Chủ tịch tỉnh Yên Bái yêu cầu xử lý nghiêm tình trạng khai thác đá đỏ trái phép tại Lục Yên
Theo đó, Chủ tịch tỉnh Yên Trần Huy Tuấn cho biết, ông đã giao cho Chủ tịch UBND huyện Lục Yên chỉ đạo các đơn vị chức năng vào cuộc làm rõ, xử lý nghiêm những đối tượng ngang nhiên khai thác trái phép nói trên.
"Quan điểm của UBND tỉnh Yên Bái là xử lý dứt điểm, nếu chính quyền địa phương không thực hiện, UBND tỉnh sẽ xử lý trách nhiệm người đứng đầu", ông Tuấn khẳng định.
Còn về phía UBND huyện Lục Yên, trao đổi với PV Pháp luật Plus vào sáng nay ngày 22/9, Chủ tịch UBND huyện Lục Yên Đinh Khắc Yên cho biết: "Sau khi nhận được thông tin phản ánh từ quý báo, ngày 21/9, tôi đã giao cho Công an huyện, UBND các xã Khánh Hoà và xã Động Quan vào cuộc truy quyét những đối tượng thác đá trái phép đỏ này".
"Trong quá trình vào cuộc truy quét, lực lượng chức năng đã thu giữ một số máy móc, lập biên bản đối với một số cá nhân tổ chức khai thác để tiền hành xử lý hành chính", ông Yên cho hay.
Cũng liên quan đến vụ việc này, trước đó, ngày 20/9, Phó chủ tịch UBND huyện Lục Yên Đoàn Ngọc Tuấn đã ký công văn hoả tốc gửi Phòng Tài nguyên Môi trường, Công an huyện Lục Yên, UBND xã Khánh Hoà, UBND xã Động Quan.
Theo đó, Phó chủ tịch UBND huyện giao Phòng Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với Công an huyện, UBND các xã tiến hành kiểm tra, làm rõ, kịp thời xử lý và ngăn chặn hoạt động khai thác khoáng sản trái phép theo phản ánh của Pháp luật Plus tại thôn Làng Chạp xã Khánh Hoà và khu vực Km56 (đằng sau cây xăng) xã Động Quan, báo cáo kết quả thực hiện trước ngày 25/9.
Trước đó như Pháp luật Plus đã thông tin, hàng chục tụ điểm khai thác đá đỏ trái phép, với nhiều máy móc thiết bị cỡ lớn gây tác hại nặng nề, khiến nguồn nước chuyển màu đỏ đục đặc sánh.
Vật lộn với con đường đất như đầm lầy ruột, khoảng gần 10 km men theo dòng suối có màu đỏ đục chảy len lỏi trong địa bàn xã Khánh Hòa (Lục Yên, Yên Bái).
Hơn một giờ sau chúng tôi đã đến thôn Làng Chạp, nơi được mệnh danh là "thủ phủ" đá đỏ quý hiếm.
Đứng trước ngã 3 suối, anh H người dẫn đường chỉ tay vào dòng nước buồn bã chia sẻ: "Cũng may là còn con suối kia hòa loãng nếu không thì cứ tình trạng khai thác đá đỏ tạo nhiều bùn đặc sánh thế này thì người dân không thể canh tác tưới tiêu cho đồng ruộng phía dưới được".
Tiếp tục di chuyển đã xuất hiện từng tốp, hàng chục xe máy dựng ven đường của những người dân tứ xứ đổ về tìm đá đỏ.
Gặp 1 số người đi ngược chiều, anh H dừng lại nói chuyện bằng tiếng dân tộc sau đó dịch lại cho chúng tôi: "Phía bên kia làm quy mô lắm có lắp cả thiết bị CAMERA giám sát cơ nhưng mà họ không cho vào đâu?
Bên này hàng chục điểm cũng dùng máy xúc đào tới tẩy xong đã rút máy xúc ra rồi giờ chỉ còn công nhân sàng tuyển bắn xì bằng hệ thống bơm xịt thôi".
Quan sát theo hướng tay chỉ của những người dân, chúng tôi thấy phía bên kia là cả một quả đồi đang bị bới móc bởi mấy chiếc máy xúc cỡ lớn mà theo họ thì rất khó tiếp cận.
Đường ống cũng như các thiết bị máy móc được lắp đặt rất bài bản chuyên nghiệp. Điều đáng nói là không hề có bất cứ hệ thống xử lý chất thải nào mà tất cả đều tống thẳng xuống suối.
Qua mấy điểm tiếp theo bắt gặp nhiều người dân áo quần lấm lem bùn đất đang dùng cuốc xẻng đào bới và lấy máy bơm nước công suất lớn phun rửa bới nhặt những viên đá có màu đỏ đun bỏ vào lọ hoặc cất giấu trong bọc túi ny long đẫm nước.
Anh P người làng Chạp khoe với chúng tôi: "Bọn em làm ăn chia với chủ đất là chị H nên không phải mua chứ dân nơi khác đến là cứ phải mua đất rồi mới thuê máy xúc đào khoét tốn kém lắm.
Khi được hỏi khu vực máy xúc đang gào rú hoạt động là của ai? Anh H cho biết: "Hầu hết đất ở đây chưa có CNQSDĐ đâu, phía trên kia là rừng phòng hộ đấy.
Còn chỗ máy xúc đang tìm đá đỏ kia thuộc đất gì của ai thì không biết. Chỉ biết việc đào bới là của mấy người trên huyện Lục Yên về làm đấy. Cái máy xúc màu xanh kia hôm nọ bị bắt vì cuốc tìm đá đỏ. Mới được thả ra hôm nay lại thấy làm bình thường.
Sau khi chứng kiến nhiều ha đất bị đào bới không thương tiếc gây ô nhiễm nặng nề về nguồn nước. Chúng tôi đã liên hệ với ông Vũ Hoàng – Chủ tịch UBND xã Khánh Hòa (Lục Yên, Yên Bái).
Ông Hoàng khẳng định: "Toàn bộ việc khai thác đá đỏ ở khu vực thôn Làng Chạp là vụng trộm. Chúng tôi vẫn thường xuyên kiểm tra và cũng phát hiện nước suối đỏ đục.
Nhưng khi vào tới nơi thì các đối tượng đã tháo dỡ rút chạy nên không bắt được. Cũng có 1 vài vụ bị xử lý về lĩnh vực khai thác khoáng sản trái phép mà gần đây nhất vào khoảng tháng 6 -7 ".
Rời khỏi khu vực khai thác đá đỏ trái phép tại thôn làng Chạp xã Khánh Hòa. Theo quốc lộ 70 hướng về thành phố Yên Bái.
Chúng tôi tiếp tục bắt gặp điểm đào bới trên diện rộng, và hàng chục người tham gia đãi tìm đá đỏ quý hiếm. Ngay phía sau điểm bán xăng dầu Động Quan thuộc xã Động Quan ( Lục Yên, Yên Bái).
Hàng nghìn m2 đất vườn được cuốc tung tạo thành những gò đống lớn. Máy xúc đã được rút ra khỏi hiện trường khai thác nhằm đảm bảo an toàn tránh bị thu giữ máy móc khi cơ quan chức năng "sờ gáy".
Trong vai những người săn lùng mua đá đỏ, chúng tôi rất dễ dàng tiếp cận điểm khai thác đá quý trái phép này.
Mặc dù ngay sát khu đông dân cư, nhưng các ông chủ cơ sở đá lậu vẫn căng lều bạt ở sát bờ suối. Để quân cán sinh hoạt sát với công trường, tiện việc đào bới căng vòi xịt nước tìm đá đỏ.
Nước được bơm từ suối cách đống đất khổng lồ khoảng 50 mét bằng những đường ống nhựa đường kính khoảng 10 cm nối với vòi xịt chuyên dụng nén áp suất mạnh đến nỗi chĩa chỗ nào là chỗ đó xói sâu đất cát tung tóe chảy theo dòng nước đỏ đục ồ ạt chảy ngược trở lại xuống suối.
Nhiều người dân sở tại cho biết. Đây mới chỉ là 1 trong số các điểm khai thác dọc theo bờ suối bắt đầu từ km 51 đến km 58 quốc lộ 70 Yên Bái – Lào Cai.
Anh T nhà cách đó vài trăm mét cho biết. "Chủ bãi khai thác đá đỏ này tên là H người cùng quê với tôi nhưng cũng không rõ làm ăn thế nào mà cứ đào bới suốt chẳng biết đã được cái gì chưa?"
Ngay sau khi chứng kiến và ghi nhận sự việc khai thác khoáng sản quý tại 2 địa điểm xã Khánh Hòa và xã Động Quan (Lục Yên, Yên Bái ).
Nhận thấy hầu hết các tụ điểm khai thác, tìm kiếm đá dỏ trên địa bàn huyện Lục Yên, đều mang tính chất công khai với quy mô lớn, thách thức dư luận. Thể hiện sự buông lỏng quản lý của các cấp chính quyền địa phương.
Pháp luật Plus đề nghị UBND tỉnh Yên Bái xử lý nghiêm minh những cá nhân, tổ chức đã buông lỏng quản lý, hoặc làm ngơ cho những đối tượng khái thác đá quý hoạt động một cách công khai, như một đại công trường đã được cấp phép.