Lựa chọn đối tượng thanh tra, kiểm tra đúng trọng tâm, trọng điểm

Để từng bước hạn chế vi phạm Luật Hải quan cũng như tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, trong thời gian tới, Tổng cục Hải quan sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại trên mọi lĩnh vực, trong đó tập trung một số giải pháp như: Lựa chọn đối tượng thanh tra, kiểm tra đúng trọng tâm, trọng điểm để xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra theo định hướng của Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài chính và nhiệm vụ của ngành Hải quan.

Tăng cường công tác kiểm tra nội bộ thông qua hình thức kiểm tra chuyên đề, kiểm tra đột xuất theo dấu hiệu vi phạm, kiểm tra trực tuyến thông qua các hệ thống thông tin nghiệp vụ của ngành Hải quan và hệ thống camera giám sát công vụ.

Thực hiện công tác vận động quần chúng không vi phạm pháp luật, không tiếp tay, bao che cho hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, tuyên truyền pháp luật để phổ biến cho cá nhân, tổ chức có liên quan trong hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa chấp hành đúng các quy định pháp luật về hải quan.

Vi phạm Luật Hải quan cũng như buôn lậu, gian lận thương mại vẫn có nhiều diễn biến phức tạp. Ảnh: TQ 

Từng bước có kế hoạch trình cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xây dựng, kiện toàn hệ thống pháp luật liên quan đến lĩnh vực hải quan một cách đồng bộ, thống nhất; đảm bảo thực hiện thủ tục hải quan hiện đại, nhanh chóng, thuận tiện, đồng thời quản lý tốt các rủi ro trong các quy trình thông quan hàng hóa, hạn chế tối đa các vi phạm pháp luật hải quan và hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới...

Thời gian qua, mặc dù thanh tra cũng như lực lượng chuyên ngành thuộc Tổng cục Hải quan đã triển khai nhiều giải pháp trong thanh tra, kiểm tra, phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và đã đạt được những kết quả nhất định, tuy nhiên, tình hình vi phạm Luật Hải quan cũng như buôn lậu, gian lận thương mại vẫn có nhiều diễn biến phức tạp.

Thực tế cho thấy, tình hình buôn lậu ngày càng gia tăng do lợi nhuận mà hành vi vi phạm pháp luật hải quan và buôn lậu, gian lận thương mại đem lại. Nhiều mặt hàng qua hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép đem lại siêu lợi nhuận nên các đối tượng xấu tìm mọi cách, thủ đoạn tinh vi để thực hiện hành vi vi phạm.

 Vụ buôn lậu 7 tấn ngà voi được phát hiện, bắt giữ ngày 20/3/2023 tại cảng Hải Phòng. Ảnh: TQ

Việc thực thi các quy định của pháp luật liên quan đến công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm buôn lậu còn nhiều bất cập, kém hiệu quả như: Kết quả khởi tố, điều tra các vụ án buôn lậu còn thấp; đối tượng chủ mưu, đầu nậu lớn bị phát hiện, bắt giữ còn chiếm tỷ lệ ít; số vụ việc được phát hiện chủ yếu xử lý hành chính nên tội phạm buôn lậu có điều kiện phạm tội trở lại; tính chất răn đe của pháp luật chưa cao.

“Công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu cần sự phối hợp các cơ quan chức năng khác như quản lý thị trường, bộ đội biên phòng, cảnh sát kinh tế để thực hiện một cách thống nhất và toàn diện. Lực lượng trực tiếp làm công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu của ngành Hải quan còn mỏng, trình độ nghiệp vụ không đồng đều… đó cũng là một nguyên nhân” - ông Tân cho biết.

6 tháng đầu năm 2023, toàn ngành Hải quan thực hiện 81 cuộc thanh tra chuyên ngành, đã ban hành kết luận 58 cuộc, đang thực hiện 23 cuộc. Tổng số tiền kiến nghị truy thu trong toàn ngành là 78,226 tỷ đồng. Trong đó, kiến nghị về thuế 68,074 tỷ đồng, xử phạt vi phạm hành chính 10,152 tỷ đồng. Đã thu nộp ngân sách Nhà nước 126,877 tỷ đồng (bao gồm số thu lũy kế qua công tác thanh tra năm 2022); thực hiện 53 cuộc kiểm tra nội bộ, đã ban hành kết luận 34 cuộc, thu nộp ngân sách Nhà nước 6,641 tỷ đồng.

Công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, trong 6 tháng đầu năm 2023, toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 8.068 vụ việc vi phạm pháp luật hải quan. Trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 2.674,8 tỷ đồng. Cơ quan hải quan đã khởi tố 18 vụ và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 59 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách Nhà nước là 314,8 tỷ đồng.