Đề cao trách nhiệm người đứng đầu trong xây dựng pháp luật

thứ năm, 15/9/2022 09:29 GMT+07

Đây là nhấn mạnh của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Báo cáo của Chính phủ về tình hình thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Tích cực thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng

Trình bày báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long khẳng định, thời gian qua, Chính phủ (CP), Thủ tướng Chính phủ (TTCP) đã quan tâm, chỉ đạo quyết liệt công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, triển khai thi hành Hiến pháp, luật, pháp lệnh; Bộ Tư pháp phối hợp chặt chẽ với Văn phòng CP thường xuyên theo dõi, đôn đốc tình hình thực hiện. Công tác xây dựng pháp luật đã gắn kết hơn với công tác thi hành pháp luật (THPL), cải cách thủ tục hành chính (TTHC). Những kết quả nêu trên đã góp phần tích cực vào việc thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, cụ thể hóa các quy định, đưa luật nhanh chóng đi vào cuộc sống.

Về kết quả xây dựng, trình dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết, từ tháng 10/2021 đến nay, CP đã xem xét, cho ý kiến 24 đề nghị xây dựng và 19 dự án luật, dự thảo nghị quyết. Trong năm 2022, CP đã tổ chức năm phiên họp chuyên đề để xem xét, cho ý kiến đối với các dự án luật, dự thảo nghị quyết thuộc Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Quy trình cho ý kiến thông qua các dự án, dự thảo được CP xem xét chặt chẽ hơn. Các dự án, dự thảo được các bộ chuẩn bị kỹ lưỡng, có dự thảo văn bản quy định chi tiết kèm theo.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh vẫn còn tồn tại hạn chế, như tình trạng xin lùi thời hạn trình hoặc chưa thực sự đảm bảo chất lượng;…

Về kết quả xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết, tính từ ngày 1/10/2021 đến ngày 1/8/2022, CP, TTCPvà các bộ có nhiệm vụ xây dựng, ban hành 110 văn bản quy định chi tiết. Kết quả, đến ngày 1/8/2022, đối với 70/110 văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết có hiệu lực trước ngày 1/8/2022, đã ban hành được 59/70 văn bản, còn lại 11/70 văn bản nợ, chưa ban hành; đối với 40/110 văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết có hiệu lực sau ngày 1/8/2022, CP, TTCP đã và đang chỉ đạo các bộ xây dựng, trình ban hành.

Công tác theo dõi tình hình THPL của cơ quan nhà nước và người có thẩm quyền đã đạt được những kết quả, chuyển biến tích cực. Công tác thanh tra, kiểm tra tiếp tục được tăng cường, tập trung vào những lĩnh vực có nhiều dư luận về tiêu cực, tham nhũng; đẩy nhanh tiến độ thanh tra các vụ việc phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm. Trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, các ngành, các cấp đã đẩy mạnh việc thực hiện điều tra, truy tố, xét xử nghiêm minh các vụ án kinh tế, tham nhũng nghiêm trọng.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long trình bày báo cáo tại phiên họp.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Lê Thành Long, công tác triển khai thi hành luật, pháp lệnh trong một số trường hợp còn chưa kịp thời, hiệu quả chưa cao; mộtsố bộ, địa phương, việc phát hiện, kiểm tra, xử lý văn bản trái pháp luật chưa kịp thời; công tác rà soát văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) tại mộtsố cơ quan chưa hiệu quả, đầy đủ, đúng theo quy định...

Chống tiêu cực ngay trong công tác xây dựng pháp luật.

Thời gian tới, CP xác định nhiệm vụ tiếp tục triển khai thi hành Hiến pháp, luật, pháp lệnh là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên; tập trung nghiên cứu, rà soát để kiến nghịsửa đổi, bổ sung hoặc nghiên cứu, đề xuất xây dựng mới các luật, pháp lệnh, nghị quyết theo Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15 của UBTVQH… Đối với công tác THPL,CPsẽ tổ chức thi hành kịp thời, hiệu quả luật, pháp lệnh; tăng cường công tác giám sát, theo dõi tình hình THPL, công tác kiểm tra, thanh tra; kịp thời phát hiện các vướng mắc, khó khăn, hạn chế trong các đạo luật, để kiến nghị sửa đổi, bổ sung…

CP đề ra các giải pháp như các Bộ trưởng trực tiếp lãnh đạo và chịu trách nhiệm về công tác xây dựng thể chế, pháp luật của bộ, cơ quan ngang bộ. Thường xuyên chỉ đạo việc rà soát, đánh giá, tổng kết việc tổ chức THPL nhằm phát hiện những khó khăn, vướng mắc, gây khó khăn, cản trở hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp. Thực hiện đúng quy định của Luật Ban hành VBQPPL; tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, bảo đảm thực hiện đúng tiến độ, chương trình được đề ra.

Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đánh giá cao CP, TTCP, các bộ ngành đặc biệt là Bộ Tư pháp trong năm qua đã quyết liệt trong công tác lãnh đạo chỉ đạo điều hành, tổ chức thực hiện công tác xây dựng pháp luật gắn với tổ chức THPL và đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh… Đồng thời tích cực chủ động tham gia xây dựng Đề án định hướng chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ QH khóa XV và Đề án Xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, trong đó có chiến lược xây dựng pháp luật và tổ chức THPL.

UBTVQH đề nghị CP và các cơ quan hết sức coi trọng công tác thể chế hóa triển khai thực hiện nghiêm túc có hiệu quả chủ trương của Đảng về chống tiêu cực ngay trong công tác xây dựng pháp luật, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng “tham nhũng chính sách”; lồng ghép “lợi ích nhóm”, lợi ích cục bộ của cơ quan quản lý nhà nước trong VBQPPL…

Phát biểu tại phiên họp, cơ bản tán thành với báo cáo của CP và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị cần đánh giá kỹ lưỡng hơn nguyên nhân, nêu giải pháp cụ thể đối với tồn tại trong việc chậm ban hành văn bản hướng dẫn thi hành trong thời gian qua.

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, cần tiếp tục tăng cường kỷ luật, kỷ cương; đề cao trách nhiệm, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế, bảo đảm tuân thủ chặt chẽ quy trình, thủ tục ban hành VBQPPL; bảo bảm tiến độ các luật, nghị quyết trình Quốc hội; Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu Hội đồng Dân tộc các Ủy ban của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội dành sự quan tâm hơn đến công tác theo dõi, giám sát việc ban hành, tổ chức thi hành pháp luật thuộc lĩnh vực được phân công.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu Chính phủ, Bộ Tư pháp quan tâm tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam 9/11 chu đáo, đảm bảo ý nghĩa thiết thực…, nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người và trong toàn xã hội.

Từ ngày 1/10/2021 đến ngày 1/8/2022, Bộ Tư pháp đã thực hiện thẩm định đối với 380 TTHC tại 46 đề nghị xây dựng và dự án, dự thảo. Theo đó, đã đề nghị không quy định 7 TTHC, đề nghị sửa đổi 243 TTHC, đề nghị quy định bổ sung hai TTHC. Từ ngày 01/10/2021 đến nay, đã cắt giảm, đơn giản hóa 1.742 quy định kinh doanh tại 125 văn bản.