Mối nguy từ “đám đông phẫn nộ”
Những cơn giận mang tai họa
Mới đây, một chủ nhà hàng món Tây có trụ sở tại một chung cư tại quận 1, TP HCM đã phải hứng chịu cơn giận dữ và phản ứng mạnh mẽ từ một bộ phận cộng đồng mạng xuất phát từ việc đã dùng thuốc độc để đánh bả chết 20 con mèo hoang trong khu chung cư. Theo trình bày của chủ nhà hàng, do bức xúc trước tình trạng mèo hoang phóng uế bừa bãi gây mùi hôi thối, ảnh hưởng đến kinh doanh nên họ đã có hành vi manh động như trên.
Sau đó, xác mèo hoang không được xử lý đã gây mùi nồng nặc khắp khu chung cư. Về phía cư dân chung cư, họ cho biết số mèo hoang này xuất hiện đã lâu, người dân thường cho ăn và một số người cũng đã góp tiền thuê người làm vệ sinh, xử lý chất thải của bầy mèo. Gần đây, đã có người báo tổ chức cứu hộ chó mèo để mang bầy mèo đi nuôi chỗ khác.
Trước câu chuyện trên, đông đảo cộng đồng mạng đã bày tỏ sự phẫn nộ trước hành vi của vợ chồng chủ nhà hàng, gọi hành vi này là “độc ác”, “vô nhân tính”... Số điện thoại của nhà hàng lẫn trang mạng cá nhân của chủ nhà hàng liên tục nhận cuộc gọi, tin nhắn khủng bố. Hàng loạt cư dân mạng kêu gọi tẩy chay nhà hàng, vào đánh 1 sao, để lại bình luận xấu trên Fanpage kinh doanh của nhà hàng. Nhiều người còn gửi thư cảnh báo đến các tổ chức bảo vệ động vật nước ngoài tại Việt Nam, các hội nhóm người nước ngoài tại Việt Nam để cảnh báo khiến nhà hàng mất khách.
Một sự việc khác, còn đình đám hơn vừa mới xảy ra cũng cho thấy sức mạnh của cơn giận từ cư dân mạng là việc một phụ huynh livestream tố một trường học quốc tế tại TP HCM thiếu trách nhiệm trong xử lý tình huống bạo lực học đường. Phụ huynh này kể lại chuyện con mình bị bạn học đánh gây thương tích nhưng khi chị lên làm việc, trường từ chối xử lý thỏa đáng. Một clip cũng được phụ huynh này tung lên mạng, cho thấy thái độ “ngông nghênh” của cô bé được coi là ẩu đả với con của phụ huynh nói trên.
Từ đó, một làn sóng giận dữ lan rộng khắp mạng xã hội. Cô bé nhân vật chính trong clip được cho là thủ phạm đánh bạn và có thái độ “láo” với phụ huynh bị cư dân mạng tràn vào tấn công trang cá nhân, bị bêu riếu, lăng mạ bằng những lời lẽ xúc phạm nặng nề khắp trên mạng. Fanpage của trường quốc tế nói trên cũng bị một bộ phận cư dân mạng lao vào chửi bới, bình luận, đánh giá xấu. Thông tin của trường trên Google còn bị sửa thành “Trường quốc tế bắt nạt”.
Tấn công ác ý gây hậu quả khôn lường
Trước sức ép của cộng đồng mạng, chủ nhà hàng món Tây đánh bả chết lũ mèo hoang nói trên đã lên tiếng thành khẩn xin lỗi và mong được cộng đồng tha lỗi cho hành vi sai trái của mình. Chủ nhà hàng cho biết, bản thân và gia đình bị rơi vào hoảng loạn trước sự tấn công mạnh mẽ của cộng đồng mạng. Hiện, nhà hàng vẫn mở cửa nhưng không có người khách nào trong suốt nhiều ngày qua, hậu quả của tai tiếng và những cuộc tẩy chay.
Qua đó có thể thấy, hành vi của chủ nhà hàng dù là có sai, nhưng hành vi “truy cùng giết tận” của một bộ phận cư dân mạng cũng chẳng phải là đúng đắn.
Hay như trường hợp cô bé được cho là thủ phạm “bắt nạt học đường”, chỉ là một thiếu niên, nhưng vì một lời tố chưa được xác thực của một phụ huynh khác, em đã bị chửi bới đến sốc tâm lý, sợ hãi, phải lên mạng khóc, cầu xin cư dân mạng tha thứ. Cửa hàng kinh doanh của bố em cũng bị kêu gọi tẩy chay, bị tấn công.
Cả trường quốc tế nói trên cũng thế, dẫu xử lý tình huống chưa thực sự khéo léo, nhưng bị nhận “gạch đá”, đánh sao xấu và đổi cả tên mang nghĩa tiêu cực quả là điều bất công, khi mà trường vẫn liên tục có lời thanh minh, giải trình với mạng xã hội.
Không chỉ thế, với sự giận dữ mù quáng, cư dân mạng đã tràn vào hàng loạt trang web, trang thông tin của các trường quốc tế có tên gọi “na ná” ngôi trường này để chửi bới, đánh sao xấu, đổi tên vô tội vạ...
Sự việc tương tự cũng diễn ra không ít lần trước đây. Một resort từng bị một YouTuber tung clip quản lý có thái độ tệ với khách, thế là hàng loạt resort có tên tương tự trên khắp cả nước nhận 1 sao do sự giận dữ bất chấp của cộng đồng mạng. Một spa bị tố thiếu trách nhiệm với khách hàng, hàng chục spa có tên gần giống bị tấn công, chửi bới nặng lời, ảnh hưởng trầm trọng đến thương hiệu.
Không phải đến lúc này người ta mới nhận ra sự nguy hiểm của đám đông mù quáng trên mạng xã hội. Trước một sự việc đình đám, họ không cần thời gian để xem xét đúng sai hay lắng nghe nhiều chiều. Một bộ phận cư dân mạng luôn bị cuốn đi bởi những cơn giận dữ, cảm giác phẫn nộ trước cái ác, mong muốn “đấu tranh cho chính nghĩa”. Kết quả là gây ra những sự sợ hãi, hoảng loạn, những nỗi oan ức, thiệt hại lớn về vật chất, tinh thần cho nhiều người, nhiều doanh nghiệp.
Biết là thế nhưng để xử lý thực trạng này quả không dễ tí nào. Bởi họ quá đông, quá kích động. Trước hàng ngàn, chục ngàn người đòi làm “anh hùng bàn phím”, xử lý ra sao cho thỏa đáng vẫn là câu hỏi chưa có lời giải đáp.