Hoàn thiện khung khổ pháp lý về trái phiếu doanh nghiệp

Thông tin tại cuộc họp lần thứ 4 của Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ về ổn định thị trường chứng khoán và thị trường TPDN, ông Nguyễn Hoàng Dương - Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính Ngân hàng (Bộ Tài chính) cho biết, từ đầu năm đến 28/7/2023, có 36 DN phát hành riêng lẻ với khối lượng 62,3 nghìn tỷ đồng.

Ông Dương đánh giá, thị trường TPDN đã ổn định trở lại nhưng chưa phục hồi do kinh tế khó khăn nên nhu cầu vốn của DN giảm. Bên cạnh đó, cầu đầu tư TPDN liên tục giảm do theo Luật Kinh doanh bảo hiểm, các DN bảo hiểm từ năm 2023 không được đầu tư một số sản phẩm TPDN, nhà đầu tư (NĐT) cá nhân còn rất thận trọng, DN và tổ chức cung cấp dịch vụ quan ngại việc thanh, kiểm tra nên lựa chọn phương thức vay vốn khác.

Trên thực tế, khung khổ pháp lý và cơ chế chính sách cho hoạt động của thị trường TPDN từng bước được ban hành từ luật, nghị định đến thông tư. Việc phát triển thị trường TPDN đã và đang theo đúng định hướng của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về phát triển cân bằng giữa thị trường vốn và thị trường tín dụng; giữa thị trường cổ phiếu và trái phiếu, giữa trái phiếu Chính phủ và TPDN. Theo đó, các DN đã bước đầu tăng huy động vốn từ phát hành trái phiếu, giảm sự phụ thuộc vào kênh tín dụng ngân hàng. NĐT có thêm sản phẩm đầu tư trên thị trường vốn. Các DN huy động được nguồn vốn trung, dài hạn, đặc biệt là các tổ chức tín dụng,

Tổ trưởng Tổ công tác - Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, thời gian tới Bộ sẽ tiếp tục bám sát chủ trương, đường lối của Đảng và tuân thủ chính sách, pháp luật của Nhà nước bao gồm Luật DN, Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn về phát hành TPDN riêng lẻ.

Theo Bộ trưởng, để thị trường phát triển có trách nhiệm của Nhà nước, DN và NĐT. Theo đó, Nhà nước điều hành bảo đảm ổn định vĩ mô, tháo gỡ khó khăn cho DN ổn định hoạt động, có nguồn thanh toán đầy đủ, đúng hạn cho NĐT theo hợp đồng trái phiếu. Nhà nước tạo cơ chế xử lý bằng biện pháp kinh tế, tuân thủ quy luật thị trường theo quy định của pháp luật hiện hành và khuyến khích DN, NĐT thỏa thuận phương án thanh toán trái phiếu trong trường hợp DN không thể thanh toán đầy đủ, đúng hạn nợ gốc, lãi trái phiếu theo phương án phát hành, bảo đảm an ninh trật tự trên phương châm “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”.

Trong khi đó, DN có trách nhiệm đến cùng với các khoản nợ và không chuyển trách nhiệm, rủi ro của DN thành trách nhiệm, rủi ro của Nhà nước. “Tới đây, sẽ xử lý nghiêm việc DN chây ỳ không trả nợ và các trường hợp lợi dụng gây rối an ninh trật tự…” - Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Về phía NĐT, cần tự đánh giá khả năng tổ chức phát hành trái phiếu thanh toán đầy đủ, đúng hạn lãi, gốc trái phiếu và chịu trách nhiệm về quyết định đầu tư của mình.

Cùng với đó, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết sẽ tiếp tục hoàn thiện khung khổ pháp lý từ cấp Luật và tái cấu trúc thị trường TPDN theo hướng khuyến khích phát hành ra công chúng, tiến tới phát hành riêng lẻ chỉ tập trung vào NĐT tổ chức. “Trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục rà soát tổng thể, báo cáo cấp có thẩm quyền sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến phát hành TPDN riêng lẻ (Luật Chứng khoán, Luật DN)…” - Bộ trưởng nhấn mạnh.

Lãnh đạo Bộ Tài chính đặc biệt lưu ý các cơ quan quản lý cần tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc, nhắc nhở các DN thanh toán đầy đủ đối với các trái phiếu đến hạn, ưu tiên trả nợ cho trái chủ, góp phần ổn định trật tự xã hội. Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ, thường xuyên và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm; tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, nhất là về phạm vi pháp luật, thao túng, trục lợi; tuyên truyền về trách nhiệm, quyền hạn của NĐT; tăng cường quản lý trái phiếu phát hành ra công chúng.