'Luật bất thành văn' trong giới công nghệ, đối tác không dám nhắc đến Apple trước truyền thông
Lý do nhiều đối tác không dám nhắc tên Apple
Trong tài liệu hoặc báo cáo tài chính của các công ty cung ứng linh kiện, Apple thường được nhắc đến với những tên gọi đầy ẩn ý như "hãng A giấu tên", "khách hàng đến từ Bắc Mỹ". Theo Wall Street Journal, các đối tác sợ lộ bí mật làm ăn với Apple, vì có thể bị trừng phạt khi mất những hợp đồng trị giá hàng trăm triệu USD.
Với các đối tác châu Á, Apple thường được nhắc đến với tên gọi là “công ty trái cây” hoặc “Fuji”, loại táo được trồng tại Nhật. Đôi khi, hãng còn được gọi bằng những cái tên mỹ miều khác như “công ty 3.000 tỷ USD” (nhằm ám chỉ giá trị thị trường của hãng), “đối tác đáng kính đến từ Bắc Mỹ” hoặc chỉ đơn giản là “hãng A vĩ đại”.
Tài liệu tháng 1 của O-Film, tập đoàn chuyên sản xuất mô-đun camera cho smartphone, cho biết hãng đã lỗ 426 triệu USD trong năm 2021. Một trong những nguyên nhân được đưa ra là vì “ngừng hợp tác một khách hàng nước ngoài”. Tuy nhiên, khách hàng ấy là ai thì đại diện của O-Film không mảy may tiết lộ.
Trái ngược với nhân vật "chúa tể hắc ám" Voldemort trong loạt truyện Harry Potter, hãng A giấu tên không xuất hiện cạnh một con rắn lớn hay ếm những lời nguyền chết chóc. Nhưng sức mạnh của thương hiệu này lại đáng gờm không kém cạnh Voldemort. Apple có thể là người mang đến, cũng có thể là kẻ tước đoạt những hợp đồng linh kiện và dịch vụ điện tử trị giá hàng trăm triệu USD.
Đây chính là lý do tại sao những nhà cung ứng luôn e ngại khi nhắc đến tên tập đoàn công nghệ trong những lần phát ngôn. Họ sợ làm lộ thông tin mật và bị cắt hợp đồng giống GT Advanced Technologies. Hãng chuyên cung cấp tấm bảo vệ màn hình bằng sapphire cho smartphone này hồi năm 2014 đã vô tình nhắc tên Apple, sau đó bị kiện vì để lộ thỏa thuận bảo mật. GT Advanced Technologies đã phải bồi thường tới 50 triệu USD cho mỗi lần vi phạm.
Trong một báo cáo tài chính hồi tháng 6/2020 của hãng sản xuất chip Broadcom, một nhà phân tích giấu tên cho rằng “đà tăng trưởng của một hãng công nghệ lớn sẽ chững lại’’. CEO Hock E. Tan của Broadcom ngay lập tức hiểu ra vấn đề. Ông biết tập đoàn lớn kia là ai, vì Broadcom đang cung cấp chip cho “hãng sản xuất smartphone hàng đầu Bắc Mỹ”.
Samsung, đối thủ đáng gờm của “hãng công nghệ trái cây” cũng không dám trực tiếp nhắc tên Apple. Hầu hết nhân viên Samsung chỉ gọi Apple là LO (Lovely Opponent, tức đối thủ đáng yêu), trong khi ngược lại, nhân viên Apple có thể đơn giản gọi Samsung là… Samsung.
Đến Foxconn, nhà cung ứng, sản xuất linh kiện chính cho Apple cũng phải tránh phạm phải lỗi tối kỵ. Trong báo cáo hàng năm dài tới 860 trang, tập đoàn này chỉ dám 1 lần duy nhất nhắc tên đối tác. “Hãng A” nằm ở vị trí đầu tiên trong list các khách hàng quan trọng, đơn giản vì danh sách này được sắp xếp theo thứ tự bảng chữ cái.
TSMC, công ty sản xuất chất bán dẫn của Đài Loan (Trung Quốc) trước đây cũng chỉ nhắc đến Apple 2 lần trong báo cáo hàng năm, với vai trò là người phát hành trái phiếu cho TSMC chứ không phải khách hàng. Khi được hỏi về vấn đề này, đại diện của TSMC tránh nhắc đến tên thương hiệu: “Một trong những yếu tố quan trọng giúp xây dựng lòng tin khách hàng là bảo vệ thông tin mật của họ”.
Vào năm 2020, sau cách ly xã hội do đại dịch Covid-19, buổi ra mắt sản phẩm mới vào tháng 9 hàng năm của hãng công nghệ hình trái táo cắn dở có phần chậm trễ. Nguyên nhân được cho là đến từ các nhà cung ứng linh kiện. Nhưng không một ai hay biết cụ thể đó là nguyên nhân gì.
Trong buổi báo cáo tài chính vào tháng 6/2020 của hãng sản xuất chip Broadcom, một nhà phân tích cho rằng “mức tăng trưởng của hãng công nghệ giấu tên sẽ chững lại do ‘thời vụ’”. CEO Hock E. Tan của Broadcom ngay lập tức hiểu ra vấn đề.
Ông Tan cho biết mình hiểu nhà phân tích đang ám chỉ điều gì. Ông cũng xác nhận Broadcom đang sản xuất chip cho “một thương hiệu smartphone hàng đầu tại Bắc Mỹ”. Hock E. Tan thừa nhận sản phẩm của hãng đó đang bị chậm.
Không phải là ngoại lệ
Apple không phải là công ty duy nhất coi việc nhắc tên là tối kỵ. Theo một số nguồn tin từ chuỗi cung ứng, có khoảng 200 công ty lớn trong lĩnh vực công nghệ cũng giống Apple.
O-Film, hãng cung ứng mô-đun camera, cho biết ngoài việc ngừng hợp tác với “đối tác nước ngoài”, doanh thu của công ty còn bị ảnh hưởng bởi “H”.
Nhà sản xuất linh kiện mô tả “H” là một hãng smartphone tại Trung Quốc bị cấm vận về nguồn cung chip. Không cần tìm hiểu quá sâu, có thể biết hãng H này là Huawei, tập đoàn bị Mỹ áp lệnh trừng phạt vào năm 2020.
Một vị khách VIP của O-Film tên “Tim” đã ghé thăm dây chuyền sản xuất của công ty tại Trung Quốc vào năm 2017 và hết lòng khen ngợi camera selfie. Ông cũng chia sẻ dòng trạng thái “Cười lên nào” trên Weibo của mình.
Đến khi chính phủ Mỹ cho O-Film vào danh sách đen, mối quan hệ hữu hảo này cũng biến mất. O-Film sau đó chỉ nhắc rất ngắn gọn về thông tin này trong tài liệu gửi lên tòa án.
Tuy nhiên, vẫn có người không ngại công khai gọi tên hãng A giấu mặt này. Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) dành hẳn 1 phút trên bản tin thương mại để nói về vấn đề của O-Film, đồng thời nhắc tên vị khách hàng đã ngừng hợp tác với O-Film tới 6 lần. CCTV dùng câu chuyện này để kêu gọi các nhà cung ứng tránh phụ thuộc vào một thương hiệu duy nhất.