Kỳ án sổ đỏ cấp chồng lấn ở Thái Bình

Sở TN&MT muốn “theo hiện trạng ngôi nhà đang xây”

TAND tỉnh Thái Bình đang thụ lý giải quyết vụ án tranh chấp quyền sử dụng đất (QSDĐ) mà nguyên nhân xuất phát từ việc sổ đỏ được cấp chồng lấn. Theo hồ sơ, tháng 5/2010, UBND huyện Hưng Hà đấu giá QSDĐ 11 lô đất ven QL39A thuộc địa phận khu Nhân Cầu 1 (thị trấn Hưng Hà). Các lô đất được quy hoạch thứ tự liền kề nhau, ngang 4,5m, dài 16m, diện tích mỗi lô 72m2. Các hộ gia đình trúng đấu giá đã nộp tiền SDĐ và được cấp sổ đỏ, sau đó một số hộ tiếp tục chuyển nhượng.

Vụ tranh chấp xuất phát từ việc sổ đỏ cấp cho vợ chồng ông Phạm Tiến Văn vào 2021 (ông Văn nhận chuyển nhượng từ một người khác) bị chồng lấn một phần diện tích lên sổ đỏ của gia đình ông Phạm Văn Hương được cấp từ 2012. Phần diện tích chồng lấn theo gia đình ông Hương khoảng 45m2.

Ông Hương đã có đơn khởi kiện gửi TAND huyện, vụ việc được chuyển đến TAND tỉnh giải quyết theo thẩm quyền. Trong đơn khởi kiện, ông Hương yêu cầu huỷ sổ đỏ mới cấp cho gia đình ông Văn; yêu cầu TAND tỉnh xác định ranh giới, mốc giới QSDĐ giữa 2 gia đình sử dụng thửa đất số 101 và 102.

Trong Văn bản 3103/STNMT-VPĐKĐĐTB phúc đáp TAND tỉnh, Sở TN&MT Thái Bình đưa ra lý do nhà ông Hương xây nhà năm 2019, đã xây đủ diện tích đất theo quy hoạch đấu giá (4,5m x 16m) nên yêu cầu điều chỉnh tọa độ điểm góc trên sổ đỏ nhà ông Hương theo hiện trạng ngôi nhà đang xây; đồng thời Sở TN&MT giữ nguyên quan điểm không hủy sổ đỏ mới cấp cho gia đình ông Văn.

Ở góc độ pháp lý, LS Đỗ Thanh Huyền (Cty luật APRA) nhận định, sổ đỏ do UBND huyện cấp năm 2012 cho gia đình ông Hương (thửa đất 102, tờ bản đồ 24) vẫn đang có hiệu lực pháp luật; và chưa bị cơ quan thẩm quyền ban hành quyết định thu hồi, cưỡng chế. Theo Điều 168 Luật Đất đai 2013, quy định về thời điểm được thực hiện các quyền của người SDĐ, thì gia đình ông Hương có các quyền của người SDĐ được cấp sổ đỏ.

Mặt khác, theo khoản 5 Điều 166 Luật Đất đai 2013, thì ông Hương có quyền “được Nhà nước bảo hộ khi người khác xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp về đất đai của mình”. “Do đó, việc Sở TN&MT cấp sổ đỏ cho gia đình ông Văn chồng lấn lên đất đã được cấp sổ đỏ cho ông Hương là không đúng quy định trên”, LS nhận định.

Nguyên đơn muốn xác định rõ ràng tận gốc vấn đề

Một vấn đề khác đáng lưu ý, trong hồ sơ vụ án, tại bản tự khai của ông Hương đề ngày 22/12/2022 và Biên bản ngày 19/11/2021 của TAND huyện Hưng Hà (Bút lục số 206), thì ông Hương đều thừa nhận: “Ngôi nhà được xây dựng một phần trên thửa đất số 102, còn một phần được tôi xây trên đất công lấn chiếm của UBND xã Minh Khai”. Vậy nếu điều chỉnh tọa độ điểm góc thửa đất 102 của ông Hương theo đúng hiện trạng vị trí ngôi nhà của gia đình ông Hương xây dựng năm 2019, thì phải chăng gia đình ông Hương được hợp thức hóa vi phạm lấn chiếm đất công?

Với vi phạm trên, ông Hương cũng thẳng thắn thừa nhận khi xây dựng nhà không biết đã lấn chiếm vào phần đất công (đất chưa sử dụng của xã Minh Khai), sau khi xác định lại mốc giới thửa đất của mình mới phát hiện ra: “Tôi mong muốn được cơ quan chức năng xác định chính xác lại mốc giới, diện tích thửa đất theo quy hoạch. Với phần đã lấn chiếm vào đất công của xã, tôi chấp nhận tự phá bỏ công trình lấn chiếm để hoàn trả lại đất cho xã”, ông Hương nói.

Do đó, ông Hương đề nghị TAND tỉnh Thái Bình cần yêu cầu cơ quan chức năng đo lại 11 thửa đất theo quy hoạch đã được UBND huyện phê duyệt để xác định lại mốc giới cụ thể của từng thửa đất, qua đó vừa đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các hộ trúng đấu giá, đồng thời đảm bảo không xâm phạm đến đất công của Nhà nước.

Ngày 7/6/2022, TAND tỉnh đã có thông báo thụ lý vụ án, lần đầu tiên phiên xử bị hoãn. Gần đây nhất, ngày 2/3/2023, phiên xử lại được tạm dừng để toà thu thập thêm chứng cứ. Theo thông báo của TAND tỉnh Thái Bình, dự kiến ngày 3/4/2023 phiên xử tiếp tục diễn ra.