Khởi động Dự án “Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể"

Đắk Lắk có 41 di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh và 3 di sản được ghi danh vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, gồm: Ngữ văn dân gian Khan (Sử thi); Ngữ văn dân gian Lời nói vần của người Êđê huyện Cư M’gar; Tập quán xã hội và tín ngưỡng Lễ mừng thọ của người M’nông huyện Lắk. Đặc biệt, "Không gian văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên" được UNESCO công nhận là “Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại” năm 2008.

Trước thực trạng, các loại hình di sản văn hóa phi vật thể của các dân tộc thiểu số tại Tây Nguyên nói chung, Đắk Lắk nói riêng tồn tại chủ yếu qua hình thức truyền khẩu. Vì thế, các loại hình di sản văn hóa phi vật thể đang dần thu hẹp, mai một và thất truyền cần được bảo vệ.

Năm 2022, Sở VH-TT&DL Đắk Lắk đã tiếp nhận, triển khai thành công dự án “Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa cồng chiêng trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk”, nhận được sự đánh giá cao của Trung tâm Hợp tác quốc tế tỉnh Jeollabuk. Vì thế, Trung tâm Hợp tác quốc tế tỉnh Jeollabuk đã tin tưởng, tiếp tục tài trợ dự án “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn phi vật thể trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk” với trị giá 55.000 USD nhằm bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; Nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới; Tạo động lực phát triển đời sống KT-XH, ổn định chính trị, QP-AN; Xây dựng sản phẩm văn hóa nhằm bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại địa phương.

Dự án trên được triển khai thực hiện từ tháng 4-12/2023 tại TP. Buôn Ma Thuột, thị xã Buôn Hồ và 4 huyện: Cư M’gar, Ea H’leo, Ea Súp, Krông Năng với các hoạt động chính như: Tổ chức các lớp truyền dạy di sản văn hóa phi vật thể; Cấp 1 bộ chiêng Gia Rai cho huyện Ea H’leo; 4 bộ chiêng Êđê cho huyện Krông Năng, Cư M’gar, thị xã Buôn Hồ, TP. Buôn Ma Thuột; Cấp 124 bộ trang phục Êđê, Gia Rai truyền thống cho các đội chiêng, đội văn nghệ tiêu biểu; Sưu tầm, biên tập, in sách song ngữ Êđê và tiếng Việt về Lời nói vần của người Êđê…

Tại buổi lễ, ông Thái Hồng Hà, Giám đốc Sở VH-TT&DL Đắk Lắk nhấn mạnh: Việc triển khai Dự án không chỉ đóng góp vào công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa mà còn góp phần tăng cường sự hiểu biết về văn hóa, truyền thống giữa Nhân dân tỉnh Đắk Lắk và tỉnh Jeollabuk, làm sâu sắc hơn mối quan hệ tốt đẹp giữa hai tỉnh Đắk Lắk và Jeollabuk nói riêng và hai nước Việt Nam và Hàn Quốc nói chung.

Năm 2022 Đắk Lắk có thêm 2 di sản được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia, gồm "Tập quán xã hội và tín ngưỡng Lễ mừng thọ của người Mnông huyện Lắk" và "Di sản về Ngữ văn dân gian Lời nói vần của người Ê Đê tại huyện Cư M’gar".

Theo quyết định của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc về phong tặng và truy tặng NNƯT cho 547 cá nhân trong cả nước có nhiều cống hiến trong việc giữ gìn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc, có nhiều đóng góp trong việc sưu tầm, bảo tồn và truyền dạy văn hóa, nắm giữ loại hình di sản văn hóa phi vật thể, trong đó riêng Đắk Lắk có 20 nghệ nhân.