Hải Dương: Nhiều tồn tại, thiếu sót khi triển khai dự án Khu dân cư, nhà ở công nhân và dịch vụ khu công nghiệp Tân Trường
Kết luận Thanh tra số 856/KL-TTr ngày 31/3/2023 của Thanh tra Chính phủ nêu rõ, dự án Khu dân cư, nhà ở công nhân và dịch vụ khu công nghiệp Tân Trường được UBND tỉnh Hải Dương đồng ý cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển hạ tầng Nam Quang tổ chức lập quy hoạch nhà ở công nhân và làm chủ đầu tư dự án Khu nhà ở công nhân khu công nghiệp Tân Trường tại Công văn số 1057/UBND ngày 15/6/2010, cấp giấy chứng nhận đầu tư ngày 15/9/2014.
Ngày 24/9/2015, UBND tỉnh Hải Dương có Quyết định số 2468/QĐ-UBND về việc chuyển mục đích sử dụng, giao 31,67ha đất cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển hạ tầng Nam Quang để thực hiện dự án.
Cơ chế giao cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển hạ tầng Nam Quang làm chủ đầu tư dự án được UBND tỉnh Hải Dương áp dụng theo quy định tại điểm c, khoản 2, điều 3 Quyết định số 66/QĐ-TTg ngày 24/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ về một số cơ chế, chính sách phát triển nhà ở cho công nhân lao động tại các khu công nghiệp.
Trong quá trình triển khai, dự án đã được Thanh tra tỉnh Hải Dương thanh tra và có Kết luận Thanh tra số 399/KL-TTr ngày 19/6/2019, trong đó đã chỉ ra nhiều hạn chế, thiếu sót và kiến nghị giảm trừ chi phí xây dựng hạ tầng số tiền gần 3 tỷ 887 triệu đồng. Hiện nay, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển hạ tầng Nam Quang đã nộp số tiền này vào ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, qua kiểm tra những nội dung chưa được thanh tra, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra một số hạn chế, thiếu sót trong quá trình triển khai dự án này.
Theo Thanh tra Chính phủ, khi thẩm định tổng mức đầu tư dự án làm cơ sở để xác định chi phí phát triển của dự án, các cơ quan chuyên môn tỉnh Hải Dương và chủ đầu tư đã tính cả hạng mục xây dựng nghĩa trang mới nằm ngoài ranh giới của dự án Khu dân cư, nhà ở công nhân và dịch vụ khu công nghiệp Tân Trường là không đúng quy định tại điểm a, khoản 3, điều 6 Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Đồng thời, chủ đầu tư chưa thực hiện các khoản chi phí để đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật như: Chi phí giám sát thi công xây dựng, chi phí bảo hiểm, chi phí giám sát đánh giá đầu tư.
Trên cơ sở các khoản chi phí chủ đầu tư không thực hiện và khoản chi phí hạng mục xây dựng nghĩa trang mới xã Tân Trường không thuộc chi phí hạ tầng kỹ thuật trong chi phí phát triển giả định để tính tiền sử dụng đất theo phương pháp thặng dư của dự án quy định tại Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Thanh tra Chính phủ tạm tính tiền sử dụng đất và tiền tương đương tiền chậm nộp chủ đầu tư còn phải nộp bổ sung là 9.070.237.000 (chín tỷ không trăm bảy mươi triệu hai trăm ba bảy nghìn đồng).
Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ, UBND tỉnh Hải Dương chậm thực hiện Kết luận Thanh tra số 174/KL-TTCP ngày 25/1/2014 của Thanh tra Chính phủ đối với phần diện tích đã thu hồi, giao đất vượt ngoài ranh giới Khu công nghiệp Tân Trường (phần diện tích đất thực hiện dự án Khu dân cư, nhà ở công nhân và dịch vụ khu công nghiệp Tân Trường hiện nay), chậm phê duyệt quy hoạch xây dựng và quy hoạch đất đai để kịp thời đưa phần diện tích đất này vào sử dụng; không tiến hành các thủ tục về quản lý đất đai, không có hợp đồng thuê đất đối với diện tích 316.798,8m2 dẫn đến việc không xác định và thu hồi tiền thuê đất kịp thời, đúng quy định từ năm 2007 – 2015 với số tiền tạm tính là 10.704.305.974 đồng (mười tỷ bảy trăm linh tư triệu ba trăm linh năm nghìn chín trăm bảy tư đồng), vi phạm quy định của Luật Đất đai 2013.
Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ chủ đầu tư chưa xây dựng hạng mục trạm xử lý nước thải số 2 và hệ thống điện hạ áp phục vụ cho ô đất khu nhà ở công nhân; chưa kịp thời hoàn thiện các thủ tục và điều kiện để vận hành các trạm xử lý nước thải số 1, 3, 4 để đáp ứng yêu cầu công tác bàn giao đầy đủ hạ tầng kỹ thuật theo quy định. Chủ đầu tư chậm hoàn thiện hồ sơ trình cơ quan có thẩm quyền quyết toán dự án hoàn thành để thu hồi các khoản chi phí không đúng về ngân sách Nhà nước.
Đặc biệt, ngày 24/9/2015, UBND tỉnh Hải Dương có Quyết định số 2468/QĐ-UBND về việc chuyển mục đích sử dụng đất, điều chỉnh diện tích đất cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển hạ tầng Nam Quang thuê. Tuy nhiên, đến ngày 5/1/2019 UBND tỉnh Hải Dương mới ban hành Quyết định số 46/QĐ-UBND về việc phê duyệt giá đất cụ thể và phương án thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trả tiền 1 lần cho cả thời gian thuê của dự án đầu tư xây dựng Khu dân cư, nhà ở công nhân và dịch vụ khu công nghiệp Tân Trường là chậm xác định tiền sử dụng đất, vi phạm quy định tại điều 108 Luật Đất đai năm 2013.
Bên cạnh việc chỉ rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân thuộc UBND tỉnh Hải Dương và các Sở, ngành liên quan trong việc để xảy ra hạn chế, thiếu sót trong quá trình triển khai dự án Khu dân cư, nhà ở công nhân và dịch vụ khu công nghiệp Tân Trường, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ đạo UBND tỉnh Hải Dương rà soát, thu hồi bổ sung gần 19,8 tỷ đồng tiền sử dụng đất, tiền thuê đất mà các cơ quan chuyên môn tỉnh Hải Dương và chủ đầu tư chưa xác định để nộp vào ngân sách Nhà nước.
Trên địa bàn Hải Dương, ngoài Khu công nghiệp Tân Trường, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển hạ tầng Nam Quang còn được giao là chủ đầu tư hàng loạt khu công nghiệp khác như: Khu công nghiệp Nam Sách, Khu công nghiệp Phúc Điền, Khu công nghiệp Gia Lộc với tổng diện tích lên tới 350ha.