Vụ án “Chuyến bay giải cứu”: Con đường “nhúng chàm” của các cựu đại sứ
Các bị cáo tại tòa.
Chiều 11/7, phiên tòa xét xử 54 bị cáo trong vụ án “Chuyến bay giải cứu” tại TAND TP Hà Nội tiếp tục diễn ra. VKS đang công bố bản cáo trạng dài 102 trang.
54 bị cáo bị đưa ra xét xử về tội “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Môi giới hối lộ”, “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Trong số này có bị cáo Trần Việt Thái (cựu Đại sứ Việt Nam tại Malaysia), Vũ Ngọc Minh (cựu đại sứ Việt Nam tại Angola)…
Theo cáo trạng, tháng 5/2020, Trần Việt Thái được bổ nhiệm làm Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CHXHCN Việt Nam tại Malaysia, có nhiệm vụ chỉ đạo, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia. Ông Thái là người chỉ đạo và chịu trách nhiệm trong việc tổ chức các chuyến bay giải cứu đưa công dân Việt Nam ở Malaysia về nước trong đại dịch COVID-19.
Từ tháng 5/2020 đến tháng 1/2022, Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia đã tổ chức 21 chuyến bay giải cứu đưa công dân Việt Nam từ Malaysia về nước. Trong đó, từ tháng 5/2021 đến tháng 1/2022, tổ chức 8 chuyến bay “giải cứu”, đưa 1.891 người đã chấp hành xong án phạt tù ở 19 trại chờ tại Malaysia (người mãn hạn tù) về nước.
Để tổ chức 8 chuyến bay đưa người mãn hạn tù về nước, Trần Việt Thái đã phân công, chỉ đạo Nguyễn Hoàng Linh và Nguyễn Lê Ngọc Anh (cùng là Bí thư thứ Hai) chịu trách nhiệm chính tổ chức chuyến bay, khảo sát tại các trại chờ, xây dựng kế hoạch, phương án, đề xuất kinh phí, mức thu, chi.
Sau khi khảo sát tại các trại chờ, những người trên bàn bạc, đề xuất và được Trần Việt Thái quyết định mức thu 20,3 triệu đồng/người mãn hạn tù có hộ chiếu; gần 25 triệu đồng/người không có hộ chiếu. Những người ở đảo xa cần mua vé máy bay thì mức thu từ 30 triệu đồng – 35 triệu đồng/người.
Sau khi thông báo mức thu tiền trên, Đại sứ quán Việt Nam yêu cầu người thân, chủ lao động của những người mãn hạn tù nộp tiền vào tài khoản. Tổng số tiền họ đã thu được của người thân hoặc chủ lao động của những người mãn hạn tù qua các tài khoản được cung cấp là 44,6 tỷ đồng.
Số tiền trên, Trần Việt Thái đã chỉ đạo sử dụng 33 tỷ đồng để chi phí cho việc tổ chức 8 chuyến bay. Số tiền còn lại, Trần Việt Thái đã chỉ đạo sử dụng hơn 5,4 tỷ đồng chi cho các cán bộ, nhân viên ĐSQVN... Trong đó, Trần Việt Thái được hưởng 580 triệu đồng; Nguyễn Lê Ngọc Anh và Nguyễn Hoàng Linh mỗi người được hưởng 480 triệu đồng, Đặng Minh Phương được hưởng 220 triệu đồng…
VKS xác định trong quá trình tổ chức 8 chuyến bay “giải cứu” đưa người mãn hạn tù ở Malaysia về nước, Trần Việt Thái, Nguyễn Lê Ngọc Anh, Nguyễn Hoàng Linh thu tiền trái quy định của pháp luật và cao hơn chi phí thực tế từ những người mãn hạn tù để chi và hưởng lợi bất chính, gây thiệt hại số tiền hơn 10,4 tỷ đồng. Đặng Minh Phương liên đới gây thiệt hại số tiền hơn 5,7 tỷ đồng.
Tương tự, bị cáo Vũ Ngọc Minh cũng bị xác định đã nhận hối lộ hơn 800 triệu đồng.
Cụ thể, từ năm 2019 đến năm 2022, Vũ Ngọc Minh được bổ nhiệm làm Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CHXHCN Việt Nam tại Angola, có nhiệm vụ chỉ đạo, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Đại sứ quán Việt Nam tại Angola.
Tháng 11/2021, Đào Minh Dương (Chủ tịch HĐQT Cty CP Vijasun) liên hệ và giới thiệu với Vũ Ngọc Minh về việc Cty Vijasun đang xin làm thủ tục xin cấp phép tổ chức 1 chuyến bay đưa người Việt Nam ở Angola về nước đầu năm 2022. Đào Minh Dương nhờ và được Vũ Ngọc Minh đồng ý, hỗ trợ tạo điều kiện để được đăng thông tin chuyến bay trên website Đại sứ quán, chuyển danh sách công dân, hỗ trợ thủ tục cất và hạ cánh tại Angola.
Đào Minh Dương thỏa thuận chi cho Vũ Ngọc Minh 3 triệu đồng/khách. Đến ngày 09/1/2022, Cty Vijasun đã tổ chức chuyến bay đưa 298 công dân về nước. Ngày 13/1/2022, Đào Minh Dương đã chuyển khoản hơn 800 triệu đồng vào tài khoản của Vũ Ngọc Minh./.