Đấu thầu mua sắm thiết bị y tế: Chủ đầu tư có thể chọn giá cao nhất

Để tiếp tục thể chế hóa Nghị quyết số 30/NQ-CP ngày 4/3/2023 về việc tiếp tục thực hiện các giải pháp để bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 14/2023/TT-BYT Quy định trình tự, thủ tục xây dựng giá gói thầu mua sắm hàng hóa và cung cấp dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế công lập.

Thông tư này tạo hành lang pháp lý, khắc phục được các khó khăn vướng mắc để các đơn vị yên tâm, chủ động mua sắm được trang thiết bị y tế chuẩn phù hợp với yêu cầu chuyên môn.

Khắc phục tình trạng phải mua thiết bị giá rẻ nhất

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận, quy định mới của Bộ Y tế cho phép khi xây dựng giá gói thầu mua sắm hàng hóa và cung cấp dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế, chủ đầu tư xác định giá gói thầu theo một trong các phương pháp:

- Thu thập báo giá do các cơ sở kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế cung cấp

- Khảo sát giá trúng thầu của hàng hóa, dịch vụ tương tự trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia

- Kết quả thẩm định giá của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, doanh nghiệp thẩm định giá.

Thông tư này cũng quy định khi áp dụng phương pháp xác định giá gói thầu, phương pháp được sử dụng đầu tiên là phương pháp thu thập báo giá của các nhà cung cấp. Trường hợp chủ đầu tư sử dụng từ 02 phương pháp xác định giá gói thầu trở lên thì có thể được lựa chọn giá cao nhất, phù hợp với khả năng tài chính và yêu cầu chuyên môn.

Quy định này được kỳ vọng sẽ khắc phục được tình trạng các cơ sở y tế phải mua trang thiết bị theo giá rẻ nhất nhưng không đáp ứng yêu cầu chuyên môn trong khám bệnh, chữa bệnh.

Đối với việc xây dựng giá gói thầu trang thiết bị y tế và linh kiện, phụ kiện, vật tư thay thế sử dụng cho trang thiết bị y tế, phương pháp xây dựng giá tương tự với hàng hóa và cung cấp dịch vụ, thông tư quy định: Nếu xây dựng giá gói thầu theo báo giá của nhà cung cấp, Bộ Y tế hướng dẫn, căn cứ vào số báo giá nhận được, kể cả trường hợp chỉ nhận được 1-2 báo giá, chủ đầu tư sẽ quyết định theo một trong các phương thức: Tự quyết định lựa chọn giá gói thầu hoặc giao hội đồng thực hiện việc xem xét, lựa chọn giá để trình chủ đầu tư xem xét, quyết định.

Trường hợp có từ 2 báo giá trở lên thì có thể được lựa chọn báo giá cao nhất, phù hợp với khả năng tài chính và yêu cầu chuyên môn.

Trường hợp để bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền hoặc cần triển khai ngay theo quy định của Luật Đấu thầu, chủ đầu tư được phép gửi trực tiếp yêu cầu báo giá đến nhà cung cấp.

Theo Thứ trưởng Lê Đức Luận, với thông tư mới, khi xây dựng giá gói thầu, chủ đầu tư quyết định việc thành lập Hội đồng hoặc đề nghị Sở Y tế hỗ trợ thành lập Hội đồng để lựa chọn danh mục, yêu cầu về tính năng và yêu cầu kỹ thuật cơ bản trên cơ sở yêu cầu về chuyên môn để đăng tải yêu cầu báo giá trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia hoặc trên Cổng thông tin điện tử... trong thời gian tối thiểu 10 ngày kể từ ngày thông tin đăng tải thành công, chủ đầu tư căn cứ số báo giá nhận được (kể cả trường hợp chỉ nhận được 01 hoặc 02 báo giá) và quyết định giá gói thầu.

Trường hợp trên thị trường Việt Nam chỉ có 01 hoặc 02 nhà cung cấp hoặc để bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền hoặc cần triển khai ngay, chủ đầu tư được phép gửi trực tiếp yêu cầu báo giá đến nhà cung cấp.

Đối với phương pháp xây dựng giá gói thầu theo kết quả khảo sát giá trúng thầu của hàng hóa, dịch vụ tương tự đã được đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia tối đa không quá 120 ngày tính từ ngày trình phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu.

Đối với phương pháp xây dựng giá theo kết quả thẩm định giá, chủ đầu tư thực hiện lựa chọn đơn vị thẩm định giá, được sử dụng kết quả do cơ quan thẩm định giá cung cấp để xây dựng giá gói thầu và không phải chịu trách nhiệm về kết quả thẩm định giá do đơn vị thẩm định giá cung cấp.

Chẳng hạn như khi lập giá gói thầu mua test, kit xét nghiệm của máy xét nghiệm hãng A, chủ đầu tư được quyền lấy báo giá từ hãng A hoặc nhà cung cấp được hãng A này chỉ định, ủy quyền…

Hướng dẫn này có hiệu lực từ tháng Bảy đến hết tháng 12/2023, thể chế hóa Nghị quyết 30 của Chính phủ.

Trình tự, thủ tục được rút gọn

Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận cho hay mục đích ban hành Thông tư để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong mua sắm trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế công lập, đặc biệt là xây dựng giá gói thầu, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 30/NQ-CP ngày 4/3/2023 về việc tiếp tục thực hiện các giải pháp để bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế. Nghị quyết này "cho phép các cơ sở y tế được áp dụng thí điểm hướng dẫn về xây dựng giá gói thầu trong năm 2023".

Sau khi Nghị quyết số 30/NQ-CP được ban hành, Bộ Y tế đã tích cực triển khai đến các đơn vị, địa phương và trên thực tế đã góp phần tháo gỡ được những khó khăn, "nút thắt", điểm nghẽn trong mua sắm, đấu thầu trang thiết bị, hóa chất, vật tư y tế.

Do vậy, để thể chế hóa Nghị quyết số 30/NQ-CP, khắc phục triệt để các khó khăn nêu trên, Chính phủ giao Bộ Y tế xây dựng và ban hành Thông tư Quy định trình tự, thủ tục xây dựng giá gói thầu mua sắm hàng hóa và cung cấp dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế công lập trong quý II năm 2023 theo trình tự thủ tục rút gọn.

Về phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng, thông tư này quy định trình tự, thủ tục xây dựng giá gói thầu mua sắm hàng hóa và cung cấp dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế công lập, bao gồm: Mua sắm trang thiết bị y tế; mua sắm linh kiện, phụ kiện, vật tư thay thế sử dụng cho trang thiết bị y tế; dịch vụ sửa chữa, bảo dưỡng, kiểm định, hiệu chuẩn trang thiết bị y tế tại các cơ quan, đơn vị, cơ sở y tế công lập.

Về hiệu quả tác động, Bộ Y tế cho rằng thông tư này tạo hành lang pháp lý, khắc phục được các khó khăn vướng mắc, xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm trong từng nội dung thực hiện nên các đơn vị yên tâm, chủ động, tích cực triển khai thực hiện, giúp cơ sở y tế công lập mua sắm được trang thiết bị y tế, linh kiện, vật tư thay thế cũng như dịch vụ thuộc lĩnh vực trang thiết bị y tế như sửa chữa, bảo dưỡng, kiểm định, hiệu chuẩn phù hợp với yêu cầu chuyên môn, bảo đảm vận hành, khai thác sử dụng hiệu quả thiết bị y tế của cơ sở y tế.

Trước đó, Nghị quyết 30 của Chính phủ đã tháo gỡ nhiều “nút thắt” trong mua sắm, đấu thầu trang thiết bị y tế, trong đó bãi bỏ quy định tham khảo 3 báo giá từ các nhà cung cấp khác nhau khi xây dựng giá đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế; được lấy báo giá trực tiếp từ nhà phân phối khi mua máy độc quyền.../.