Giải trình một số ý kiến liên quan đến Dự thảo Luật Căn cước

Đó là những sửa đổi sẽ được áp dụng nếu Luật Căn cước được Quốc hội thông qua. Dự luật gồm 7 chương, 46 điều, dự kiến được Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại kỳ họp thứ 5 (tháng 5) và thông qua tại kỳ họp thứ 6 (tháng 10).

Đổi tên Thẻ căn cước công dân thành Thẻ căn cước

Trước đó, Ủy ban Quốc phòng - An ninh của Quốc hội đề nghị nêu rõ việc đề xuất quy định về việc ghi nơi cư trú trên căn cước, đồng thời đánh giá kinh phí phát sinh cho việc thay đổi mẫu căn cước.

Giải trình nội dung này, Đại tướng Tô Lâm nêu rõ Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung theo hướng lược bỏ vân tay.

Đồng thời sửa đổi quy định về thông tin số căn cước, dòng chữ “căn cước công dân”, quê quán, nơi thường trú, chữ ký của người cấp thành số định danh cá nhân, dòng chữ “thẻ căn cước”, nơi đăng ký khai sinh, nơi cư trú...

Việc thay đổi, cải tiến như trên để tạo thuận lợi hơn cho người dân trong quá trình sử dụng căn cước, hạn chế việc phải cấp đổi căn cước và bảo đảm tính riêng tư của người dân.

Các thông tin căn cước của người dân cơ bản sẽ được lưu trữ, khai thác, sử dụng thông qua chip điện tử trên căn cước.

Bộ Công an cũng lý giải việc chỉnh lý thông tin “nơi thường trú” in trên căn cước công dân thành “nơi cư trú” in trên căn cước để phù hợp với thực tiễn vì nhiều người hiện nay chỉ có nơi tạm trú, nơi ở hiện tại hoặc không có nơi thường trú, nơi tạm trú.

Cũng theo quy định này, tất cả người dân Việt Nam đều sẽ đủ điều kiện để được cấp căn cước; đều được bảo đảm quyền lợi khi có được giấy tờ tùy thân để thực hiện thủ tục hành chính, giao dịch dân sự theo nhu cầu.

Dự thảo Luật cũng giao Bộ trưởng Bộ Công an quy định chi tiết về việc ghi thông tin nơi cư trú trên căn cước để bảo đảm phù hợp với các trường hợp trong thực tiễn.

Bên cạnh đó, việc cấp đổi căn cước khi có thay đổi thông tin về nơi cư trú được thực hiện theo nhu cầu của người dân (không bắt buộc).

Mỗi công dân chỉ có một căn cước điện tử

Dự thảo Luật trình lên Chính phủ cũng quy định rõ: "Căn cước công dân đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành vẫn có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được ghi trong thẻ". Khi người dân có yêu cầu thì được đổi sang thẻ căn cước.

Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ chứng minh nhân dân, thẻ căn cước công dân vẫn nguyên hiệu lực pháp luật. Vì vậy, theo đánh giá của Chính phủ, việc đổi tên "Thẻ căn cước công dân" thành "Thẻ căn cước" sẽ không tác động đến chi ngân sách Nhà nước và các chi phí của xã hội.

Căn cước điện tử cũng là một nội dung mới được bổ sung so với quy định của Luật Căn cước công dân năm 2014.

Dự thảo Luật quy định mỗi công dân chỉ có một căn cước điện tử là tài khoản định danh điện tử do hệ thống định danh và xác thực điện tử tạo lập; việc thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công trên môi trường điện tử phải sử dụng căn cước điện tử.

Căn cước điện tử được sử dụng để thực hiện các giao dịch, hoạt động khác theo nhu cầu của người dân; có giá trị sử dụng tương đương việc sử dụng thẻ căn cước trong các giao dịch.

Về tên gọi của Luật, Chính phủ cho biết Dự thảo Luật được dựa trên cơ sở 4 chính sách đã được Chính phủ thống nhất thông qua và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý, trong đó, bao gồm chính sách về việc cấp giấy chứng nhận căn cước cho người gốc Việt Nam đang sinh sống tại Việt Nam nhưng chưa xác định được quốc tịch.

Vì vậy, để cụ thể hóa chính sách trên, Chính phủ đã chỉnh lý tên gọi của dự án Luật từ "Luật Căn cước công dân (sửa đổi)" thành "Luật Căn cước".

"Việc đổi tên Luật là để bao quát các đối tượng điều chỉnh gồm cả công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam đang sinh sống tại Việt Nam nhưng chưa xác định được quốc tịch", Chính phủ lý giải và khẳng định việc đổi tên không làm thay đổi các chính sách dự kiến điều chỉnh trong luật.