Con số đáng báo động

Số liệu do Cục Cảnh sát giao thông (CSGT) (Bộ Công an) công bố tại Hội thảo Công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trên các tuyến cao tốc, tổ chức mới đây, cho thấy chỉ trong 2 tháng, từ 15/12/2023 - 14/2/2024, trên các tuyến cao tốc xảy ra 267 vụ tai nạn giao thông làm 91 người chết, 172 người bị thương. So với thời gian trước liền kề, tăng 2 vụ, tăng 30 người chết, tăng 56 người bị thương. Tai nạn trên cao tốc thường xảy ra lúc 0 - 6h, thời điểm đường tối, thiếu ánh sáng. Đó là những con số đáng báo động.

Trước đó, Cục CSGT đã rà soát và đưa ra 132 mục bất hợp lý được phát hiện trên các tuyến cao tốc vào năm 2023. Ngành Giao thông đã khắc phục xong 77 mục, 21 mục đang khắc phục và 34 mục chưa khắc phục. Sau một số vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng trên tuyến Cam Lộ - La Sơn, Cục CSGT một lần nữa rà soát toàn bộ các tuyến cao tốc, xác định 58 kiến nghị chưa được khắc phục và phát sinh mới 43 mục bất cập.

Bất cập chủ yếu là cao tốc không có dải phân cách cứng ở giữa, không có làn dừng khẩn cấp. Cao tốc La Sơn - Cam Lộ có hai làn xe chạy ngược chiều nhưng không có dải phân cách giữa, khổ đường hẹp, nhiều đoạn đi qua các điểm giao cắt lối ra và vào đường cao tốc bị "thắt nút cổ chai". Đường đi qua nhiều khu vực đồi núi, không có hệ thống đèn chiếu sáng, không có làn dừng khẩn cấp. Nên khi xảy ra sự cố, lực lượng chức năng rất khó tiếp cận để xử lý sớm, dẫn tới nguy cơ cao gây tai nạn liên hoàn và ùn tắc kéo dài.

Một số cao tốc chưa hoàn thiện hệ thống đường gom, cầu, hầm dân sinh như tuyến Hà Nội - Thái Nguyên, Trung Lương - Mỹ Thuận, Hạ Long - Vân Đồn. Cùng với đó, các tuyến có nhiều điểm mở cho phương tiện đi thẳng vào cao tốc, hệ thống rào lưới thép chưa khép kín, thiếu chốt gác nên vẫn để người dân đi bộ, lái xe máy trên cao tốc. Tuyến Hà Nội - Bắc Giang có 24 điểm mở đấu nối vào cao tốc, hệ thống đường gom chưa bảo đảm, không rào chắn, một số đoạn xe máy vẫn đi chung làn ô tô và không có làn dừng khẩn cấp.

Một số tuyến cao tốc sau nhiều năm sử dụng chất lượng xuống cấp, mặt đường hằn lún. Đơn cử tuyến Hà Nội - Lào Cai sau 10 năm khai thác, mặc dù lưu lượng phương tiện cao, xảy ra nhiều tai nạn nhưng nhiều đoạn hai làn vẫn chưa được đầu tư mở rộng lên 4 - 6 làn xe theo thiết kế phê duyệt.

Như vậy, cơ sở hạ tầng trên cao tốc còn một số hạn chế. Theo chỉ đạo của Thủ tướng không đầu tư cao tốc 2 làn xe, Bộ GTVT và các địa phương đã và đang rà soát, huy động nguồn lực khẩn trương đầu tư mở rộng 12 đoạn, tuyến cao tốc được phân kỳ đang khai thác.

Nhưng còn một lý do khác, theo lãnh đạo Cục CSGT, nguyên nhân tai nạn giao thông trên các tuyến cao tốc gia tăng căn bản là ý thức một bộ phận người tham gia giao thông chưa tốt. Một số người dân cố ý xé rào để ra vào cao tốc. Thậm chí mới đây có vụ xe ô tô đâm phải một người đàn ông cố tình vào cao tốc chỉ để nhặt vỏ chai. Vì vậy, bên cạnh công tác tuyên truyền, cần phải xử lý nghiêm cả những trường hợp cố tình xâm phạm cao tốc, đi bộ, đi xe máy vào cao tốc.