Nghị lực phi thường của cô gái Mường giành 3 HCV, phá 2 kỷ lục SEA Games 32
Cao Thị Duyên - VĐV xuất sắc nhất của thể thao Thanh Hóa tại SEA Games 32
SEA Games 32 đã kết thúc với thành công ngoài mong đợi khi Đoàn thể thao Việt Nam khi giành vị trí nhất toàn đoàn với 136 huy chương vàng (HCV); 105 huy chương bạc (HCB) và 114 huy chương đồng (HCĐ). Riêng đoàn thể thao tỉnh Thanh Hóa giành được 17 huy chương các loại, trong đó có 7 HCV.
Trong tổng số 17 huy chương mà các vận động viên (VĐV) tỉnh Thanh Hóa đoạt được, VĐV Cao Thị Duyên (ngụ thôn Quý Tân, xã Cẩm Quý, huyện Cẩm Thủy) đã góp tới 5 huy chương, trong đó có 3 tấm HCV, 2 HCB, phá 2 kỷ lục SEA Games 32 với bộ môn lặn.
Theo đó, Cao Thị Duyên đã giành được "hattrick" HCV ở các nội dung 4x200m vòi hơi chân vịt tiếp sức nữ, 4x100m vòi hơi chân vịt tiếp sức nữ và 4x50m tiếp sức hỗn hợp, đồng thời giành 2 HCB ở các nội dung 100m chân vịt đôi và 50m vòi hơi chân vịt.
Thành tích 3 HCV, 2 HCB và phá 2 kỷ lục SEA Games (các nội dung tiếp sức 4x100 và tiếp sức 4x200) đã khẳng định Cao Thị Duyên chính là VĐV xuất sắc nhất của thể thao Thanh Hóa tại SEA Games 32 năm nay. Trước đó 1 năm, Cao Thị Duyên giành 2 HCV tại SEA Games 31.
Bố làm phu đá, mẹ đan cót nuôi con gái giành 3 HCV SEA Games 32
Mặc dù là một trong những VĐV tiêu biểu mang vinh quang về cho tổ quốc, nhưng ít ai biết rằng, Cao Thị Duyên cũng có một tuổi thơ vô cùng vất vả, khi bố làm "phu đá", mẹ ngày ngày đan cót và làm ruộng để mưu sinh.
Cao Thị Duyên sinh năm 2001 là người dân tộc Mường, cô là con gái đầu trong gia đình có hai anh em ở thôn Quý Tân, xã Cẩm Quý, huyện Cẩm Thuỷ, tỉnh Thanh Hoá.
Nhà của Cao Thị Duyên chỉ rộng chừng 30m2 nằm lọt thỏm trên một quả đồi ở cuối làng Én thôn Quý Tân. Cách đây chục năm, ông Kỷ, chồng bà và anh em họ hàng nhặt đá vụn, loại đá vốn chỉ dùng để xếp làm hàng rào, kiếm ít vôi vữa ghép thành nơi ở.
Trong căn nhà nhỏ ấy không có một vật dụng gì giá trị, chỉ treo đầy các loại huy chương, bằng khen của Cao Thị Duyên nhưng đối với gia đình Duyên thì những giấy khen, bằng khen và hàng trăm huy chương vàng, bạc, đồng treo trên tường đá đó lại là những thứ quý giá nhất.
Ông Cao Văn Kỷ (SN 1978), bố của VĐV Cao Thị Duyên cho biết, gia đình, dòng họ rất tự hào về Duyên. Tuy nhiên, kỳ SEA Games 32 ông không thể tin con gái của mình giành được tới 5 chiếc huy chương và phá 2 kỷ lục SEA Games.
Ông Kỷ cho biết, đúng dịp con gái tranh tài tại Campuchia, gia đình có ông bác ruột mất. Người Mường quan niệm khi họ hàng có người mất không mở tivi nên gia đình không được xem các chương trình về SEA Games, không cập nhật thường xuyên thành tích của Duyên.
Chỉ vào chiếc tivi cũ đã bị hỏng, ông Kỷ nói, cả 2 vợ chồng đều không xem ti vi, không có điện thoại thông minh, đều dùng máy "cục gạch" nên cũng không biết đến các thông tin trên mạng. Thi thoảng vào xóm có người nói con gái đoạt huy chương thì mới biết và ông Kỷ lại về chia sẻ với vợ. “Chúng tôi không dám gọi điện vì sợ con phân tâm. Khi cháu lên bục nhận giải, HLV Phạm Tuấn Anh gọi thông báo thì mới biết. Cháu cũng gọi về nói đã giành 3 HCV, 2 HCB. Cũng mừng lắm vì cháu đã có được thành tích, đóng góp vào vị trí nhất toàn đoàn của Việt Nam. Sắp tới, cháu được nghỉ về nhà phải làm liên hoan mời cả làng”, ông Kỷ nói.
Mẹ Duyên là bà Cao Thị Quang, 43 tuổi cho biết, 10 tuổi con gái đã rời gia đình xuống Trung tâm Huấn luyện và thi đấu TDTT tỉnh Thanh Hóa, cách nhà hơn 100 cây số luyện bơi. Những ngày đầu con gái xa nhà, nhiều đêm bố mẹ chỉ biết khóc vì thương.
"Lúc đó, các thầy bảo Duyên có năng khiếu bơi lội những khi ấy con còn quá nhỏ cho cháu đi xa cũng tội lắm. Nhưng sau nhiều đêm suy nghĩ, vợ chồng tôi quyết định cho Duyên xuống thành phố vì không muốn Duyên cột tương lai vào 2 sào ruộng như mình. Nay cháu đạt được huy chương thì mừng lắm, phấn đấu mãi cũng có được quả ngọt”, bà Quang không giấu được niềm vui.
12 năm kể từ ngày Duyên xa nhà, ông Kỷ vẫn miệt mài đội nắng cheo leo trên những mỏm đá đi làm thuê ở Yên Định cách nhà hơn 30 km, còn bà Kỷ ở nhà làm ruộng, lúc nông nhàn lại đan cót kiếm thêm thu nhập.
Gia đình có hoàn cảnh khó khăn nên từ nhỏ Duyên đã tự ý thức việc phải phụ giúp bố mẹ công việc gia đình, thế nhưng, không phải vì thế mà Duyên mất đi sự hoạt bát năng nổ trên trường lớp.
Từ khi học lớp 4, Duyên thấy các bạn được chọn đi thi bơi lặn con cũng đi theo ra các khe, suối gần nhà tập. Sau đó, các thầy trong trường nhận thấy con có năng khiếu rồi nhận về đào tạo.
Ngã rẽ bất ngờ của cô gái "vàng" xứ Mường
Năm 2011, Cao Thị Duyên được các nhà tuyển trạch thể thao Thanh Hóa phát hiện, đào tạo để trở thành VĐV bơi lội chuyên nghiệp. Cũng lứa với Duyên tại xã Cẩm Quý có 5 bạn nhưng giờ còn mỗi mình Duyên trụ lại với nghề.
HLV Phạm Tuấn Anh, người trực tiếp huấn luyện Cao Thị Duyên từ năm 2015 cho biết, ban đầu cô gái quê Cẩm Thủy được lựa chọn, đào tạo môn bơi. Trong quá trình tập luyện, Duyên phát hiện bị bệnh mãn tính, khó có khả năng phát triển. Thông thường những VĐV như thế sẽ được khuyên trở về gia đình, tiếp tục theo học văn hóa, lựa chọn con đường khác.
Tuy nhiên, HLV Phạm Tuấn Anh đã tin tưởng, giữ lại chuyển Cao Thị Duyên sang bộ môn lặn. Theo vị HLV vừa cùng Duyên giành 3 HCV, 2 HCB SEA Games thì bơi và lặn có nhiều điểm chung nên việc chuyển môn không gặp nhiều khó khăn.
Việc đổi môn từ bơi sang môn lặn của Duyên là một quyết định đúng của những người làm thể thao Thanh Hóa. Ngay trong năm đầu tiên chuyển sang thi đấu môn lặn, Cao Thị Duyên đã giành 2 HCV, phá 2 kỷ lục quốc gia tại giải vô địch các nhóm tuổi. Một năm sau đó (2016), Duyên đoạt HCV giải vô địch trẻ quốc gia. Năm 2017, ở tuổi 16, Duyên đoạt 3 HCV, phá 1 kỷ lục tại giải VĐQG; đồng thời giành 2 HCV giải vô địch trẻ Châu Á.
Bảng thành tích của Cao Thị Duyên ngày một dày thêm khi tại Đại hội TDTT toàn quốc năm 2018, Duyên giành 1 HCV, 2 HCB, phá 1 kỷ lục đại hội. Các năm 2020 và 2021, Cao Thị Duyên giữ vừng thành tích đoạt 2 HCV giải VĐQG. Năm 2022, được xem là năm bội thu huy chương khi cô gái quê Cẩm Thủy giành 2 HCV SEA Games 31, 3 HCV, 3 HCB tại Đại hội TDTT toàn quốc, phá 2 kỷ lục đại hội.
Năm 2022, Cao Thị Duyên cũng vinh dự là một trong những VĐV được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vì đã có thành tích thi đấu xuất sắc, giành Huy chương Vàng tại Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 31 (SEA Games 31). Ngoài ra, còn nhiều bằng khen, giấy khen của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá.
HLV Phạm Tuấn Anh cho biết, năm 2023, Cao Thị Duyên sẽ tiếp tục tham dự 2 giải đấu quan trọng là giải VĐQG vào tháng 10 và giải VĐ Châu Á vào tháng 11.
Ngoài việc tập luyện, thi đấu, Duyên hiện đang là sinh viên ngành quản lý thể thao của Trường Đại học Văn hóa - Thể thao và Du lịch Thanh Hóa. Cô gái Vàng của thể thao xứ Thanh đã chuẩn bị sẵn sàng hành trang cho tương lai.