Phú Yên: Cảng Vũng Rô và di tích lịch sử Tàu không số còn đó những góc khuất?
Kinh doanh dịch vụ bát nháo
Phóng viên Báo điện tử Xây dựng nhận được phản ánh của người dân là tại khu vực Cảng Vũng Rô hiện có 21 bè nổi kinh doanh dịch vụ ăn uống không giấy phép, cùng với hoạt động chở khách tham quan di tích lịch sử Tàu không số trên những chiếc ca nô không số, lái tàu không giấy phép.
Những chiếc bè nổi tự phát làm phá vỡ quy hoạch khiến tàu bè không có chỗ vào tránh bão, hoạt động kinh doanh ăn uống làm cho khu vực Cảng Vũng Rô bị ô nhiễm môi trường, bởi các loại rác thải sinh hoạt, rác thải nhựa. Cùng đó, người dân phản ánh tại di tích lịch sử Tàu không số có một căn tin phục vụ ăn uống và cơ sở bè nổi sinh thái Anh Nhân được hoạt động kinh doanh dịch vụ trong khu vực di tích.
Qua thông tin của người dân, phóng viên tìm về Cảng Vũng Rô và di tích lịch sử Tàu không số tại xã Hòa Xuân Nam, thị xã Đông Hòa để xác minh kiểm chứng. Phóng viên không khỏi bất ngờ trước sự đổi thay của Cảng Vũng Rô hiện nay, lượng khách tham quan du lịch và khách địa phương đến thưởng thức những món ăn hải sản tươi ngon của vùng đất Vũng Rô ngày càng đông trên những chiếc bè nổi kinh doanh dịch vụ ăn uống. Tuy nhiên, những chiếc bè này đều tự phát và đang chiếm dụng nhiều diện tích mặt nước biển khiến cho tàu thuyền không có chỗ neo đậu khi tránh trú bão.
Cùng đó, các bè nổi kinh doanh dịch vụ ăn uống đều kèm theo dịch vụ chở khách tham quan di tích lịch sử Tàu không số trên những chiếc ca nô không đảm bảo an toàn và người lái tàu là thợ đụng địa phương. Để tìm hiểu thêm về hoạt động chở khách du lịch, phóng viên vào khu vực di tích lịch sử Tàu không số và gặp một lái tàu của cơ sở bè nổi sinh thái Anh Nhân. Người lái tàu này đon đả mời phóng viên lên ca nô để chở ra tham quan di tích lịch sử Tàu không số.
Theo người lái tàu cho biết, việc chở khách ra vị trí tàu không số bị đắm trên biển để tham quan là được miễn phí, du khách chỉ trả tiền ăn uống khi ăn trên bè nổi và ăn uống tại căn tin trong khu vực di tích lịch sử Tàu không số. Tất cả các hoạt động kinh doanh dịch vụ tại đây đều tự phát, không có cơ quan tổ chức nào kiểm tra, giám sát và chịu trách nhiệm nếu không may xảy ra tai nạn trên hành trình đưa khách đi tham quan.
Xây dựng xâm lấn mặt nước biển
Ngoài việc kinh doạch dịch vụ ăn uống bát nháo, thiếu sự quản lý giám sát của cơ quan chức năng cùng chính quyền địa phương, điều chúng tôi không khỏi bức xúc là việc xây dựng của các hộ kinh doanh bè nổi làm phá vỡ cảnh quan vẻ đẹp của Cảng Vũng Rô. Người dân đua nhau xây dựng các hạng mục như đường, bệ cầu, bậc thang bằng xi măng, bê tông cốt thép kiên cố để khách đi qua bè nổi. Thậm chí một số hộ dân xây dựng các hạng mục công trình lấn chiếm mặt nước biển để làm quán ăn, quán cà phê sinh thái phục vụ khách du lịch.
Với mục đích làm rõ những vấn đề người dân phản ánh và qua ghi nhận thực tế, phóng viên liên hệ đặt lịch làm việc với lãnh đạo UBND thị xã Đông Hòa, lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Yên, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Phú Yên và lãnh đạo UBND tỉnh Phú Yên. Qua nhiều ngày chờ đợi, phóng viên có buổi làm việc trực tiếp với ông Nguyễn Ngọc Thái, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Yên.
Qua những nội dung phản ánh, ông Nguyễn Ngọc Thái cho biết: Các bè nổi kinh doanh dịch vụ ăn uống không nằm trong khu bảo vệ di tích Vũng Rô, các bè nổi này thuộc thẩm quyền quản lý của UBND thị xã Đông Hòa. Các ca nô không số, lái tàu không giấy phép thuộc thẩm quyền quản lý của Sở Giao thông vận tải tỉnh Phú Yên. Việc xây dựng không phép thuộc thẩm quyền quản lý của địa phương, ngành Xây dựng.
Ộng Nguyễn Ngọc Thái tiếp lời: Riêng đối với nội dung tại di tích lịch sử Tàu không số có một căn tin phục vụ ăn uống và cơ sở bè nổi sinh thái Anh Nhân được hoạt động kinh doanh dịch vụ trong khu vực di tích, theo báo cáo của Ban Quản lý di tích thì tại di tích có một quán nước, căn tin là đúng. Quán nước này được phép xây dựng năm 2017 để phục vụ nhu cầu giải khát của khách tham quan di tích, không có cơ sở dịch vụ cho thuê tàu bè Anh Nhân đang hoạt động. Tuy nhiên, có tình trạng phương tiện thủy ra vào khu vực di tích chở khách ra bè nổi ăn uống, mặc dù Ban Quản lý di tích đã ngăn cản, nhắc nhở nhiều lần nhưng các phương tiện không thực hiện. Ban đã có văn bản đề nghị UBND xã Hòa Xuân Nam, thị xã Đông Hòa phối hợp có biện pháp ngăn chặn.
“Những vấn đề tồn tại nêu trên thuộc trách nhiệm của cơ quan, đơn vị nào thì cơ quan đơn vị đó có trách nhiệm xử lý, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ phối hợp giải quyết những vấn đề có liên quan. Riêng trong khu vực bảo vệ di tích Vũng Rô nhất quyết không để các hành vi sai trái diễn ra; nếu có sẽ phối hợp với địa phương kiên quyết ngăn chặn, xử lý theo quy định. Hiện nay, Sở đang đề nghị UBND tỉnh cho triển khai dự án tu bổ, tôn tạo, phát huy giá trị của di tích Vũng Rô để phục vụ kỷ niệm 60 năm Ngày những chuyến tàu không số cập bến Vũng Rô (1964-2024) và phục vụ khách tham quan, du lịch”, ông Nguyễn Ngọc Thái nói.
Về nội dung trả lời của lãnh đạo UBND thị xã Đông Hòa, phóng viên Báo điện tử Xây dựng đang chờ đợi theo lịch hẹn của Chánh Văn phòng UBND thị xã Đông Hòa. Tuy nhiên, về phía Chánh Văn phòng UBND tỉnh Phú Yên và lãnh đạo UBND tỉnh Phú Yên, sau khi tiếp nhận thông tin phản ánh của phóng viên, lãnh đạo UBND tỉnh Phú Yên khẳng định sẽ cho kiểm tra nội dung thông tin phóng viên cung cấp. Thế nhưng, qua nhiều ngày liên hệ trực tiếp, gọi điện và nhắn tin đặt lịch làm việc, thì phóng viên không nhận được hồi âm nào từ phía Chánh Văn phòng UBND tỉnh Phú Yên cũng như lãnh đạo UBND tỉnh Phú Yên về những góc khuất đang diễn ra tại Cảng Vũng Rô và di tích lịch sử Vũng Rô.