Lợi thế so sánh từ tài nguyên văn hóa
Tại nhiều nước trên thế giới, cụm từ công nghiệp văn hóa (CNVH) đã không còn xa lạ, mà trở thành một bộ phận quan trọng của nền kinh tế, có những đóng góp lớn vào tăng trưởng chung của đất nước. Ở một số quốc gia, CNVH thậm chí là ngành “hái ra tiền”, đem về nhiều ngoại tệ khi xuất khẩu sang các quốc gia khác. Tại Việt Nam, qua số liệu ước tính, sau 7 năm triển khai thực hiện Chiến lược phát triển các ngành CNVH Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, giá trị tăng thêm (giá hiện hành) của các ngành CNVH đóng góp vào nền kinh tế năm 2018 đạt 5,82%; đến năm 2022 là 4,04%.
Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, CNVH gồm 4 yếu tố cơ bản là tài năng sáng tạo, tiềm năng, tài sản văn hóa, công nghệ và kỹ năng kinh doanh để tạo ra các sản phẩm và dịch vụ văn hóa. Trong 4 yếu tố này, điểm đặc biệt của CNVH ở Việt Nam chính là lợi thế so sánh từ tài nguyên văn hóa. Đây cũng chính là điểm mạnh lớn nhất của Việt Nam.
Bên cạnh đó, người Việt Nam là một dân tộc thông minh, yêu thích khám phá, sáng tạo. Chúng ta có một đội ngũ văn nghệ sĩ tài năng và trong lĩnh vực nào cũng có người Việt Nam tài năng, được thế giới ghi nhận. PGS.TS Bùi Hoài Sơn nhận định, đóng góp của các ngành CNVH vào nền kinh tế quốc dân thời gian qua là rất đáng kể. Điều này chứng minh rằng, quan điểm của Đảng và chính sách của Nhà nước trong phát triển các ngành CNVH là hoàn toàn đúng đắn.
Tuy nhiên, theo ông Bùi Hoài Sơn, bên cạnh những kết quả đạt được, cũng còn một số “điểm nghẽn”, rào cản đối với việc phát triển các ngành CNVH. Đó là nhận thức chưa hoàn toàn đúng đắn, đầy đủ về phát triển các ngành CNVH. Theo đó, ở nhiều nơi, nhiều lúc, nhiều người vẫn coi CNVH là một lĩnh vực thuần túy kinh tế, ít chứa đựng giá trị văn hóa, chạy theo đồng tiền, nên coi nhẹ các sản phẩm văn hóa, không định hướng, thậm chí buông lỏng quản lý. Ngược lại, có nơi, có lúc, có người lại “dị ứng” với phát triển CNVH, coi văn hóa là lĩnh vực đặc biệt, cần lánh xa sự chi phối của kinh tế thị trường. “Cả hai điều này cần phải được nhận thức lại, thống nhất rõ ràng hơn. Tôi cho rằng, sản phẩm văn hóa là sản phẩm hàng hóa nhưng có logic đặc biệt. Vì thế, nó vừa phải theo đúng quy luật của thị trường như quy luật cung - cầu, quy luật giá trị, quy luật cạnh tranh, nhưng vừa phải được điều tiết theo những giá trị đạo đức, nhân văn của văn hóa”, ông Sơn nói.
Bên cạnh đó, thể chế, chính sách, luật pháp cũng chưa hoàn toàn phù hợp với sự phát triển của CNVH. Phân tích, ông Bùi Hoài Sơn cho rằng, dù đã có chiến lược phát triển các ngành CNVH đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, nhưng hệ thống các chính sách và luật pháp liên quan đến CNVH còn thiếu nhiều, không chỉ là các luật liên quan đến cả 12 ngành CNVH, mà còn ở cả các luật có liên quan gián tiếp nhưng có ảnh hưởng rất quan trọng đến phát triển CNVH như đất đai, thuế, phí, hợp tác công tư, quản lý sử dụng tài sản công, tài trợ và hiến tặng trong lĩnh vực văn hóa...
Về nguồn lực, dù đã có nhiều nỗ lực, nhưng so với nhu cầu của thị trường và so sánh với các nước trong khu vực và trên thế giới, nguồn lực tài chính của cả Nhà nước và khu vực tư nhân, xã hội hỗ trợ cho văn hóa chưa tương xứng với nhu cầu phát triển văn hóa nói chung, CNVH nói riêng. Nguồn nhân lực cho CNVH cũng còn thiếu đào tạo bài bản, thiếu các kỹ năng kinh doanh, xây dựng thương hiệu…
Khẳng định sức mạnh và giá trị Việt Nam
Để khơi thông nguồn lực phát triển các ngành CNVH, PGS.TS Bùi Hoài Sơn cho rằng, trước hết phải bắt đầu từ việc nhận thức đầy đủ, đúng đắn về ý nghĩa, tầm quan trọng của các ngành CNVH trong sự phát triển bền vững đất nước. Cùng với đó, cần tạo môi trường thông thoáng cho sự phát triển các ngành CNVH. “Điều này nên xuất phát từ việc tạo ra hành lang pháp lý phù hợp qua việc ban hành, sửa đổi các luật theo hướng thúc đẩy các ngành CNVH phát triển. Cả những luật trực tiếp liên quan đến 12 ngành CNVH, lẫn các luật gián tiếp như đất đai, thuế, phí, đối tác công - tư, quản lý, sử dụng tài sản công hay luật hiến tặng và bảo trợ cho văn hóa...”, ông Sơn nêu quan điểm.
Bên cạnh đó, cần quan tâm nhiều hơn đến yếu tố then chốt nhất - chính là nguồn lực cho văn hóa, đặc biệt là nguồn nhân lực. Ngoài ra, PGS.TS Bùi Hoài Sơn cũng kiến nghị cần phát triển thị trường nghệ thuật, có những chính sách đãi ngộ tốt để người nghệ sĩ có thể sống được bằng nghề của mình, toàn tâm, toàn ý cho sáng tạo, từ đó thu hút được người tài đến với lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Ngoài ra, cần xây dựng một số thương hiệu cho các ngành CNVH Việt Nam, từ đó tạo đòn bẩy cho quá trình hợp tác quốc tế, tạo môi trường kích thích sáng tạo, đam mê đối với sự phát triển các ngành CNVH trong toàn xã hội.
Theo dõi chúng tôi trên:
(PLM) - Là một trong những khách hàng đầu tiên của Công ty Cổ phần Bất động sản Việt Nam (Công ty Vinaland), tưởng chừng sẽ được hưởng nhiều ưu đãi hơn những khách hàng sau, thế nhưng ông Nguyễn Văn Hiếu, trú tại phường Hiệp Bình, TP Hồ Chí Minh lại trở thành nạn nhân “bất đắc dĩ” trong “ván cờ” tranh chấp nội bộ của Công ty Vinaland.
Tuấn Anh
(PLM) - Gây dựng thương hiệu trong hơn 20 năm qua bởi sự tìm tòi, sáng tạo trong cách làm hương nhang, thế nhưng gia đình ông Phạm Xuân Định và bà Bùi Thị Lan, địa chỉ tại tỉnh Ninh Bình lại đang phải đối diện với nguy cơ mất tên thương hiệu hương "Định Lan" chỉ vì sự chủ quan của mình.
Tuấn Anh - Mỵ Châu
(PLM) - Theo nhận định của các chuyên gia khí tượng, vùng áp thấp mới (ký hiệu Invest 90W) vừa hình thành ở ngoài khơi phía Đông Philippines có khả năng rất cao mạnh lên thành bão, thậm chí đạt cấp cuồng phong, và có thể tiến vào khu vực phía Bắc Biển Đông khoảng ngày 23/9. Nếu kịch bản này xảy ra, đây sẽ là cơn bão mạnh tiếp nối ngay sau đợt Áp thấp nhiệt đới vừa ảnh hưởng đến khu vực miền Trung và Nam Bộ nước ta.
(PLM) - Mới đây, trong bảng tổng hợp ý kiến góp ý cho dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Bộ Công an đã đề xuất nghiên cứu bổ sung quy định miễn thuế TNCN đối với tiền lương, tiền công và các khoản có tính chất tiền công được trả từ nguồn ngân sách nhà nước.
(PLM) - Apple vừa phát hành bản cập nhật chính thức iOS 26, được đánh giá là một trong những nâng cấp toàn diện nhất từ trước tới nay cho dòng iPhone.
(PLM) - Ngày 16/9, Công an TP.HCM cho biết đã bắt khẩn cấp hai TikToker là Lương Công Thuận (27 tuổi) và Lê Văn Nhâm (33 tuổi, cùng ngụ TP.HCM) để điều tra về hành vi “Gây rối trật tự công cộng”.
(PLM) - Hôm nay 17-9, Giá vàng miếng và vàng nhẫn trong nước đồng loạt tăng vọt. Tương tự, trên thị trường vàng thế giới, giá vàng cũng ghi nhận mức tăng chóng mặt đến 10,2% nếu tính trong vòng 30 ngày qua.
(PLM) - Triển lãm “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”, tại Trung tâm Triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội), đã trở thành điểm nhấn quan trọng trong chuỗi các hoạt động kỷ niệm 80 năm lịch sử đấu tranh, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Sự kiện mang đến cho công chúng cơ hội trải nghiệm một bức tranh toàn diện về những thành tựu nổi bật trên nhiều lĩnh vực, từ chính trị, kinh tế, xã hội đến văn hóa, quốc phòng, an ninh và đối ngoại, phản ánh sinh động quá trình phát triển đất nước trong 8 thập kỷ qua.
Vụ việc một ngôi nhà 2 tầng xây "nhầm" trên thửa đất đã có sổ đỏ tại Hải Phòng đặt ra nhiều câu hỏi pháp lý đáng chú ý. Vụ việc không chỉ dừng lại ở tranh chấp dân sự mà còn gióng lên hồi chuông cảnh báo về hành vi xâm phạm quyền sử dụng đất.
(PLM) - Sáng 16/9, tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai bốn nghị quyết mới của Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Lê Thành Long nhấn mạnh: Nghị quyết 72-NQ/TW về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân trong tình hình mới là một nghị quyết có ý nghĩa chiến lược, toàn diện và mang tính hành động cao, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước đối với sự nghiệp chăm sóc sức khỏe toàn dân.
