Hệ thống giám sát tàu cá đã được triển khai đồng bộ từ Trung ương đến địa phương
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, thực hiện khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu (EC) về cắt giảm số lượng tàu cá và cường lực khai thác, đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các địa phương rà soát lại toàn bộ số lượng tàu cá, cập nhật dữ liệu tàu cá vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia VNFishbase (tại Quyết định số 81/QĐ-TTTg) và ban hành văn bản chỉ đạo địa phương tạm dừng việc cấp văn bản chấp thuận đóng mới cho tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên, tạm dừng cấp văn bản chấp thuận cho phép cải hoán tàu cá có chiều dài dưới 15m thành tàu có chiều dài từ 15m trở lên từ ngày 20/12/2022; tổ chức rà soát và xem xét điều chỉnh giảm số hạn ngạch giấy phép khai thác thủy sản tại vùng ven bờ và vùng lộng sát thực với số tàu cá hiện có của địa phương phù hợp với quy định tại Điều 49 Luật Thủy sản năm 2017 (tại Văn bản số 8498/BNN-TCTS).
Theo đó, đã có 26/28 tỉnh, thành phố ven biển trực thuộc Trung ương thực hiện xong việc rà soát, kiểm kê tàu cá hiện có tại địa phương, xác định hạn ngạch khai thác thủy sản tại vùng biển ven bờ và vùng lộng theo quy định của Điều 49 Luật Thủy sản năm 2017.
Kết quả rà soát đến tháng 12/2022 cả nước có 86.820 tàu cá có chiều dài từ 6m trở lên (giảm 9.789 chiếc so với năm 2019), trong đó 30.091 tàu cá có chiều dài từ 15m (giảm 1.206 chiếc so với năm 2019).
Tổng số hạn ngạch đã xác định và công bố là 84.125 giấy phép (đang xem xét điều chỉnh hạn ngạch vùng khơi từ 31.297 giấy phép xuống 29.489 giấy phép; vùng lộng là 17.899 giấy phép; vùng ven bờ là 34.929 giấy phép).
Tính đến nay, đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên đạt 97,65% (28.797/29.489 tàu cá). Số lượng tàu cá chưa lắp đặt thiết bị VMS đã được các địa phương lập danh sách để theo dõi, quản lý (hầu hết là các tàu cá đang nằm bờ, ngưng hoạt động và thuộc diện chờ giải bản, xóa đăng ký…).
Hệ thống giám sát tàu cá đã được triển khai đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, chia sẻ, kết nối giữa các cơ quan, đơn vị chức năng liên quan; tổ chức trực ban 24/24 giờ theo dõi, kiểm soát hoạt động tàu cá trên biển.
Phần mềm cơ sở dữ liệu VNFishbase đến nay đã triển khai tại 31 tỉnh, thành phố có tàu tham gia khai thác hải sản, đáp ứng được cơ bản các yêu cầu về nghiệp vụ quản lý khai thác thủy sản, trong đó thông tin dữ liệu tàu cá về đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản cho tàu cá đã được các địa phương cập nhật, khai thác thường xuyên trên phần mềm.
Về đăng ký tàu cá, tổng số tàu cá có chiều dài từ 6m trở lên đã được đăng ký và cập nhật trên cơ sở dữ liệu VNFishbase là 73.282 chiếc (giảm 1.953 chiếc so với tháng 10/2023 do hư hỏng, không còn tồn tại trên thực tế tại địa phương); trong đó tàu cá có chiều dài từ 15 m trở lên là 29.489 chiếc (trong đó tàu có chiều dài từ 15=<24 m là 26.934 tàu; tàu >=24 m là: 2.555 tàu), giảm 441 chiếc (do chìm đắm, hư hỏng, không còn tồn tại trên thực tế tại địa phương) so với tháng 10/2023. Đến nay, một số địa phương đã triển khai và xóa đăng ký đối với các tàu không đủ điều kiện và đảm bảo các tàu đã bị xóa đăng ký không tham gia hoạt động khai thác tại địa phương.
Lực lượng biên phòng địa phương kiểm tra, kiểm soát điều kiện của tàu cá theo quy định (giấy tờ, trang thiết bị, lao động trên tàu…) trước khi xuất bến, nhập bến tham gia hoạt động khai thác thủy sản.
Các lực lượng thực thi pháp luật trên biển (kiểm ngư, Hải quân, biên phòng, cảnh sát biển và thanh tra thủy sản) tăng cường tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên các vùng biển; đặc biệt là tại các khu vực vùng biển giáp ranh, chồng lấn chưa phân định giữa Việt Nam và các nước.
Về cấp giấy phép khai thác thủy sản: Tổng số tàu cá từ 15 m trở lên đã được cấp phép còn hạn là 27.810/29.489 chiếc đã đăng ký và cập nhật lên cơ sở dữ liệu VNFishbase (đạt 94,3%).
Trong thời gian tới, tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án Chuyển đổi một số nghề khai thác hải sản ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường sinh thái đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 208/QĐ-TTg và Quy hoạch Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản (Đã thành lập Hội đồng Quốc gia thẩm định Quy hoạch Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 và đang giải trình, tiếp thu ý kiến của các thành viên hội đồng, dự kiến Thủ tướng Chính phủ sẽ họp thẩm định và phê duyệt trong quý III/2023) để phát triển ngành khai thác hải sản bền vững.