Quảng Ninh: Đề nghị Bộ Giao thông vận tải giải quyết vướng mắc tại Dự án đường sắt Phả Lại - Hạ Long

thứ bảy, 18/3/2023 23:41 GMT+07

UBND tỉnh Quảng Ninh vừa có Công văn số 518/UBND-GT1 gửi Bộ Giao thông vận tải đề nghị giải quyết các vướng mắc liên quan đến việc khởi động lại Dự án đường sắt Phả Lại - Hạ Long sau nhiều năm dừng triển khai.

Ga Cái Lân từ khi xây dựng xong chưa đón được chuyến tàu nào. Ga Hạ Long trước đây ngày 1 chuyến, 3 năm nay thì dừng hẳn vì không có hàng.

Cụ thể, Dự án đường sắt Phả Lại - Hạ Long, trong tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân thuộc Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1769/QĐ-TTg ngày 19/10/2021 và Quy hoạch tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 80/QĐ-TTg ngày 11/02/2023.

Dự án triển khai theo Quyết định số 2181/QĐ-BGTVT ngày 24/7/2008, địa phương đã thực hiện thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB), cụ thể: Tại thị xã Quảng Yên, đường sắt đi qua phường Minh Thành và phường Đông Mai. Phường Minh Thành 207 hộ, diện tích đất thu hồi 19.508,8m2; phường Đông Mai diện tích đất thu hồi, GPMB 10,2ha của 93 hộ dân.

Tiểu dự án ga Hạ Long - Cái Lân dài 5,67km, vốn đầu tư 1.510 tỷ đồng xây dựng xong nhưng bỏ hoang lâu ngày cũng đã hư hỏng.

Thị xã Đông Triều đã kiểm đếm đất và tài sản trên diện tích đất của 1.186 hộ gia đình, tổ chức; phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho 950 hộ gia đình, tổ chức với tổng kinh phí 26,731 tỷ đồng; đã chi trả tiền bồi thường cho 902 hộ gia đình, tổ chức với số tiền là 22,504 tỷ đồng.

Thành phố Uông Bí tổng số 1.075 hộ dân, tổ chức bị ảnh hưởng, đã kiểm đếm 811 hộ, tổ chức; chưa kiểm đếm 264 hộ, tổ chức. Đã phê duyệt phương án 256 hộ, 2 tổ chức với tổng kinh phí 66.952.941.000 đồng. Số đã nhận tiền bồi thường: 2 tổ chức, 198 hộ với tổng kinh phí 43.291.801.000 đồng. Số chưa nhận: 58 hộ với tổng kinh phí 23.661.140.000 đồng.

Thành phố Hạ Long: Tổng số 721 hộ dân, tổ chức bị ảnh hưởng, đã phê duyệt phương án đối với 615/721 hộ với tổng giá trị phê duyệt là 96,94 tỷ đồng; đã chi trả cho 157/615 hộ với 32,966 tỷ đồng (do chủ đầu tư chỉ bố trí được 32,966 tỷ đồng, nên không đủ để chi trả cho các hộ dân đã được phê duyệt phương án). Ngày 30/12/2011, UBND thành phố Hạ Long phê duyệt phương án bổ sung cho 390 hộ dân các phường Hà Khẩu, Đại Yên. Do chủ đầu tư chưa bố trí được kinh phí nên UBND thành phố Hạ Long chưa mời các hộ dân nhận tiền và không triển khai tiếp công tác GPMB dự án.

Để giải quyết các tồn tại khó khăn vướng mắc trong công tác quản lý Nhà nước về đất đai, xây dựng công trình đối với các hộ dân có diện tích nằm trong phạm vi thực hiện dự án, giúp người dân sớm được bồi thường giải phóng mặt bằng ổn định đời sống, tránh kiến nghị, khiếu kiện kéo dài và hoàn thiện hạ tầng giao thông theo quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ninh nói riêng và các tỉnh trong khu vực có tuyến đường đi qua, UBND tỉnh Quảng Ninh đề nghị Bộ Giao thông vận tải báo cáo Thủ tướng Chính phủ sớm cho phép khởi động lại Dự án đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân để giải quyết dứt điểm các thủ tục thu hồi đất, bồi thường GPMB cho các hộ dân trong phạm vi tiểu dự án Phả Lại - Hạ Long theo đúng quy định của pháp luật. Trong trường hợp dự án chưa được sớm khởi động lại, đề nghị Bộ Giao thông vận tải xem xét, thu hồi chủ trương đầu tư để có cơ sở thu hồi, hủy bỏ các văn bản liên quan đến việc thu hồi đất tiểu dự án GPMB thuộc tiểu dự án Phả Lại - Hạ Long.

Cầu đường sắt qua sông Sinh, thành phố Uông Bí đã xây dựng nhiều năm, không còn đảm bảo an toàn.

Báo điện tử Xây dựng cũng đã có nhiều bài nêu vấn đề nên hay không nên khởi động lại Dự án đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân. Dự án tổng mức đầu tư 7.665 tỷ đồng từ nguồn trái phiếu Chính phủ. Công trình chia thành 4 tiểu dự án thành phần, hiện chỉ có tiểu dự án ga Hạ Long - cảng Cái Lân dài 5,67km, vốn đầu tư 1.510 tỷ đồng là xong (nhưng xây dựng xong bỏ hoang lâu ngày cũng đã hỏng), còn lại đều rơi vào cảnh xây lắp dở dang. Chủ đầu tư đã mua sắm khối lượng vật tư trị giá 742 tỷ đồng nhập kho, nay trên 10 năm không dùng đến. Các loại vật tư như: Thanh ray, tà vẹt… sắt thép để ngoài trời mưa nắng hoen gỉ, hư hỏng, mất mát.

Nhiều vật tư, vật liệu xây dựng bỏ đi thì tiếc, nhưng khởi động lại cũng không thể sử dụng được.

Dự án nằm trên địa bàn 4 huyện thị, thành phố ở diện tích sử dụng đang bồi thường, thu hồi, GPMB dở dang là 81,690ha, liên quan đến trên 3.600 hộ tập thể và gia đình. Dự án ảnh hưởng đến quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đường sắt đi giữa thành phố Uông Bí, chẻ đôi đô thị; đường sắt chia cắt ruộng đồng, công trình thủy lợi, gần 1.000 điểm giao cắt với đường quốc lộ, đường tỉnh, đường liên huyện - liên xã, nối mở khu dân cư rất nguy hiểm.

Mục tiêu chính của tuyến đường sắt này là đáp ứng nhu cầu liên vận quốc tế, tốc độ cao (khổ đường ray 1,435m, hệ thống đường sắt trong nước khổ 1.000mm) trong hành lang kinh tế Quảng Ninh - Công Minh - Hà Nội. Chân hàng chính từ cảng biển nước sâu Cái Lân, thuộc vùng công nghiệp nặng Quảng Ninh theo phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ vào tháng 7/1996. Nay các dữ liệu đã thay đổi với sự phát triển của cao tốc đường bộ, đường không, cảng Cái Lân công suất tối đa 8 triệu tấn không đáp ứng đủ hàng hóa để vận tải đường sắt. Đường sắt Hạ Long chở khách đi Hà Nội, tiền cước chuyển tải tính ra còn cao hơn vé taxi chẳng thẳng Hạ Long - Hà Nội. Liên vận quốc tế thì “bắc nước chờ gạo người” dự án trước đây có trù tính thông quan Lạng Sơn liên vận qua Trung Quốc tới tận nước Đức, nay tình hình quốc tế có thay thay đổi, nên vấn đề khởi động lại Dự án đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân phải tính toán, cân nhắc kỹ. Công trình không thể làm nghèo đất nước, phải làm giàu đất nước.