LTS: Trong bất cứ giai đoạn cách mạng nào, việc trở thành đại biểu dân cử không chỉ là vinh dự mà còn là trọng trách lớn lao. Với yêu cầu tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, hơn bao giờ hết, người đại biểu dân cử phải là trung tâm của mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân; không chỉ nói thay tiếng nói của Nhân dân, mà còn phải hành động vì Nhân dân; đấu tranh vì dân chủ, công bằng, vì sự phát triển phồn vinh, bền vững.
Kỳ 1: Trọng trách thiêng liêng của đại biểu dân cử trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam
“Quyết không phụ lòng tin cậy của đồng bào và Quốc hội”
Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò, trọng trách của đại biểu dân cử luôn chiếm vị trí rất quan trọng. Người luôn coi trọng công tác đào tạo, huấn luyện, xây dựng và rèn giũa cán bộ, trong đó có đại biểu dân cử sao cho thật sự xứng đáng với niềm tin của cử tri và Nhân dân.
Trong Thư gửi đồng bào toàn quốc (tháng 10/1944), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “... chúng ta trước phải có một cái cơ cấu đại biểu cho sự chân thành đoàn kết và hành động nhất trí của toàn thể quốc dân ta. Mà cơ cấu ấy thì phải do một cuộc toàn quốc đại biểu đại hội... trong nước bầu cử ra. Một cơ cấu như thế mới đủ lực lượng và oai tín, trong thì lãnh đạo công việc cứu quốc, kiến quốc, ngoài thì giao thiệp với các hữu bang”.
Ngày 5/01/1946, trong Lời kêu gọi quốc dân đi bỏ phiếu, Bác cũng nêu rõ: “Những người trúng cử, sẽ phải ra sức giữ vững nền độc lập của Tổ quốc, ra sức mưu sự hạnh phúc cho đồng bào. Phải luôn luôn nhớ và thực hành câu: Vì lợi nước, quên lợi nhà; vì lợi chung, quên lợi riêng. Phải làm cho xứng đáng với đồng bào, cho xứng đáng với Tổ quốc”.
Hay, trong bài nói tại Kỳ họp thứ 12, Quốc hội khóa I, Bác đã khẳng định: “Quốc hội ta đã hết lòng vì dân, vì nước, đã làm trọn một cách vẻ vang nhiệm vụ của những người đại biểu của Nhân dân”.
Phát biểu tại Đại hội Nhân dân Thủ đô chào mừng các vị ứng cử đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tại Hà Nội ra mắt cử tri (ngày 24/4/1960), Người nói: “Quốc hội khóa II phải là Quốc hội xây dựng CNXH ở miền Bắc làm nền tảng vững chắc cho công cuộc đấu tranh thống nhất nước nhà. Vì vậy, Quốc hội phải có những đại biểu thật xứng đáng, những đại biểu một lòng, một dạ phục vụ Tổ quốc, phục vụ Nhân dân và phục vụ CNXH... Những người được cử vào Quốc hội khóa II sẽ luôn luôn cố gắng để xứng đáng là những người đày tớ trung thành của đồng bào, những đại biểu cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, hết lòng, hết sức phục vụ Tổ quốc, phục vụ Nhân dân, phục vụ CNXH”.
Ngày 03/7/1964, tại Lễ bế mạc Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa III, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng khẳng định: “Tôi xin hứa với Quốc hội rằng: vì Tổ quốc, vì Nhân dân, chúng tôi sẽ luôn luôn cố gắng làm tròn trách nhiệm của mình, quyết không phụ lòng tin cậy của đồng bào và Quốc hội”. Đó là lời hứa, sự quyết tâm của một vị lãnh tụ đối với trọng trách mà mình vinh dự được cử tri tín nhiệm bầu ra.
Người đại diện cao nhất cho ý chí, nguyện vọng và quyền lực của Nhân dân
Trong mô hình Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, mọi quyền lực nhà nước đều thuộc về Nhân dân và được thực hiện thông qua các cơ quan dân cử, trong đó Quốc hội và HĐND các cấp đóng vai trò trung tâm trong việc thể chế hóa quyền làm chủ của Nhân dân. Đại biểu dân cử chính là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền lực chính trị của Nhân dân.
Quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ta luôn coi đại biểu dân cử là cầu nối, đại diện cho ý chí và nguyện vọng của Nhân dân, đồng thời là phương thức thể hiện quyền làm chủ của Nhân dân. Do đó, việc xây dựng đội ngũ đại biểu dân cử thực sự chất lượng là một trong những yếu tố rất quan trọng trong quá trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam.
Tại Chỉ thị 46-CT/TW ngày 16/5/2025 về lãnh đạo cuộc bầu cử ĐBQH khóa XVI và bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, Bộ Chính trị đã nêu rõ: Cùng với đại hội đảng các cấp, cuộc bầu cử là dịp quan trọng để tiếp tục xây dựng, củng cố và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân. Vì vậy, việc lựa chọn, bầu ra những đại biểu tiêu biểu, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân trong Quốc hội và HĐND các cấp nhiệm kỳ mới là một nhiệm vụ trọng tâm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong năm 2026.
Theo Hiến pháp năm 2013, Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam là Nhà nước pháp quyền XHCN của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân. Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam do Nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức. Và: Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, bằng dân chủ đại diện thông qua Quốc hội, HĐND và thông qua các cơ quan khác của Nhà nước.
Luật Tổ chức Quốc hội 2014 (sửa đổi, bổ sung 2020 và 2025) quy định rõ: ĐBQH là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân ở đơn vị bầu cử ra mình và của Nhân dân cả nước; là người thay mặt Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước trong Quốc hội. ĐBQH chịu trách nhiệm trước cử tri và trước Quốc hội về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn đại biểu của mình. Còn Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định: Đại biểu HĐND là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân địa phương, chịu trách nhiệm trước cử tri địa phương và trước HĐND về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn đại biểu của mình.
Do đó, ĐBQH, đại biểu HĐND là những người được Nhân dân trực tiếp lựa chọn, thông qua lá phiếu dân chủ, bình đẳng và công khai; là “mắt xích” trung tâm để thực hiện sự ủy quyền quyền lực của Nhân dân cho Nhà nước. Họ đại diện cho Nhân dân, thay mặt Nhân dân để thực hiện quyền lập pháp, quyết định chính sách quan trọng và giám sát hoạt động của bộ máy nhà nước. Mỗi đại biểu không chỉ mang trọng trách chính trị mà còn là biểu tượng pháp lý cụ thể hóa nguyên tắc “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.
Nói tiếng nói của Nhân dân và hành động vì lợi ích của Nhân dân
Khi “gánh vác” trọng trách thiêng liêng của đại biểu dân cử, “gánh vác” niềm tin và sự kỳ vọng của cử tri trong kỷ nguyên mới, mỗi đại biểu dân cử cần phải nói tiếng nói của Nhân dân và hành động vì lợi ích của Nhân dân; có trách nhiệm thể hiện ý chí, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân trong các quyết định, hành động của mình, bảo đảm rằng tiếng nói của người dân được lắng nghe, xem xét và phản ánh đúng mức trong hoạt động của cơ quan nhà nước, góp phần xây dựng chính sách và pháp luật phục vụ lợi ích chung.
Trả lời phỏng vấn báo chí ngay sau khi bỏ phiếu bầu cử (ngày 23/5/2021), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng bày tỏ mong muốn, cũng như mọi cử tri cả nước, tất cả ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp được bầu lần này, sẽ hết lòng vì dân, vì nước, phụng sự Nhân dân, thực hiện đầy đủ trách nhiệm, nghĩa vụ cao cả của mình theo đúng Hiến pháp và pháp luật quy định. Nhất là tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Nhân dân, với Hiến pháp nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, thực hiện đầy đủ trách nhiệm của người đại biểu được dân tín nhiệm bầu ra, thay mặt cho Nhân dân để tham gia quản lý đất nước, quản lý xã hội.
Là đại biểu của Nhân dân thì phải thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện, giữ gìn phẩm chất, đạo đức, nâng cao trình độ mọi mặt, gần gũi và lắng nghe ý kiến của cử tri, của Nhân dân, thực hiện và hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ mà cử tri và Nhân dân tin tưởng, giao phó. Ngày 20/6/2021, phát biểu tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã nhắc lại những khẳng định nêu trên.
Trong buổi gặp mặt Nhóm ĐBQH trẻ khóa XV nhân dịp kỷ niệm 10 năm thành lập Nhóm ĐBQH trẻ Việt Nam (từ năm 2015 - 2025) chiều 24/6/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, sự có mặt của các ĐBQH trẻ trong Quốc hội không chỉ là niềm vinh dự lớn lao mà còn là trách nhiệm chính trị rất nặng nề mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân tin tưởng giao phó.
Tổng Bí thư đề nghị các ĐBQH trẻ hãy xuống cùng cơ sở để đồng hành với cán bộ các cấp vận hành bộ máy hành chính, nhất là ở cấp xã, để cùng phát hiện những “nút thắt”, “điểm nghẽn”, vấn đề bất hợp lý, vấn đề cần điều chỉnh, bổ sung liên quan đến hành lang pháp lý để kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét giải quyết...
Cuộc bầu cử ĐBQH và HĐND các cấp tới đây không chỉ là hoạt động dân chủ mang tính định kỳ mà còn là dấu mốc quan trọng trong việc đổi mới phương thức lựa chọn, giám sát đại biểu dân cử. Yêu cầu đặt ra là công khai - minh bạch - dân chủ thực chất - lựa chọn người có tâm, có tầm, thực sự đại diện cho Nhân dân.
Để thực hiện được sứ mệnh cao cả của mình, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, mỗi ĐBQH trẻ cần thường xuyên tự soi lại mình, rèn luyện, học hỏi và cống hiến không ngừng. Các ĐBQH trẻ phải kiên định lý tưởng cách mạng, trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân; không dao động trước khó khăn, không bị chi phối bởi tư lợi, không đánh mất chính mình trước cám dỗ quyền lực hay danh lợi; dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới, dám chịu trách nhiệm.
Các ĐBQH trẻ cần sâu sát thực tiễn, gần gũi Nhân dân, thực sự là đại biểu của Nhân dân; luôn học tập, rèn luyện, trưởng thành, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ để hoàn thành nhiệm vụ, đoàn kết nhất trí trong cơ quan đơn vị, tạo thành khối thống nhất trong công tác.
Sáng 27/8/2025, nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm đã gặp mặt các thế hệ ĐBQH qua các thời kỳ. Buổi gặp mặt là dịp lãnh đạo Đảng, Nhà nước tri ân những cống hiến, hy sinh của các ĐBQH qua các thời kỳ; thể hiện sự quan tâm, gửi gắm niềm tin và kỳ vọng vào cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất trong giai đoạn phát triển mới; là nguồn cổ vũ to lớn để mỗi ĐBQH vững tin hơn trên con đường phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân.
(Còn tiếp)
(PLM) - Chiều 22/9 tại Hà Nội, Bộ Quốc phòng tổ chức họp báo giới thiệu Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XII, nhiệm kỳ 2025 – 2030. Thiếu tướng Nguyễn Xuân Thủy, Phó Cục trưởng Cục Tuyên huấn/Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam chủ trì buổi họp báo.
Vụ việc “1 thửa đất, 4 sổ đỏ” tại địa chỉ 38 Tống Duy Tân, phường Hạc Thành (trước thuộc phường Lam Sơn) đã kéo dài hơn một thập kỉ với hàng loạt sai phạm liên quan đến việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. UBND tỉnh Thanh Hóa đã giao cho UBND phường Hạc Thành trả lời báo chí nhưng đến nay vẫn chưa có câu trả lời. Điều này đã làm dấy nên thắc mắc về tính minh bạch của địa phương.
(PLM) - Trong bối cảnh thị trường phân bón đang bị lũng đoạn bởi hàng giả, hàng kém chất lượng, sản phẩm phân bón Ecosi TN Silic Đông Sơn được quảng bá hoành tráng, khẳng định “công nghệ hiện đại” nhưng lại không có cơ sở sản xuất tại chính địa chỉ ghi trên bao bì, việc sản xuất gia công lại được ủy quyền cho một công ty ở tỉnh khác – điều này có nhiều bất thường.
(PLM) - Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, bão số 9 với tên gọi quốc tế Ragasa khi tiến vào Biển Đông có cường độ cực đại cấp 16-17, giật trên cấp 17 và nằm trong nhóm siêu bão mạnh nhất từng xuất hiện trên Biển Đông.
(PLM) - Vừa qua, Báo Pháp luật Việt Nam nhận được thông tin phản ánh của ông Phạm Vũ Bình (trú tại tổ 3 Duyên Hải, phường Lào Cai, tỉnh Lào Cai) về việc bị một nhóm người lạ mặt cầm theo cuốc, xẻng cùng máy xúc đến đập phá tài sản của mình. Về sự việc trên, Luật sư Phan Kế Hiền - Đoàn luật sư TP.Hà Nội cho biết: “Theo quy định pháp luật, không cá nhân hay nhóm người nào có quyền tự ý phá dỡ tài sản của công dân nếu không có quyết định cưỡng chế hợp pháp. Đối với trường hợp công trình vi phạm thì chỉ cơ quan nhà nước có thẩm quyền mới có quyền thực hiện cưỡng chế tài sản của người dân, tuy nhiên, việc này không thể tiến hành tùy tiện mà cũng phải được thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục do pháp luật quy định”.
(PLM) Vào khoảng 14h40 chiều 15/9/2025, tại sân vận động Sóc Sơn (Hà Nội) đã xảy ra một vụ xô xát nghiêm trọng khiến chị H.H.T. (SN 1997) phải nhập viện cấp cứu.
Tuấn Kiệt - Hương Giang
(PLM) - Hồi 13 giờ ngày 21/9, vị trí tâm bão RAGASA ở khoảng 18,5 độ Vĩ Bắc; 126,2 độ Kinh Đông, cách đảo Lu-Dông (Philippines) khoảng 430 km về phía Đông. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 14-15 (150-183 km/giờ), giật trên cấp 17. Bão di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc với tốc độ 15-20 km/giờ.
(PLM) - Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, hồi 19 giờ ngày 21.9, vị trí tâm siêu bão Ragasa ở vào khoảng 18,9 độ vĩ bắc; 125,4 độ kinh đông, cách đảo Luzon (Philippines) khoảng 350km về phía đông. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 16 - 17 (184 - 221km/giờ), giật trên cấp 17. Siêu bão di chuyển theo hướng tây bắc với tốc độ khoảng 15 - 20km/giờ.
(PLM) - Vụ việc lan truyền trên mạng xã hội trong tối 17/9, tại quán cà phê trong khu đô thị Times City, phường Vĩnh Tuy, Hà Nội, nhân viên thu ngân của quán bị hành hung sau khi nhắc nhở khách hàng về quy định “không hút thuốc lá”. Dù có biển cấm, nhóm khách vẫn châm thuốc và bị nhắc nhở nhiều lần. Trong lần nhắc thứ ba, một người trong nhóm “giơ tay ra hiệu”, được dân mạng gọi vui là “tổng tài”, để người bên cạnh lao vào tấn công nhân viên quán.
(PLM) Hoàng gia Anh đón Tổng thống Trump bằng nghi lễ được truyền thông đánh giá là "chưa từng có", với 41 phát đại bác, duyệt đội danh dự và diễu hành bằng xe ngựa hoàng gia Irish State Coach. Lễ quân nhạc Beating Retreat với 200 nhạc công và màn trình diễn của đội bay Red Arrows cũng lần đầu tiên được Hoàng gia Anh tổ chức để vinh danh một nguyên thủ nước ngoài.