1. Trang chủ /
  2. Thị trường ảm đạm, các thương vụ doanh nghiệp ngoại chi tỷ USD “gom” bất động sản lại nóng lên

Thị trường ảm đạm, các thương vụ doanh nghiệp ngoại chi tỷ USD “gom” bất động sản lại nóng lên

chủ nhật, 26/3/2023 14:36 GMT+07
Trong khi các doanh nghiệp bất động sản trong nước đang chật vật đáo hạn trái phiếu, trả lãi ngân hàng, tìm cách duy trì hoạt động thì hàng loạt quỹ đầu tư và doanh nghiệp nước ngoài lại âm thầm đi thâu tóm quỹ đất, tăng cường sáp nhập và mua lại (M&A).

Những thương vụ hàng tỷ USD

Thời gian qua, không ít thương vụ đình đám đang được thị trường địa ốc bàn tán. Mới đây, nguồn tin Reuters cho hay, mới đây tiết lộ CapitaLand Group đang đàm phán một thương vụ trị giá khoảng 1,5 tỷ USD với Vinhomes. Tập đoàn Singapore được cho là đang xem xét mua một phần dự án Ocean Park 3 của Vinhomes ở Hà Nội hoặc một dự án khác ở phía bắc TP Hải Phòng.

Thị trường ảm đạm, các thương vụ doanh nghiệp ngoại chi tỷ USD “gom” bất động sản lại nóng lên - Ảnh 1

Tập đoàn CapitaLand đã hiện diện ở Việt Nam gần 30 năm với danh mục đầu tư gồm một khu bán lẻ, một mô hình Soho (kết hợp văn phòng làm việc và lưu trú), 3 dự án khu phức hợp, hơn chục dự án căn hộ cao tầng ở TPHCM, 36 khu nghỉ dưỡng tại Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng, Hải Phòng, Khánh Hòa, Quảng Nam, Lào Cai.

Gần đây, CapitaLand liên tục thâu tóm các quỹ đất lớn ở Bình Dương và TPHCM. Cụ thể, CapitaLand hợp tác với Becamex IDC làm dự án phát triển Thành phố mới Bình Dương. Tập đoàn này sẽ tiếp nhận và phát triển một quỹ đất từ Becamex IDC để xây dựng dự án nhà ở quy mô lớn nhất của đơn vị này tại Việt Nam. Tổng giá trị phát triển dự án khoảng 18.330 tỷ đồng trên diện tích 18,9 ha, xây dựng khoảng 3.700 căn hộ và nhà ở. Giai đoạn đầu sẽ thực hiện trong năm 2022 - 2024 và toàn dự án sẽ hoàn thiện vào năm 2027.

CapitaLand cũng đang đàm phán một thương vụ khác trị giá 716 triệu USD để thâu tóm quỹ đất có vị trí đắc địa tại TP. Thủ Đức, TPHCM. Dự án có quy mô 8 ha, với khoảng 1.100 căn hộ và shophouse. Dự kiến, quá trình mua lại dự án này hoàn thành vào quý IV/2023, bắt đầu khởi công năm 2024 và đưa vào hoạt động từ năm 2027.

Hôm 17/3, Tập đoàn Novaland (mã chứng khoán: NVL) công bố bổ nhiệm ông Dennis Ng Teck Yow giữ chức vụ tổng giám đốc, thay ông Nguyễn Ngọc Huyên vừa từ nhiệm. Trước khi sang Novaland, ông Dennis Ng Teck Yow là Tổng Giám đốc Gamuda Land Việt Nam.

Thực tế, cả Gamuda Land và CapitaLand đều là những “ngôi sao” mới nổi trên cuộc đua M&A bất động sản tại Việt Nam thời gian gần đây.

Chỉ trong năm 2022, Gamuda Land đã hoàn tất 2 thương vụ lớn, gồm mua lại toàn bộ dự án Uni Galaxy (Bình Dương) từ Becamex TDC với giá gần 1.300 tỷ đồng, và sáp nhập một công ty nội địa để qua đó sở hữu dự án Elysian ở TP Thủ Đức, TP.HCM.

Ông Angus Liew, Chủ tịch HĐTV Gamuda Land Việt Nam cũng từng khẳng định M&A là một trong những phương án chính của tập đoàn để mở rộng quy mô hoạt động tại Việt Nam. Trong 5 năm tới, đơn vị đặt mục tiêu ra mắt 10-15 dự án mới.

Vị thế của Việt Nam ngày càng được củng cố khi đây là thị trường nước ngoài có đóng góp lớn nhất vào tổng doanh thu 290 triệu USD của Gamuda Land năm 2022, vượt qua cả các thị trường lớn mạnh như Australia, Singapore, Đài Loan.

Trong khi đó, CapitaLand Development nhấn mạnh "Việt Nam là một trong những thị trường cốt lõi". "Chúng tôi liên tục đánh giá các cơ hội đầu tư để phát triển sự hiện diện của mình tại quốc gia này", đại diện doanh nghiệp nói với Reuters khi được hỏi về thương vụ với Vinhomes.

Ông lớn này trong những năm qua đã tích cực thâu tóm các quỹ đất lớn ở Bình Dương và TP.HCM, cũng như cam kết đầu tư 1 tỷ USD để phát triển khu công nghiệp - logistics - đô thị ở Bắc Giang.

Theo thông tin từ Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch Đầu tư, trong tổng số gần 3,1 tỷ USD vốn ngoại (FDI) đăng ký vào Việt Nam trong 2 tháng đầu năm 2023, bất động sản chiếm 396 triệu USD, đứng thứ 2 trong các lĩnh vực hút FDI mạnh nhất . Tuy nhiên, nếu tính cả số tiền rót vào các khu công nghiệp, con số sẽ là hàng tỷ USD.

Đơn cử như tại Bình Dương, trong 2 tháng đầu năm 2023, 90% vốn FDI trên địa bàn tỉnh “chảy” vào mảng bất động sản. Cụ thể, tỉnh đã thu hút 19,7 triệu USD vốn đầu tư cho 7 dự án mới, tăng 24% so với cùng kỳ năm 2022.

Có đáng lo ngại?

Theo bà Trang Bùi, Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam, khối ngoại sẽ dẫn dắt thị trường M&A bất động sản thời gian tới. Trong đó, các nhà đầu tư từ châu Á sẽ đóng góp tỷ trọng giao dịch lớn.

“Đây là thời điểm thuận lợi để các nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận quỹ đất quy mô lớn, vị trí đắc địa, mà trước đây rất khó tiếp cận do các chủ đất trong nước đang dần cơ cấu lại dòng vốn, tài sản và thị trường bất động sản Việt Nam”, bà nhấn mạnh.

Nói về chiến lược của nhóm nhà đầu tư ngoại, bà cho hay họ thường tìm hiểu, khảo sát và chọn lọc rất kỹ lưỡng từ ban đầu, sau đó bắt tay với đối tác nội địa để tận dụng lợi thế về quỹ đất và am hiểu pháp lý địa phương.

Thông thường các nhà đầu tư quốc tế sẽ chọn sẵn một phân khúc bất động sản vốn là lợi thế, nơi họ có sẵn kiến thức và kinh nghiệm từ trước, để bắt đầu đầu tư vào Việt Nam. Sau một thời gian kiểm nghiệm, họ mới bắt đầu đa dạng hóa danh mục đầu tư.

Theo TS Sử Ngọc Khương, Giám đốc cấp cao Bộ phận Tư vấn đầu tư tại Savills Việt Nam, dù Việt Nam chỉ là một điểm đến rất nhỏ trên bản đồ đầu tư toàn cầu nhưng các nhà đầu tư quốc tế vẫn luôn tìm kiếm cơ hội. Bởi lẽ đối với một thị trường 100 triệu dân như Việt Nam, nhu cầu với toàn bộ loại hình bất động sản từ nhà ở, công nghiệp, đến bán lẻ, văn phòng, khách sạn... đều ở mức cao.

Dù vậy, ông cho biết nguồn cung tài sản để những nhà đầu tư quốc tế này tiếp cận lại không nhiều. Đây là lý do số vốn đầu tư vào Việt Nam của các doanh nghiệp ngoại vẫn chưa cao, nếu so với các thị trường khác họ đã góp mặt.

Thực tế, trái với dự báo năm 2023 sẽ diễn ra hàng loạt màn thâu tóm do những khó khăn nặng nề của các doanh nghiệp bất động sản, diễn biến thực tế lại có phần trầm lắng.

"Không thể dự báo chính xác thời điểm bùng nổ của các hoạt động M&A, bởi tiến trình đàm phán phụ thuộc phần lớn vào các động thái tháo gỡ pháp lý từ phía cơ quan chức năng", TS Sử Ngọc Khương nhấn mạnh.

Ông Hoàng Kim Hoài - Tổng Giám đốc Phúc Điền Land - cho biết, yếu tố hấp dẫn nhất của bất động sản Việt Nam là tiềm năng tăng trưởng, dư địa phát triển còn rất lớn nên thu hút được nhiều nhà đầu tư nước ngoài.

Ở thời điểm hiện tại, nhiều doanh nghiệp bất động sản Việt Nam đang chịu sức ép từ hàng loạt khó khăn về pháp lý, áp lực trả nợ ngân hàng, đáo hạn trái phiếu nên phải chào mời nhà đầu tư nước ngoài với cơ chế uyển chuyển, giá dễ chịu hơn trước. Ông Hoài đánh giá, giai đoạn khó khăn hiện nay là cơ hội tốt cho các nhà đầu tư ngoại thâm nhập và mở rộng danh mục đầu tư. Tuy nhiên, phải đến cuối năm 2023 hoặc đầu năm 2024 mới xuất hiện nhiều thương vụ thành công, có thể lên tới hàng tỷ USD.

Ở góc độ khác, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) cho rằng, các quỹ đầu tư ngoại thâu tóm thị trường là điều đã được ông cảnh báo rất nhiều lần, từ nhiều tháng trước.

Theo ông Châu, thời gian qua, nhiều doanh nghiệp bất động sản đang thu hẹp quy mô đầu tư sản xuất kinh doanh và điều này sẽ tác động đến sự phục hồi, tăng trưởng của nền kinh tế, trực tiếp làm giảm nguồn thu ngân sách nhà nước.

Do “tắc” nguồn vốn tín dụng, nguồn vốn trái phiếu, nguồn vốn huy động từ khách hàng nên một số tập đoàn, doanh nghiệp bất động sản “đói vốn”, phải vay vốn ngoài xã hội với lãi suất rất cao, đầy rủi ro hoặc phải bán bớt tài sản, dự án hoặc bán sản phẩm bất động sản, nhà ở với chiết khấu sâu đến 40% giá hợp đồng.

Theo ông Châu, việc bán dự án với giá hời tạo lợi thế cho các nhà đầu tư có tiềm lực tài chính mạnh, trong đó nhà đầu tư nước ngoài có cơ hội thôn tính thị trường , có thể làm mất đi lợi thế của doanh nghiệp nội địa đang thống lĩnh thị trường bất động sản hiện nay.