Thi hành án dân sự: Chú trọng kiểm tra, tự kiểm tra gắn với tăng cường hậu kiểm
Phân cấp kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm
Một trong các giải pháp được Tổng cục THADS chú trọng đó là hoàn thiện thể chế, quy trình nội bộ kiểm tra áp dụng thống nhất trong toàn Hệ thống. Theo đó, Tổng cục THADS đã nghiên cứu, xây dựng và ban hành Đề án “Đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra trong Hệ thống THADS”, ban hành Quy chế kiểm tra trong THADS mới để triển khai thực hiện từ năm 2021.
Bên cạnh đó, Tổng cục tiếp tục tăng cường công tác chỉ đạo, điều hành; ban hành nhiều văn bản chỉ đạo Cục THADS các tỉnh, thành phố tăng cường công tác kiểm tra, nhất là tự kiểm tra, kiểm tra nội bộ tại Cục; chỉ đạo cơ quan cấp trên thực hiện thẩm định các kết luận tự kiểm tra của cơ quan cấp dưới.
Tổng cục THADS đã thành lập 04 Tổ thẩm tra do các Phó Tổng cục trưởng là Tổ trưởng để thẩm tra kết luận tự kiểm tra của 63 Cục THADS. Thông qua kết quả thẩm tra, Tổng cục THADS đã nhận diện và nắm bắt được những vấn đề nổi cộm để kịp thời đôn đốc, chỉ đạo và giúp địa phương tháo gỡ những vướng mắc khó khăn.
Về công tác kiểm tra của cấp trên đối với cấp dưới, Tổng cục THADS thực hiện phân cấp kiểm tra, trong đó tập trung kiểm tra chuyên đề đối với công tác thu hồi tài sản trong vụ án kinh tế, tham nhũng; án tín dụng ngân hàng, xác minh phân loại án, kho vật chứng…, kiểm tra đối với những địa bàn trọng điểm cần có sự tập trung chỉ đạo hoặc địa bàn đã được kiểm tra nhưng không có sự thay đổi tích cực; hạn chế tình trạng kiểm tra dàn trải, không có trọng tâm, trọng điểm.
Tính từ năm 2021 đến nay, Tổng cục đã tổ chức 40 đoàn kiểm tra; tính riêng 9 tháng năm 2023, Tổng cục đã thực hiện 13 đoàn kiểm tra, trong đó tập trung kiểm tra chuyên đề, kiểm tra lại kết quả tự kiểm tra của các THADS địa phương. Bên cạnh đó, Tổng cục THADS thành lập 02 Tổ công tác trọng điểm để xem xét trực tiếp thực tế, cầm tay chỉ việc, đôn đốc tức thì đối với những địa phương còn hạn chế, trong đó trọng tâm là công tác chuyên môn nghiệp vụ, công tác kế hoạch - tài chính, công tác phòng, chống tham nhũng, công tác kiểm tra.
Tại các cơ quan THADS địa phương, 100% các Cục THADS và Chi cục THADS trực thuộc đã thực hiện tự kiểm tra theo chỉ đạo và Kế hoạch kiểm tra hàng năm của Tổng cục. Các cục THADS cơ bản thực hiện nghiêm túc việc kiểm tra toàn diện tối thiểu 1/3 số Chi cục trực thuộc, tăng cường kiểm tra chuyên đề đối với lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực.
Tập trung kiểm tra lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng tiêu cực
Nhờ đó, hiệu quả công tác kiểm tra đã góp phần quan trọng việc hoàn thành các chỉ tiêu nhiệm vụ, đặc biệt là các chỉ tiêu về việc, về tiền trong 3 năm qua luôn năm cao sau hơn năm trước, trong đó kết quả thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng kinh tế thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo đạt được kết quả tích cực.
Thông qua công tác kiểm tra, tự kiểm tra, nhiều vi phạm được kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và xử lý theo quy định; giúp nhận diện các vi phạm có tính phổ biến trong quá trình tổ chức thi hành án và và giải quyết khiếu nại, tố cáo để chấn chỉnh toàn Hệ thống và có định hướng, giải pháp phù hợp.
Bên cạnh kết quả đạt được, vẫn còn một số tồn tại, khó khăn ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kiểm tra như: đội ngũ công chức làm công tác kiểm tra phải kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ khác; vẫn còn cơ quan, đơn vị thiếu chủ động nên công tác tự kiểm tra vẫn chưa đạt hiệu quả tối đa; một số kết luận kiểm tra chưa đánh giá sâu về mức độ vi phạm; việc ứng dụng công nghệ thông tin trong kiểm tra còn hạn chế…
Trong thời gian tới, để nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra trong THADS, Tổng cục THADS yêu cầu toàn hệ thống tiếp tục đổi mới công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành theo hướng sâu sát, kịp thời và hiệu quả. Tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu trong trường hợp để xảy ra vi phạm tại cơ quan, đơn vị.
Thủ trưởng cơ quan, đơn vị chỉ đạo xây dựng kế hoạch kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, tập trung kiểm tra lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng tiêu cực, các địa bàn có nhiều vấn đề dư luận xã hội quan tâm. Tổ chức thực hiện nghiêm Kế hoạch kiểm tra hàng năm kết hợp chặt chẽ với kiểm tra đột xuất; tăng cường tự kiểm tra, phúc tra trong nội bộ hệ thống.
Nghiên cứu bổ sung quy định pháp luật về các loại hình kiểm tra, trình tự, thủ tục kiểm tra làm căn cứ pháp lý cho hoạt động kiểm tra vào văn bản quy phạm hướng dẫn thi hành Luật THADS.
Chú trọng nâng cao trình độ, kỹ năng cho công chức, đặc biệt kỹ năng về kiểm tra. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong kiểm tra, hoàn thiện phần mềm ứng hỗ trợ trực tuyến THADS về cập nhật hồ sơ thi hành án; nghiên cứu xây dựng phần mềm về kiểm tra để thuận lợi cho công tác quản lý, tổng hợp và khai thác dữ liệu về kiểm tra trong toàn Hệ thống.
Cùng với đó, tăng cường công tác hậu kiểm, khắc phục, phòng ngừa vi phạm; trên cơ sở theo dõi các kết luận kiểm tra, tổng hợp các vi phạm điển hình để tổ chức rút kinh nghiệm trong toàn Hệ thống cũng như nhân rộng cách làm hay, hiệu quả.