TP. Hà Nội đã công bố Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, phường và chỉ định nhân sự cấp ủy, lãnh đạo HĐND, UBND, Ủy Ban MTTQ Việt Nam cấp xã, phường, Chủ tịch nước Lương Cường đã tới dự lễ công bố sắp xếp đơn vị hành chính của Hà Nội.
(PLM) - Vừa qua, tại TP.HCM diễn ra Lễ ra mắt Trung tâm Trọng tài Thương mại Số 1 Việt Nam - VN1AC, đánh dấu sự hiện diện của một tổ chức trọng tài mới với định hướng chuyên nghiệp, đổi mới và lấy doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ. Trung tâm Trọng tài Thương mại số 1 Việt Nam quy tụ đội ngũ 38 Trọng tài viên chuyên môn cao, được kỳ vọng trở thành nhân tố tiên phong trong hệ sinh thái giải quyết tranh chấp ngoài tòa án – một xu hướng tất yếu trong thời đại kinh tế số.
(PLM) - Tiếp tục chương trình Hội nghị tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ nhất, ngày 29/6, dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trung Quốc Lý Minh Chinh và Thứ trưởng Bộ Tư pháp Việt Nam Nguyễn Thanh Tịnh, Hội nghị đã diễn ra 4 phiên thảo luận chuyên đề gồm: Công tác luật sư; công tác hòa giải; hợp tác quốc tế và tương trợ tư pháp dân sự, thương mại và Đào tạo nhân lực pháp lý.
(PLM) - Thời gian gần đây, xuất hiện tình trạng dàn xe đầu kéo, kéo theo rơ moóc thùng chở cát, chở đá từ huyện Hàm Yên, Tuyên Quang xuôi hướng về các tỉnh Phú Thọ, tỉnh Vĩnh Phúc, có dấu hiệu quá tải lưu thông trên QL2.