Hệ lụy chậm thu phí không dừng

Thành phố Hồ Chí Minh cùng với các tỉnh Quảng Ninh, Bình Phước, Bình Dương và Lâm Đồng bị Bộ Giao thông vận tải nhắc nhở về tiến độ rất chậm trong hoàn thiện hệ thống thu phí điện tử không dừng. Hệ lụy đã phát sinh liên tục trong những ngày qua khi trạm thu phí đường Nguyễn Văn Linh (TPHCM) liên tục thất thủ. Trạm thu phí Nguyễn Văn Linh đang khai thác 20 làn thu phí (2 trạm) tổ chức thu phí thủ công từ năm 1998, trong khi tuyến đường này thường xuyên phải nâng cấp, sửa chữa do ngập nước, cũng như tình trạng kẹt xe cục bộ... ảnh hưởng đến hoạt động lưu thông. Không chỉ trạm thu phí Nguyễn Văn Linh, cả 4 trạm thu phí, gồm An Sương - An Lạc, trạm thu phí cầu Phú Mỹ, trạm thu phí Xa lộ Hà Nội và trạm thu phí BOT Phú Hữu đều cùng tình trạng chậm tổ chức thu phí không dừng.

Báo cáo về tình trạng này, UBND TPHCM đổ lỗi do thời gian thu phí còn lại ngắn cùng với việc đầu tư hệ thống điện tử không dừng sẽ phát sinh chi phí cao, trong khi giá thu phí thấp…. Từ đó, UBND TPHCM kiến nghị Chính phủ cho phép nhà đầu tư không lắp đặt trạm thu phí điện tử không dừng. Thay vào đó, chỉ thu phí thủ công đến khi kết thúc thời gian thu phí.

Thu phí điện tử không dừng là chủ trương chung được áp dụng trên cả nước. Việc chậm đầu tư, nâng cấp hệ thống trước hết dẫn tới việc thiếu đồng bộ, thống nhất đối với lưu thông hàng hóa, phương tiện giữa các địa phương, đồng thời cũng đã gây ra hệ lụy mà chính TPHCM phải tiếp tục “đau đầu” giải quyết. Vì vậy, việc TPHCM xin chỉ thu phí thủ công đến khi kết thúc thời gian thu phí là một giải pháp chưa thật sự hợp lý và đáp ứng nhu cầu hiện đại hóa hệ thống thu phí giao thông.

Mới đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành đã đề nghị TPHCM nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc chậm triển khai thu phí theo hình thức điện tử không dừng tại trạm thu phí đường Nguyễn Văn Linh và một số trạm thu phí trên địa bàn. UBND TPHCM cần khẩn trương triển khai thu phí theo hình thức điện tử không dừng đối với các trạm thu phí đúng quy định, tránh gây ùn tắc giao thông tại các trạm thu phí, tuyệt đối không để xảy ra tiêu cực trong hoạt động thu phí. Chính phủ ra “tối hậu thư” yêu cầu TPHCM và các địa phương còn chậm trong triển khai hệ thống thu phí điện tử không dừng phải hoàn thành quá trình nâng cấp đồng bộ trên toàn quốc trước ngày 31/7, ngoại trừ 16 trạm đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận không triển khai. Sau thời hạn này, nếu trạm thu phí nào, chủ đầu tư, địa phương nào chưa hoàn thành sẽ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước Chính phủ.

TPHCM có truyền thống thực hiện các quyết sách mang tính “đi tắt, đón đầu” và nhiều mô hình, trong số đó có những mô hình được nhân rộng trên cả nước. Thiết nghĩ, việc triển khai hệ thống thu phí điện tử không dừng là xu hướng chung để hiện đại hóa trong lĩnh vực giao thông vận tải, đã được triển khai tại nhiều địa phương và cho thấy kết quả tích cực thì TPHCM cũng không nên chậm trễ, và càng không nên xin lùi thời điểm thực hiện.