Vụ tranh chấp giữa hai nhà hàng xóm tại Bến Tre: Diễn biến đau lòng từ dân sự phát sinh hình sự
Từ dân sự phát sinh hình sự
Đến nay đã gần 3 năm kể từ khi phát sinh tranh chấp con hẻm 4,7m2 nêu trên. Các đương sự cho rằng đã nhiều lần cầu cứu, đề nghị các cấp chính quyền và cơ quan chức năng địa phương vào cuộc, nhưng một phần vì sự giải quyết chậm trễ của cơ quan thẩm quyền, mà vụ việc tranh chấp dân sự ngày càng gay gắt, phát sinh thêm vụ án hình sự cố ý gây thương tích do các thành viên gia đình nhà số 10A gây ra cho hai người gia đình số 10B1 với tỉ lệ lần lượt là 12% và 1% và vẫn chưa có hồi kết.
Theo trích xuất camera vụ việc xô xát xảy ra ngày 19/2/2020, khi cán bộ Toà án nhân dân TP Bến Tre thẩm định đường cống thoát nước đang tranh chấp, thì ông Nguyễn Văn Hiệp (nhà số 10A) cùng em trai là ông Nguyễn Hùng Phi bị cho là chửi bới, văng tục và hành hung bà Lê Thị Tuyết Nhung (nhà số 10B), đánh anh Đạt (con trai bà Nhung) và nhiều người khác trong gia đình.
Toàn bộ diễn biến sự việc xảy ra dưới sự chứng kiến của cán bộ tòa án, lực lượng công an và người dân địa phương.
Hơn 7 tháng xảy ra vụ việc hành hung hàng xóm, ngày 16/10/2020, CQĐT Công an tỉnh Bến Tre ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “cố ý gây thương tích”. Gần 1 năm sau đó, ngày 19/7/2021, đơn vị này ra quyết định tạm đình chỉ vụ án hình sự, căn cứ vào khoản 1, điểm a, và khoản 3 Điều 229 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 cụ thể là chưa xác định được nghi phạm.
Một số ý kiến cho rằng nhận định trên của cơ quan chức năng là chưa thỏa đáng; sự việc đã có camera an ninh đã được ghi lại khá rõ ràng; và có một số người chứng kiến sự việc, sẵn sàng làm chứng.
Công trình bị phản ánh nhiều dấu hiệu vi phạm
Trước đó, năm 2017, chủ cũ căn nhà số 10A và gia đình 10B hàng xóm xảy ra tranh chấp khi sử dụng không gian của con hẻm công cộng. Trong khi đang giải quyết tranh chấp, chủ cũ căn nhà số 10A đột ngột bán căn nhà trên cho ông Hiệp.
Ngày 20/3/2019, ông Hiệp được UBND TP Bến Tre cấp giấy phép xây dựng căn nhà số 10A. Khi tổ chức thi công, ông Hiệp bị hàng xóm phản ánh đã cho đào toàn bộ phần hẻm công cộng, bên dưới đặt cống thoát nước nhà vệ sinh, thậm chí cho thợ đập phá toàn bộ phần gạch thẻ xây bên dưới để làm móng của gia đình hàng xóm, khiến kết cấu căn nhà 10B bị nứt, lún, có nguy cơ đổ, sập bất cứ lúc nào.
Gia đình anh Đạt đã gửi nhiều đơn thư tới các cơ quan chức năng đề nghị giải quyết, yêu cầu phía ông Hiệp ngưng thi công công trình để thực hiện giám định thiệt hại căn nhà. Tuy nhiên, ông Hiệp vẫn không ngừng thi công, bị cho là lấn chiếm cả diện tích phía dưới và không gian phía trên.
Không chỉ bị phản ánh gây hư hại nhà hàng xóm, công trình nhà số 10A còn có dấu hiệu vi phạm quy định xây dựng khác. Theo sổ đỏ số CP 470130 ngày 8/10/2018 do Sở TN&MT cấp cho nhà ông Hiệp, thể hiện: Thửa đất số 23, tờ bản đồ số 10, phường 1, TP Bến Tre, diện tích xây dựng 64,9m2. Tuy nhiên, theo Giấy phép xây dựng, thửa đất này được xây dựng 75m2. Và trong bản vẽ kèm theo giấy phép xây dựng lại ghi diện tích xây dựng 73,03m2 (chiều ngang 6,7m x 10,9m chiều dài).
Công trình này còn lấn hành lang lộ giới đường bộ trên 3m ở tầng trệt, và theo kết quả đo đạc hiện trạng căn nhà ngày 14/5/2020, cho thấy tại tầng 2 và tầng 3, ban công nhô ra 1,5m, trong khi giấy phép xây dựng chỉ cho phép xây ban công là 1,4m.
Theo một số nhân chứng trong khu phố, từ sau khi xảy ra tranh chấp trên, thường xuyên chứng kiến nhiều cuộc tranh cãi giữa hai gia đình.
Sau khi TAND Bến Tre có bản án dân sự sơ thẩm với vụ kiện, có đến 3 bên (nguyên, bị đơn và bên có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan) đều gửi đơn kháng cáo. Bản án dân sự sơ thẩm 59/2020DS-ST ngày 28/9/2020 của TAND TP Bến Tre sau đó đã bị HĐXX phúc thẩm TAND tỉnh Bến Tre tuyên huỷ, trả hồ sơ thụ lý giải quyết lại theo thủ tục sơ thẩm.
Toà tỉnh đã chỉ ra một số thiếu sót của cấp sơ thẩm mà cấp phúc thẩm không thể khắc phục được. Đồng thời chỉ rõ phần đất tranh chấp có diện tích 4,75m2 nhưng qua các lần đo đạc của cấp sơ thẩm thì chưa thể hiện được yêu cầu, không giải quyết toàn diện vụ án về không gian phía trên bị lấn chiếm theo yêu cầu khởi kiện. Trong vụ kiện này, TAND TP Bến Tre cũng bị TAND tỉnh đánh giá dù chấp nhận yêu cầu phản tố của bị đơn nhưng tuyên án không đầy đủ, chưa làm rõ yêu cầu của các bên có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan… cùng nhiều vấn đề khác.
Nhà mới tinh đã cấp “giấy phép sửa chữa”
Dù có nhiều dấu hiệu sai phạm, nhưng đến nay căn nhà 10A đã được xây dựng hoàn thiện. Bức xúc, phía gia đình hàng xóm nhiều lần gửi phản ánh đến UBND phường An Hội và UBND TP Bến Tre.
Ngày 10/11/2021, UBND TP Bến Tre có Văn bản 7567/UBND-QLĐT, trả lời đơn phản ánh: “UBND TP đã chỉ đạo Phòng Quản lý đô thị; UBND phường An Hội kiểm tra công trình xây dựng của gia đình ông Hiệp. Qua kiểm tra công trình xây dựng theo Giấy phép xây dựng 168/GP-UBND ngày 20/3/2019 của UBND TP đã được xây dựng hoàn thiện. Hiện chủ đầu tư đang tiến hành sửa chữa lại phần diện tích nhà số 10A theo nội dung tờ cam kết sửa chữa nhà ở của ông Hiệp gửi UBND phường ngày 15/10/2020. UBND phường An Hội và Phòng Quản lý đô thị đã yêu cầu gia đình ông Hiệp thực hiện đúng các quy định pháp luật trong việc sữa chữa công trình xây dựng nêu trên”. Vì sao căn nhà trên còn mới tinh mà đã được cấp “giấy phép sửa chữa”? Đó là điều rất bất thường.
Phòng QLĐT hướng dẫn hai bên “tự giải quyết”
Trước đó, tại Văn bản số 1290/UBND-QLĐT của UBND TP Bến Tre, trả lời rằng “UBND TP cấp giấy phép xây dựng cho gia đình ông Hiệp là đúng quy hoạch và quy định hiện hành”, và “khi khảo sát cấp phép xây dựng thì không được chủ đất thông tin có cống thoát nước của bà Nhung”.
Lãnh đạo Phòng Quản lý Đô thị TP có ý kiến “hai gia đình tự giải quyết”.
Về phía Phòng Quản lý Đô thị, khi xảy tranh chấp, đại diện đơn vị này cho rằng: “Khi khảo sát xây dựng thì không biết phía dưới đất nhà ông Hiệp có cống thoát nước của bà Nhung, nên hai gia đình tự giải quyết”.