Cao Bằng: Nhức nhối vấn nạn "vàng tặc" lộng hành tại huyện Bảo Lâm
Ngày 17/2/2022, nhóm phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã thâm nhập thành công địa điểm khai thác vàng quy mô lớn tại xóm Đoàn Kết ( thôn Pác Kén cũ), xã Nam Cao, huyện Bảo Lâm, tỉnh Cao Bằng. Hình thức khai thác dạng cuốn chiếu từ dưới ngược lên đầu nguồn, bằng rất nhiều máy xúc cỡ lớn.
Ghi nhận thực tế cho thấy, khoảng hơn 1 km bị cày xới đảo lộn khiến cả dòng suối đặc sánh bùn đất chảy lờ đờ thỉnh thoảng lại ùn ứ vì những mô đống khổng lồ đắp ngang dòng suối .
Không chỉ đào bới dưới lòng suối, mà các đối tượng còn mua bán đất nông nghiệp cho nhau rồi tiến hành đào đãi vô tội vạ. Hàng trăm ụ cát sỏi, đất thải mọc lên san sát án ngữ, tắc nghẽn lòng suối.
Có những điểm được máy xúc vục sâu hàng chục mét, các đối tượng "vàng tặc" còn dùng hệ thống sàng tuyển thiết kế bằng sắt kê sát mép nước rồi múc đất đá đổ lên rầm rập suốt ngày đêm như vậy, các phu vàng được chia thành ca thay nhau vận hành máy xúc, máy nổ và bơm nước lên giàn sàng tuyển vàng.
Mới chỉ đếm sơ sơ đã có tổ 3 tham gia, mỗi tổ gồm 3 chiếc máy xúc tổng cộng là 9 chiếc máy xúc cùng các hệ thống tuyển rửa khác, tạo nên một đại công trường rầm rộ.
Tuy nhiên, mọi hoạt động của các tổ "vàng tặc” này lại không hề gặp chút trở ngại nào từ phía cơ quan chức năng và ngang nhiên như những điểm đã được cấp phép.
Lán trại căng bạt ngay bờ suối, hoặc núp sau những ngôi nhà sàn của người dân với sàn tre vách nứa sơ sài nhưng lại có sức chứa tới vài chục người từ tứ xứ.
Anh Q nhà ở huyện Yên Minh (Hà Giang) cho biết : "Em sang đây lái máy thuê lương 9 triệu 1 tháng, nếu đảm bảo làm đủ 27 ngày. Còn mấy anh em khác nấu cơm và bơm nước thì chỉ được 6 triệu đồng /tháng, bọn em không phải người của công ty nào, mấy ông chủ tự lo luật lá rồi thuê bọn em làm! "
Khi được hỏi việc khai thác này có được cấp phép hay không thì những người quản lý còn tỏ ra ngơ ngác như không hề hay biết 2 từ ấy là gì ?
Một chủ nhà cho biết: "Mấy hôm giáp tết mình bán ruộng và cả khu suối này nữa, họ lấy vàng xong lại trả đất về cho mình thôi mà."
Việc người dân tự ý bán đất nông nghiệp, rồi đi làm thuê cho các bưởng vàng ở đây không còn là chuyện hiếm lạ, họ bỏ sức lực quần quật cũng chỉ đổi được vài trăm nghìn một ngày, mà không nghĩ tới hậu quả, đất đai bị hủy hoại biến dạng, môi trường bị ô nhiễm nặng nề, thậm chí sống giữa vựa vàng mà rất nhiều người vẫn cứ nghèo xơ xác .
Trước tình trạng vàng tặc ngang nhiên hoạt động với quy mô lớn trên diện rộng, trao đổi với PV, ông Lâm – Chủ tịch UBND xã Nam Cao cho biết: "Trên địa bàn xã Nam Cao hiện không có đơn vị nào được cấp phép khai thác vàng, trước tết chúng tôi cũng đã tổ chức kiểm tra lập biên bản đình chỉ rồi, nhưng sau đó họ vẫn lén lút hoạt động. Những máy móc thiết bị đào đãi vàng ở đây là các cá nhân chứ không phải đơn vị nào được cấp phép.
Để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản diễn ra công khai trên địa bàn, trách nhiệm đầu tiên thuộc về chính quyền địa phương. Do đó chúng tôi phải thường xuyên kiểm tra, đã lập biên bản đình chỉ trường hợp tên là Bồn Văn T . Người bên Hà Giang sang tổ chức khai thác.
Tuy nhiên, những lần sau đó thì họ có người thông tin trước nên chúng tôi cứ đi đến nơi là máy móc thiết bị đã được dọn dẹp hết, thành thử chẳng thu giữ được gì cả.
Những nhức nhối về nạn đào đãi vàng trái phép tại địa phương mình vẫn đang tồn tại, nhiều người dân đã phản ánh tới chính quyền, chúng tôi đều tiếp thu và sau khi kiểm tra đình chỉ đều đã báo cáo lên huyện", ông Lâm thừa nhận.
Lãnh đạo huyện Bảo Lâm và Sở Tài nguyên và Môi trường nói gì về thực trạng này, Báo Pháp luật Việt Nam sẽ thông tin ở số báo sau.