Nhật Bản: Tỷ lệ học sinh tự tử tăng báo động
Ảnh minh họa.
Số liệu của Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản cho thấy, số học sinh tự tử trong năm 2022 đáng báo động. Ngày 2/3/2023, tờ Japan Times đưa tin, có 512 vụ học sinh tự tử được báo cáo trong năm 2022. Trong đó, 17 em là học sinh tiểu học, 143 THCS và 352 THPT. Nam sinh trung học có xu hướng tự tử cao hơn rõ rệt (chiếm 207 vụ). Hầu hết vụ việc xảy ra vào tháng 6 (60 vụ), tháng 9 (57 vụ) và tháng 3 (47 vụ).
Các chuyên gia nhận định đây là một trong những nguyên nhân chính. Hệ thống giáo dục Nhật Bản vốn nổi tiếng với những chương trình giảng dạy nghiêm ngặt và đòi hỏi khắt khe. Học sinh, vì vậy, chịu áp lực rất lớn để đạt thành tích tốt. Áp lực này trở nên trầm trọng hơn trước mỗi kỳ thi tuyển sinh vào các trường đại học danh tiếng và ứng tuyển vào công việc lương cao. Áp lực phải thành công khiến một số em cảm thấy vô vọng và đường cùng.
Học sinh đối mặt với áp lực đáng kể trong việc tuân thủ các khuôn mẫu giới tính truyền thống hay đáp ứng những kỳ vọng của xã hội. Ví dụ, nữ sinh phải hoàn hảo về mọi phương diện trong cuộc sống, bao gồm thành tích học tập, ngoại hình và cử chỉ, hành động. Điều này có thể quá sức đối với một số em, dẫn đến cảm giác không thỏa đáng, căng thẳng và tuyệt vọng.
Tiếp đó, theo một cuộc khảo sát năm 2019 của Bộ Giáo dục Nhật Bản, gần 20% học sinh tiểu học và trung học cơ sở đã từng bị bắt nạt. Những học sinh này cảm thấy bị cô lập và không được hỗ trợ.
Đáng sợ hơn, các em coi bạo lực học đường là một phần bình thường trong trải nghiệm ở trường. Học sinh có thể ngần ngại báo cáo vì sợ bị trả thù. Một số giáo viên có thể miễn cưỡng can thiệp vì sợ phá vỡ sự hòa hợp của lớp hay "mang tiếng" thiên vị bên nào.
Văn hóa "tatemae" của Nhật Bản (tức là luôn duy trì vẻ bề ngoài vui vẻ, hòa đồng) có thể khiến mọi người xung quanh khó phát hiện ra. Áp lực đè nén, đến khi bộc phát, các em đã quyết định "giải thoát" cho mình.
Ngoài ra, các vấn đề gia đình khác như cha mẹ ly hôn hoặc khó khăn tài chính cũng là nguyên nhân khiến cho học sinh thêm căng thẳng và tuyệt vọng.
Trên thực tế, Chính phủ Nhật Bản đã nỗ lực tìm giải pháp cho vấn đề này như ban hành luật chống tự tử, tuyên truyền, giáo dục hay thiết lập các dịch vụ tư vấn. Tuy nhiên, số vụ tự tử của học sinh nói riêng và người dân Nhật Bản nói chung vẫn cao thuộc hàng top thế giới. Đây là thực tế đáng buồn mà nền kinh tế thứ 3 thế giới này không bao giờ muốn nhắc đến.